ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ

Θρύλοι και μυθεύματα για μια κόρη ενός κληρικού, την ξακουστή Ιωάννα, η οποία έγινε γραμματέας του πάπα Λέοντος Δ΄ και μετά τον θάνατό του ανακηρύχθηκε πάπας. Μια γυναίκα πάπας, αλλά τίποτε μέχρι σήμερα εξακριβωμένο. Η ιστορική αλήθεια, παραμένει ακόμη επιμελώς κρυμμένη στα χρονοντούλαπα του των πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής, αλλά και του Βατικανού. Στις αρχές του 9ου αιώνα, μια κοπέλα γεννημένη στο Ίνγκελχαΐμ της Γερμανίας απέκτησε ιδιαίτερα αξιόλογη μόρφωση. Τέτοια ήταν η πολυμάθειά της που της επέτρεπε να διδάσκει τις επτά ελεύθερες τέχνες στα πανεπιστήμια της εποχής. Κόρη κληρικού, το έσκασε μ' έναν άλλο κληρικό από την Φούλντα και οι περιπλανήσεις τους οδήγησαν μέχρι και την Ελλάδα.

Όταν ο σύντροφός της πέθανε, εκείνη εξακολούθησε να ταξιδεύει μεταμφιεσμένη σε αγόρι. Σταμάτησε λίγο στο Παρίσι και μετά εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ρώμη.

Εκεί παίρνοντας τον τίτλο του δόκτορα, δίδασκε με το όνομα Τζοάννες Άγγλικους. Η μόρφωση και η ευλάβεια της μάγεψαν τους Ρωμαίους. Έτσι έγινε γραμματέας του πάπα Λέοντος Δ΄. Τα καθήκοντά της εν όσο καιρό ήταν γραμματέας του ποντίφικα ήταν πάρα πολλά διότι ο Λέων Δ΄(847-855), περνούσε τον καιρό του πολεμώντας τους Σαρακηνούς και προσπαθώντας να οχυρώσει την Ρώμη για να την προφυλάξει από τις επιθέσεις τους.

Όταν απεβίωσε ο ποντίφικας, ο Ρωμαϊκός λαός εντυπωσιασμένος από τις αρετές της Τζοάννες, που την νόμιζε για άνδρα, της πρόσφερε την παπική τιάρα. Στον θρόνο του Αγίου Πέτρου, η πάπισσα δεν άφησε το φύλλο της να προδοθεί. Το μόνο που λέγεται ήταν ότι δέχθηκε με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια τον βασιλιά της Αγγλίας και πως κάποιος υπήκοος προφήτευσε πως θ' αποκτούσε παιδί. Αυτό όπως είδαμε, δεν θ' αργούσε να συμβεί, αφού εκείνη προηγουμένως υπέκυψε στην γοητεία ενός πρεσβευτή της Σαξονίας.

Ένα πρωινό της Άνοιξης 25η Απρίλη, γιορτή του Αγίου Μάρκου του σωτηρίου έτους 857, ολόκληρος ο πληθυσμός της Ρώμης, από τον πιο φτωχό, μέχρι τον ανώτατο αξιωματούχο, συνωστιζόταν για να καμαρώσει την συνοδεία του πάπα όπου θα περνούσε, η πατροπαράδοτη λιτανεία, που θα ξεδιπλωνότανε η μεγάλη πομπή, στους δρόμους της Αιωνίας Πόλης.

Το γεγονός αυτό έδωσε μια μεγάλη χαρά, σ' ολόκληρη την Καθολική Εκκλησία και ιδιαίτερα στον λαό της Ρώμης, διότι αρκετούς μήνες πριν αυτό το γεγονός, διάφορα φοβερά δεινά μάστιζαν την πόλη και την ευρύτερη περιοχή. Μια θανατηφόρα επιδημία πανούκλας, αποδεκάτιζε δίχως διάκριση, φτωχούς και άρχοντες. Τις τελευταίες ημέρες, ο ποταμός Τίβερης επανειλημμένα, πλημμύρισε ξεχείλισε και παρέσυρε τις φτωχές συνοικίες, πνίγοντας πολλούς κατοίκους. Και τέλος, τεράστια σμήνη από ακρίδες «με έξι πόδια και έξι φτερά» κατέστρεψαν σε μια ημέρα όλες τις σοδειές και καταβρόχθισαν ακόμη και τα φυλλώματα των φυτών. Η πείνα, απειλούσε ολόκληρο τον πληθυσμό και όλα αυτά έμοιαζαν σαν μια βαριά φρικτή κατάρα να σέρνεται επάνω από τον ορίζοντα της πολύπαθης Ρώμης. Ο λαός ζητούσε την βοήθεια του Θεού, κάνοντας διάφορες εξευμενιστικές λιτανείες ζητώντας την ευλογία του Θεού και να τους απαλλάξει απ' όλα τα κακά.

Σ' ολόκληρη την Ρώμη όλος ο λαός συζητούσε, ότι αυτές οι κατάρες που ταλαιπωρούσαν τον τόπο, ίσως να είχαν την αιτία της ανόδου στον θρόνο του Αγίου Πέτρου, ενός ξένου Άγγλου, που εξελέγη πριν δυο χρόνια, με το όνομα Ιωάννης Η΄. Μετά την χειροτονία του αυτός ο πάπας δεν ξαναεμφανίσθηκε δημόσια. Συνεχώς κλεισμένος μέσα στο ανάκτορό του στο Βατικανό, δεν είχε εμφανισθεί ούτε τον προηγούμενο χρόνο κατά την συνηθισμένη λιτανεία.

Για να σταματήσουν οι διάφορες διαδόσεις γύρω από το όνομά του, αποφασίστηκε να εμφανισθεί μπροστά στους πιστούς του μάλιστα να είναι και ο επικεφαλής της προκαθορισμένης λιτανείας, η οποία θα πραγματοποιούταν με ξεχωριστή επισημότητα και λαμπρότητα. Η πομπή αποτελούταν από μια ολόκληρη στρατιά επικεφαλής Αρχιερέων και Καρδιναλίων, πάρα πολλών ιερέων και μοναχών, άρχισε να ξεδιπλώνεται από το παλάτι του Βατικανού και ξεχύθηκε στους πλημμυρισμένους από πιστούς, δρόμους γύρω από το Βατικανό.

Καθώς το πλήθος ριγούσε από ανυπομονησία, ο ποντίφικας εμφανίσθηκε καβάλα σ' ένα άσπρο λαμπροστολισμένο ημίονα, ντυμένος στα χρυσοποίκιλτα άμφια, προστατευόμενος κάτω από ένα «ουρανό» από πορφύρα και χρυσάφι, ήταν ο Ιωάννης
Η΄ ο άγγλος, ο οποίος προχωρούσε με μεγαλοπρέπεια πνιγμένος μέσα στις ευωδίες και στους καπνούς του λιβανιού. Ο λαός θαύμαζε το απαλό και γλυκό αμούστακο πρόσωπό του, με τις καθάριες γραμμές και τα ζωηρά αμυγδαλωτά και βελουδένια μάτια του. Όλη του η ύπαρξη αναδίδει ένα απαράμιλλο μεγαλείο. Μαγεμένοι οι Ρωμαίοι, γονατίζουν καθώς ο ποντίφικας τους ευλογεί και ζητάει το έλεος του Υψίστου για όλους τους πιστούς του.

Η πομπή ξεχύνεται προς το Λατερανό, το Κολοσσαίο και κατευθύνεται προς τον Άγιο Κλήμεντα, σταθμούς της διαδρομής, ακολουθούμενη από τεράστιο πλήθος κόσμου, ενώ χιλιάδες φωνές υψώνονται στο πέρασμα με ύμνους και μελωδίες. Σε μια στιγμή το πρόσωπο του πάπα χλομιάζει ξαφνικά και ύστερα από λίγο ξαναβρίσκει το χρώμα του. Οι αρχιερείς και οι Καρδινάλιοι της συνοδείας, παρατηρούν με μεγάλη ανησυχία, αυτή την απρόσμενη εναλλαγή των χρωμάτων του προσώπου του. Μα σε λίγο αυτά τα μεσοδιαστήματα της χαλάρωσης χάνονται και το πρόσωπο του πάπα συσπάται συνεχώς, ενώ το στόμα του σκληραίνει, παραμορφωμένο από τους πόνους. Στην αρχή προσπαθούν να συγκαλύψουν όλη την κατάσταση, για να μην το καταλάβει και τρομάξει ο λαός, αλλά ξαφνικά ο ποντίφικας βγάζει μια τρομακτική κραυγή πόνου. Ο πάπας καταρρακωμένος, ο ιδρώτας κυλάει στο πρόσωπό του, δαγκώνει τα χείλη από τον πόνο και σφίγγει τα χέρια στην κοιλιά του. Ένας άγριος πανικός καταλαμβάνει τον κόσμο και οι αρχιερείς μόλις προλαβαίνουν να μεταφέρουν τον πάπα στο εσωτερικό του Αγίου Κλήμεντος, του ναού που βρίσκεται κοντύτερά τους.

Τον τοποθετούν μέσα στον ναό και ασφαλίζουν τις πύλες του. Ξαφνικά εκεί που τον εξετάζουν, βρίσκονται μπροστά σε μια τρομακτική και πρωτοφανή για τα χρονικά δεδομένα, ανακάλυψη. Ο ποντίφικας, ο πάπας Ιωάννης Η΄ είναι μια κοινή γυναίκα! Παρά τις αυστηρότατες διαταγές και υποδείξεις των Καρδιναλίων, η φήμη από στόμα σε στόμα μεταδίδεται σ' ολόκληρη την Ρώμη σε χρόνο μηδέν, προκαλώντας την φρίκη και την κατάπληξη όλων όσων παρευρίσκονταν σ' αυτή την μεγαλειώδη πομπή. Σαν δεν έφθανε μόνον αυτό υπήρχε και κάτι ακόμη χειρότερο που δυσχέραινε κατά πολύ περισσότερο την κατάσταση. Ο πάπας, μάλλον η πάπισσα, έχει λιποθυμήσει, από τους φοβερούς πόνους της γέννας.

Μέσα σ' αυτή την μεγάλη και απρόσμενη αναταραχή, η πάπισσα φέρνει στον κόσμο ένα υγιέστατο αγοράκι. Οι Αρχιερείς και οι Καρδινάλιοι, δεν μπορούν να εμποδίσουν τον λα,ό που γνωρίζοντας πια την αιτία των δεινών, χυμάει λυσσαλέα να εισέλθει δια της βίας στον ναό με σκοπό να τον λυντσάρει. Αλλά, ο θάνατος τους προλαμβάνει, έρχεται μόνος του και εντός ολίγου, η πάπισσα και νεογέννητο μωρό πεθαίνουν, ικανοποιώντας τοιουτοτρόπως την οργή του εξαγριωμένου πλήθους.

Αυτή η παράδοξη ιστορία πρωτακούστηκε τον 13ον αιώνα, δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ, τέσσερις αιώνες αργότερα! Κάποιοι κληρικοί και όχι ασήμαντοι (ο Μαρτίνος Πολόνους, αρχιεπίσκοπος της Κοζέντσα και εξομολογητής του Ιννοκέντιου Δ΄. Ο Μαριάνους Σκότους, ο Γοδεφρείνος του Βιτέρμπου, και πολλοί άλλοι) διέσωσαν τον θρύλο. Ο Πετράρχης και ο Βοκκάκιος, επανέλαβαν την ιστορία της πάπισσας, που ήταν γενικά παραδεκτή ως τα τέλη του 14ουν αιώνα.

Αφού όπως αναφέρει και μια λαϊκή ρήση: «Όπου υπάρχει καπνός, θα υπάρχει και φωτιά», γιατί άραγε οι άνθρωποι επινόησαν αυτήν την ιστορία της πάπισσας; Σ' αυτό το ερώτημα, κατά καιρούς, δόθηκαν διάφορες εξηγήσεις. Για ορισμένους, ο μύθος αυτός φαίνεται να έχει τις ρίζες του στην Ανατολή. Λένε επειδή ο πάπας Ιωάννης Η΄ (872-882) αναγνώρισε ως πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως τον (κατά τους παπικούς) σχισματικό Φώτιο, κατηγορήθηκε πως συμπεριφέρθηκε σαν «γυναικούλα» και του έδωσαν το παρατσούκλι «πάπισσα Ιωάννα». Άλλοι πάλι, διατείνονται ότι ο μύθος αυτός οφειλόταν στον αντίκτυπο που είχε στον κόσμο, η θλιβερή επίδραση, που ασκούσαν οι γυναίκες της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, τον 9ον και 10ον αιώνα στην εκλογή του εκάστοτε πάπα.

Τελικά λοιπόν, ποια ήταν αυτή η γυναίκα που προκάλεσε όλη την Ρώμη και το Βατικανό και άφησε άναυδη ολόκληρη την Χριστιανοσύνη;
Πηγή: www.antroni.gr