ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΛΛΑΣ (ΤΣΟΠΑΝΑΚΟΣ), Ο ΤΥΡΤΑΙΟΣ ΤΟΥ 1821
Όταν η επανάσταση του 1821 είχε εξαπλωθεί και το ντουφέκι είχε ανάψει σ’ ολόκληρο τον Μοριά, ένας αλλόκοτος λαϊκός τραγουδιστής και συνάμα ποιητής, παρουσιαζόταν περιφερόμενος κυρίως στα μεγάλα μοραΐτικα πολεμικά στρατόπεδα.
Δεν ήταν από τους συνήθεις πολεμιστές τραγουδιστάδες, που κατά την σύσταση των στρατοπέδων, την διάρκεια των πολιορκιών και μετά τις νικηφόρες μάχες, έπαιρναν την φλογέρα ή τον ταμπουρά και διασκέδαζαν τους άνδρες των στρατοπέδων.
Αυτός ήταν ένας πολύ παράξενος και ιδιόμορφος τραγουδοποιός, στιχοπλόκος και άριστος τραγουδιστής. Ήταν κάπου τριάντα ετών, μα η κορμοστασιά και το ύψος του, τον έδειχνε για δωδεκάχρονο παιδί. Είχε κοντά στραβά πόδια με παιδικά δάκτυλα, καμπούρης και από τις δυο πλάτες και ανίκανος για εργασία. Τα χαρακτηριστικά, του κεφαλιού του που ήταν κολλημένο επάνω στο παιδικό κορμί του χωρίς λαιμό φανέρωναν έναν ενήλικα άνδρα. Έτσι γεννήθηκε και έτσι μεγάλωσε, δηλαδή το κορμί του παρέμεινε παιδικό, ενώ το κεφάλι του αναπτύχθηκε φυσιολογικά.
Η φύση ως προς την σωματική διάπλαση τον είχε αδικήσει υπερβολικά, όμως η ίδια τον είχε προικίσει μ’ άλλα περίσσια προσόντα και χαρίσματα. Είχε την έμφυτη ικανότητα, σε μηδέν χρόνο να αυτοσχεδιάζει ποιήματα, τραγούδια και έξυπνους σκωπτικούς στίχους, που προκαλούσαν στο κοινό υπερηφάνεια, γέλωτα και περίσσιο θαυμασμό.