Πλιέγκας 1900- 1978, 40 χρόνια από το θάνατό του

Γεννήθηκε στο Αντρώνι το 1900 από τον Αργύρη Παπαντώνη και την Ελένη Παπούλια[1] (Ρούσου), από το Κούμανι. Η Ελένη Παπούλια (Ρούσου) ήταν μια πανέμορφη γυναίκα που άφησε όνομα στην περιοχή. «Σαν την Ελένη» έλεγαν. Αδέλφια της ήταν η Γιαννούλα[2], η Καλλιόπη[3], η Χρυσάνθη[4] και ο Βασίλης[5].
Η Ελένη όπως είπαμε, παντρεύτηκε τον Αργύρη Παπαντώνη (Πλιέγκα), με απογόνους τον Κώστα (Κωστάκη Πλιέγκα)- Παπαντωνόπουλο (που δεν είχε παιδιά) και τον Νικόλα (Πλιέγκα) Παπαντώνη που έκανε τον Αργύρη[6], τον Γιώργη[7] και τον Θοδωρή,από όπου προέρχεται και η αφεντιά μας. Τα παιδικά χρόνια του Κωστάκη του Πλιέγκα ήταν πολύ δύσκολα με μεγάλη φτώχεια.
Σχολείο[8] πήγε το 1907 απευθείας στο καινούριο, δυο τρεις τάξεις μόνο και έμαθε γραφή και αριθμητική. Η κύρια ασχολία του ήταν η γεωργία και από μικρός ως νέος δούλευε αξίνα στον κάμπο,από ήλιο σε ήλιο και έπαιρνε 2 δραχμές την ημέρα.  Μας είχε αφηγηθεί πολλές ιστορίες από την θητεία του στο στρατό, αφού συνέπεσε με την Μικρασιατική καταστροφή.
Παντρεύτηκε την Αγγελική (1908-2001) την πρωτότοκη κόρη του Δημήτρη Παπαντώνη[9] (Μπούκη). Την οποία έκλεψε[10] δύο φορές. Την πρώτη φορά, τον έκλεισαν στη φυλακή για αποπλάνηση ανηλίκου. Ωστόσο δεν τον πείραξε η φυλακή, αλλά ότι τον "κούρεψαν", πράγμα που θεωρείτω για την εποχή μεγάλη προσβολή. Όταν βγήκε, δεν έκατσε έτσι, έψαξε και βρήκε αυτόν που τον πρόδωσε και του ανταπέδωσε, κούρεμα με το προβατοψάλιδο.

Κερτίζα: παπα-Παναγής Παπακυριακόπουλος (1951–2018)

Έφυγε σήμερα Παρασκευή 23.11.2018 ο παπα-Παναγής Παπακυριακόπουλος που γεννήθηκε πριν 97 χρόνια στην Αγία Κυριακή (Κερτίζα) περιφέρεια Λασιώνος – Αρχαίας Ολυμπίας.
Η κηδεία του θα γίνει 25.11.2018 στις 13:00 στη γενέτειρά του.
Σε όλους τους συγγενείς του, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.
Η ενημέρωση και η φωτογραφία, μας ήλθε από τη σελίδα της Αγίας Κυριακής (Κερτίζα) στο facebook του Ανέστη Αδαμόπουλου.
Τον παπα-Παναή τον γνωρίσαμε εδώ μέσα από το εμπεριστατωμένο κείμενό του για την ιστορία της χωριού του.
Όλη την εργασία του μας την παραχώρησε ευγενικά (ένα βράδυ πριν δέκα περίπου χρόνια), ο αγαπητός μας φίλος Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος, προκειμένου να την δημοσιεύσουμε στην σελίδα www.antroni.gr που ήταν τότε το μοναδικό τέτοιο μέσο που θα μπορούσε να την αναμεταδώσει σε όλο τον κόσμο.
Τον παπα-Παναή τον συναντήσαμε μια δυο φορές στους χορούς του συλλόγου της Κερτίζας στην Αθήνα. Είπαμε δυό κουβέντες αλλά ο χώρος δεν μας επέτρεπε να πούμε κάτι παραπάνω από τον υπερβολικό θόρυβο του κέντρου διασκέδασης.
Είχαμε μείνει στην διοργάνωση, μιας άλλης συνάντησης που οι συνθήκες δεν μας επέτρεψαν ώστε να επιτευχθεί.
Καλό σου ταξίδι παπα - Παναή και να είναι ελαφρύ το χώμα της γενέτειράς σου που τόσο αγάπησες.
Δείτε ΕΔΩ την ιστορία της χωριού "Αγίας Κυριακής (Κερτίζα)" που έγραψε το 2006 ο παπα-Παναγής Παπακυριακόπουλος.

Κώατας Παπαντωνόπουλος 2018

ΑΕΡΟΔΙΑΔΡΟΜΟΣ ΣΤΟ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟ

Φώτο: Η ηγεσία της SOE 133 ομάδας στην Αράχωβα (Οκτώβριος 1943) J. Stevens,  P. Mc Muller, D. Campbell, A. Andrius, W. Red

Στο συνοικισμό Πανόπουλο που βρίσκεται στις παρυφές της Πηνείας, ανατολικά του οικισμού των Αγνάντων, είχε εγκατασταθεί μια ομάδα Άγγλων κομάντος υπό τον ταγματάρχη Ντούγκαν Κάμπελ και τον Λοχαγό Ντόνες, συντονίζοντες και οργανώνοντας την Ελληνική Αντίσταση, δίδοντας δε στους Γερμανούς ψευδείς πληροφορίες περί επικείμενης απόβασης των συμμάχων στην Πελοπόννησο.
Με τις οδηγίες της Αγγλικής ομάδας, εκεί στις παρυφές του δάσους προς το χωριό, διαμορφώθηκε χώρος ρίψεων εφοδίων εκ του αέρος από τα συμμαχικά αεροπλάνα.
Αρχηγός της αποστολής στην Πελοπόννησο ήταν Τζων Στήβενς συνταγματάρχης, ο Άντονυ Άντριους αντισυνταγματάρχης και ο Ντούγκαν Κάμπελ[1] ταγματάρχης.
Οι Στήβενς και Άντριους ήσαν καθηγητές του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ειδικά εκπαιδευμένοι στο τομέα της αντικατασκοπίας. Έπεσαν με αλεξίπτωτο στο οροπέδιο της Ρακίτας[2] και παρελήφθησαν από συνεργάτες τους ενώ συνεργάστηκαν και με τον αρχηγό του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Δημήτριο Μίχου.
Αργότερα, σύμφωνα με μαρτυρίες χωρικών, ένας Γερμανός πιλότος, σ’ αυτόν τον αεροδιάδρομο, κατάφερε και προσγείωσε ένα αεροπλάνο «Στούκας^[3]».
Γράφουν: Η. Τουτούνης, Κ. Παπαντωνόπουλος.
[1] Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που δούλεψαν εκεί, την κατασκευή επόπτευε και ο Λοχαγός Ντόνερ.
[2] Το οροπέδιο είναι κοντά στο όρος Μπαρμπάς του ορεινού όγκου του Παναχαϊκού, σε υψόμετρο 1.130 μέτρων περίπου. Στην περιοχή υπάρχουν δύο μικρές λίμνες, η λίμνη Βεργούρι και η ομώνυμη λίμνη Ρακίτα καθώς και το ρέμα Τσίκιζα που διατρέχει το οροπέδιο

[3] ο Junkers Ju 87, ή Stuka (Στούκα) είναι συντόμευση της λέξης Sturzkampfflugzeug, (πολεμικό γερμανικό μαχητικό αεροσκάφος κάθετης εφόρμησης). Αναγνωρίζεται εύκολα από τις αντεστραμμένες πτέρυγες γλάρου, από τις σταθερές ρόδες και τη σειρήνα του που λόγω της επιπρόσθετης οπισθέλκουσας μείωνε την ταχύτητα στο ήδη αργό αεροσκάφος. Το Stuka εισήγαγε κάποιες πρωτοποριακές καινοτομίες, όπως τα αυτόματα φρένα, που εξασφάλιζαν την έξοδο του αεροσκάφους από τη βύθιση, ακόμα και στην περίπτωση λιποθυμίας του πιλότου από την έντονη επιτάχυνση και μια σειρήνα κάτω από το ρύγχος, που λειτουργούσε με τον εισερχόμενο αέρα και ούρλιαζε κατά τη διάρκεια των βυθίσεων για να τρομοκρατεί τους αντιπάλους. Τα Stukas αποτελούσαν ένα είδος ψυχολογικού πολέμου. Οι σταθερές ρόδες του επέτρεπαν να προσ – απογειώνεται σε αυτοσχέδιους αεροδιαδρόμους κοντά στην πρώτη γραμμή, παρέχοντας στενή υποστήριξη στις προελαύνουσες γερμανικές δυνάμεις. Σχεδόν 6.000 Ju 87 κατασκευάστηκαν στην περίοδο 1936 – 1944.

Γ. Σισίνης: Απόπειρα δημιουργίας κρατιδίου στην Ηλεία

Στις 25 Ιανουαρίου 1824 στην Γαστούνη έγινε συγκέντρωση των Δημογερόντων και προκρίτων της Επαρχίας και καθιέρωσε ένα σύστημα το ονομαζόμενο «Πολιτιτκόν και Πολεμικόν της Επαρχίας». Η συνέλευση ενώ έγινε την 25^ην Ιανουαρίου 1824, στο έγγραφο 20.389 της ΙΕΕΕ υπάρχει η ημερομηνία της 15^ης Φεβρουαρίου 1824. Το έγγραφο τούτο έχει ως εξής:

“1824 : Ιανουαρίου 25 Γαστούνη, έγινε συνέλευσης και συναχθέντες άπαντες οι καπεταναίοι και Δημογέροντες της Επαρχίας αυτοπροαιρέτως έκαμαν τρία έγγραφα όμοια ως προς το κάτωθεν, και το μεν εν έδωσαν του Αρχηγού, το άλλο των πολεμικών και το γ^ον των πολιτικών.

(ΤΣ) + Ο Λαρίσσης και Τοποτηρητής Ωλένης Κύριλλος επιβεβαιοί+

Αγκάθα Κρίστι και Αντρώνι

Τι σχέση  άραγε μπορεί να έχει το Αντρώνι με την Αγκάθα Κρίστι και που να φανταστούμε όταν  διαβάζαμε κάποτε εκατοντάδες βίπερ κάτω από τη θάλασσα, ότι θα ασχολούμαστε και σήμερα με τη μεγάλη αυτή κυρία της αστυνομικής λογοτεχνίας!!!

Από 5χρονο τσορομπίλι έψαχνε η αφεντιά μας οτιδήποτε παλιό αντικείμενο καθ´ ότι αδυνατούσαμε να βρούμε καινούριο.
Δεν θα ξεχάσουμε τη χαρά που νιώσαμε όταν βρεθήκαμε στο Κατάκολο, στην Κάστα, πλησίον  της «συγχωρεμένης» λίμνης Μουριά. Αλήθεια την θυμάται κανείς τώρα…;
Εκεί είναι ανοιχτό το πέλαγος και το χειμώνα, βρυχάται η θάλασσα και το κύμα είναι μέχρι εκεί πάνου, ξέβραζε διάφορα αντικείμενα από τα ναυάγια και εμείς με τα μικρότερα αδέλφια μας μαζεύαμε όσα μπορούσαμε.
Όταν δεν βρίσκαμε κάτι, πηγαίναμε παραδίπλα, εκεί στα ανεμοκούλουμα[1] που πέταγε τα σκουπίδια ο τότε δήμος Λετρίνων[2]. Έτσι έγραφαν τότε πάνω τους αυτά τα θερία απορριμματοφόρα.
Η σκουριά αυτή, που κολλήσαμε από τα παλιά αντικείμενα, έμεινε πάνω μας ως τώρα και δεν λέει να φύγει ,και όπως βλέπετε έχει κολλήσει σαν βδέλλα, σαν το χούι και δεν θα φύγει ποτέ!

Λάμπης Μπίκος του Κωστούλια 1940 - 2018

Έφυγε σήμερα Δευτέρα 12.11.2018 ο Χαράλαμπος Μπίκος του Κωνσταντίνου (Κωστούλια) και της Πούλιας που γεννήθηκε πριν 78 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του θα γίνει αύριο Τρίτη στις 12.00 στη γενέτειρά του.

Στην σύζυγό του Νικολίτσα, στα παιδιά του Καλλιόπη, Κώστα, Χρήστο, Παναγιώτη, Βασιλική (Βάσω), Δημήτρη, Ιωάννα (Γιάννα) και σε όλους τους συγγενείς του, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.

Η πληροφόρηση προέρχεται από τον φίλο της σελίδας Γεώργιο Μαρκόπουλο που άκουσε την καμπάνα από τις Χαραγές και πριν προλάβει να σταματήσει, εμείς σας είχαμε ήδη ενημερώσει για το θλιβερό μαντάτο.

Ο Λάμπης ήταν μια χαρακτηριστική φυσιογνωμία του χωριού μας.

Μαζί με τη αγαπημένη σύζυγό του την Νικολίτσα (του Χρήστου του Φουσκοπόδαρου), έκαναν επτά παιδιά και ο μεγάλος τους αγώνας ήταν να τα βγάλουν άξια στην κοινωνία.

Τον θυμόμαστε όταν ντύθηκε αγροφύλακας με τη στολάρα του, τις επωμίδες, τα μεγάλα τσεπάκια, τα ασημένια κουμπιά και την καπελαδούρα του να πηγαινοέρχεται καμαρωτός από τα Γιαννακαίικα ως την πλατεία, πάνω - κάτω..

Ο Λάμπης όπως θα δείτε και στα παρακάτω βίντεο συμμετείχε σχεδόν πάντα στις εκδηλώσεις του χωριού μας.

Οι φωτογραφίες είναι δικές μας και του Κώστα Μπίκου που ευγενικά μας τις παραχώρησε και τον ευχαριστούμε.

Κώστας Παπαντωνόπουλος 

Τα Διαμάντια και τα Ρετάλια

Τούτο το καλοκαιράκι του 2018 όπως κάθε χρόνο το περάσαμε στην πλατεία του χωριού μας. Είχαμε για συντροφιά μας σχεδόν όλο το διάστημα έναν πολύ καλό μας φίλο, τον κυρ Νίκο τον Λαμπαδά (Τσάμπαλη), που μας βοήθησε τόσο πολύ (στο έργο μας) και τον ευχαριστούμε και από δω δημόσια.
Γνωρίζετε, όσοι βέβαια μας συναντήσατε εκεί κάτω, ότι το κυρίαρχο έργο μας ήταν να συλλέξουμε πληροφορίες γύρω από τα σόγια του χωριού μας.
Ο κυρ Νίκος, καθότι πανέξυπνος διηύθυνε με μαεστρία τη συζήτηση και την καθοδηγούσε εκεί που εμείς μπορούσαμε να εκμαιεύσουμε ανέκδοτα στοιχεία.
Επίσης με τη βοήθεια του, μπήκαμε και σε ένα σπίτι στο Λαζουπάλι. Στο σπίτι αυτό μας υποδέχτηκαν αξιολάτρευτοι οικοδεσπότες, συγχωριανοί, με υψηλό το αίσθημα της φιλοξενίας.
Αφού μας προσέφεραν όλα τα κόσμου τα καλούδια, στο τέλος μας επέτρεψαν να φωτογραφήσουμε αυτά τα όμορφα χειροποίητα αριστουργήματα, τον κορνιζοκαθρέφτη και το μαξιλάρι που αποτελούν ιστορικό και λαογραφικό κομμάτι της ορεινής Ηλείας.

Λόγω και της ιδιότητας που αυτοβούλως αποκτήσαμε, οι πόρτες του χωριού μας είναι ανοιχτές «…και τα σκυλιά δεμένα».
Είναι αμέριστη η εμπιστοσύνη και η υποστήριξη που μας δείχνουν οι άνθρωποι εδώ, αλλά και στα πέριξ της υπόλοιπης ορεινής Ηλείας.
Η εμπιστοσύνη δεν ήλθε μόνη της, αποκτήθηκε με κόπο, σκληρή δουλειά και πολύ μεράκι που είχε ως αντίκρισμα την προβολή των χωριών μας.
Αρχικά, όλοι ήταν κουμπωμένοι, αλλά σιγά σιγά κάποιοι ρώταγαν, άλλοι έβλεπαν, σε κάποιους έλεγαν και έτσι το κλίμα άλλαζε και γινόταν ευνοϊκότερο.
Το αποκορύφωμα ήταν η προβολή της ταινίας πριν λίγα χρόνια. Εκεί θα θυμάστε, έπεσε πολύ κλάμα, αλλά ήταν καθοριστικό και σχεδόν όλοι πείστηκαν, όλοι εκτός από κάτι «αλλήθωρα» που λέει και ένας φίλος μας. Ευελπιστούμε σιγά-σιγά να τους κερδίσουμε και αυτούς.
Το 2007 είχαμε κάνει μια επίσκεψή στη Θεσσαλονίκη, με συντροφιά τον Δημητράκη τον Ζαχαρόπουλο που ζούσε εκεί. Η επίσκεψη μας είχε ως σκοπό να γνωρίσουμε και να πάρουμε φωτογραφίες από μια γηραιά κυρία, που είχε παντρευτεί συγχωριανό μας.
Η κυρία αυτή είχε ζήσει λίγα χρόνια στο Αντρώνι και όπως διαπιστώσαμε το νοσταλγούσε πολύ.
Ο γιός της, είχε εκτυπώσει τις ιστορικές μας αναρτήσεις, αυτές που έκαναν λόγο για το χωριό και όταν την αντικρύσαμε μας τις έδειξε και στη συνέχεια τις κρατούσε σφιχτά στο στήθος της και δάκρυζε. Πραγματικά ζήσαμε εκεί συγκινητικές αλλά και υπέροχες στιγμές.
Το ίδιο όμως διάστημα, είχαμε μια εντελώς διαφορετική εμπειρία από έναν απίστευτο τύπο, υποτίθεται «μορφωμένο» για τα δεδομένα του χωριού μας.
Ήταν ένα πρωινό στο γεμάτο κόσμο καφενείο του Τρικόκη! Έζηγε και ο Θανάσης και πολύ άλλοι που μας λάκισαν.
Του ζητήσαμε λοιπόν να μας εμπιστευτεί φωτογραφίες και έγγραφα που αφορούσαν το χωριό μας. Η αντίδρασή αυτού του περίεργου τύπου ήταν να μας πει το παρακάτω απίστευτο.
-Δεν τα πετάω καλύτερα στο μπουντρούμι?
Η απάντησή του μας εξέπληξε και συγχρόνως μας ξένισε!
Δεν περιμέναμε ένας άνθρωπος των γραμμάτων, καλλιεργημένος, να δίνει μεγαλύτερη αξία στο «μπουντρούμι», από το να συμβάλει και ο ίδιος στην προσπάθειά μας να μείνει ζωντανή η ιστορία του τόπου μας.
Προτιμούσε να πετάξει παλιές φωτογραφίες, ενθύμια, τη μαγεία μιας άλλης εποχής, από το να μας τις παραχωρήσει, ώστε να διοχετευτούν στις επόμενες γενιές ως κειμήλια αυτού του τόπου!
Έτσι δεν γίνεται ιστορία, έτσι στερείς, καταστρέφεις, πετάς στα σκουπίδια την ίδια σου την ιστορία, την ιστορία της ζωή σου!
Όσο και να προσπαθήσαμε δεν μπορέσαμε να εξηγήσουμε τις σκέψεις και τις προθέσεις του.
Οι σχέσεις μας πριν από αυτό το θλιβερό επεισόδιο θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν διαχρονικά άριστες. Στεκόμαστε μόνον, στην κατάρα της ζήλειας στο να ήθελε ο ίδιος να ασχοληθεί με αυτά τα θέματα ή κάποιος άλλος δικός του και εμείς τον «φρενάραμε».
Του απαντάμε λοιπόν από δω, περαστικά του, ο δρόμος είναι πάλι ανοιχτός και πολύ ευχαρίστως να έλθει να μας απαλλάξει. Εμείς θα του είμαστε από κοντά δίπλα του, πρόθυμοι σε αντίθεση με τον ίδιο, να συνδράμουμε, εάν βέβαια το επιθυμεί.
Παρ´ όλη τη διαφορά ηλικίας δε διστάσαμε να τον επιπλήξουμε πάντα σε πολιτισμένο επίπεδο.
«Έβαλε την ουρά στα σκέλια», όπου φύγει – φύγει και δεν ξαναεμφανίστηκε μπροστά μας. Αυτό το καλοκαίρι όμως ύστερα από πολλά χρόνια, παρουσιάστηκε παραδίπλα μας, είδε ότι τα θέματα που συζητούσαμε τον ενδιέφεραν, είχε άποψη, έριχνε και μπηχτές, αλλά τον αγνοήσαμε πλήρως, «δώσαμε τόπο στην οργή» που λέει και ο θυμόσοφος λαός μας, δεν επιθυμούσαμε να επανέλθουμε στα παλιά.
Εδώ ταιριάζει σαν γάντι η παροιμία, «για χάρη του βασιλικού ποτίζεται και ο δυόσμος» και δεν θα τον «κράξουμε» ούτε θα τον «στολίσουμε» δημόσια, όχι γιατί διστάζουμε ,αλλά για να μην ενοχλήσουμε τον περίγυρό του που μας είναι συμπαθής.
Όσοι μας γνωρίζετε ξέρετε ότι δεν δίνουμε σημασία στις κακοήθειες, ούτε αποζητάμε επιβεβαίωση, απλά το αναφέρουμε για κάποιους που νομίζουν ότι όλα εδώ είναι ρόδινα και στρωμένα με ροδοπέταλα.

Κώστας Παπαντωνόπουλος Νοέμβρης 2018

Βασίλειος Μπακάλης (Καψής) 1949-2018

Έφυγε σήμερα Πέμπτη 11.10.2018 ο Βασίλειος Μπακάλης (Καψής) του Διονυσίου και της Λάμπρως που γεννήθηκε πριν 69 χρόνια στο Αντρώνι.
Η κηδεία του θα γίνει αύριο Παρασκευή στις 12.00 στη γενέτειρά του.
Στην σύζυγό του Βασιλική, στα παιδιά του Λαμπρινή, Παναγιώτα, Διονύσιο και σε όλους τους συγγενείς του, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.
Η ενημέρωση ήλθε αμέσως, (όταν χτύπησε η καμπάνα) από καινούριο φίλο της σελίδας και στη συνέχεια από τον γνωστό σας, Γιώργο Μαρκόπουλο.

Της κόρης, μοιρολόγια

Αναμνηστική φωτογραφία από κηδεία ανύπαντρης νέας
 στο Σκουροχώρι Πύργου Ηλείας, αρχές εικοστού αιώνα

Της Λυγερής και του Χάρου
Η Ευγενούλα η μοσκονιά κ' η μικροπαντρεμένη
εβγήκε κ' επαινεύτηκε πως Χάρο δε φοβάται,
γιατί ειν' τα σπίτια της ψηλά, κι' ο άντρας της παλληκάρι,
γιατί έχει τους εννιά αδερφούς, τους καστροπολεμίταις,
π' όλα τα κάστρα πολεμούν κ' οι χώραις παραδίνουν.
Κι' ο Χάρος όπου τ' άκουσε, πολύ του βαρυφάνη.
Μαύρο πουλί νεγίνηκε, σαν άγριο χελιδόνι,
εβγήκε κ' εσαϊττεψε τη μοναχή την κόρη
μέσ' 'ς το λιανό το δάχτυλο που χε την αρραβώνα.
Κ' εμπαινοβγαίνουν οι γιατροί και γιατρεμό δε βρίσκουν,
κ' εμπαινοβγαίνει η μάννα της με τα μαλλιά λυμένα.
"Τί έχεις, μαννούλα μου, και κλαις, τι έχεις κι' αναστενάζεις;
-Πεθαίνεις, Ευγενούλα μου, και τι μου παραγγέλνεις;
-Σ' αφήνω, μάννα, το έχε γεια και ντύσε με σα νύφη,
κι' όταν θα σόρθη ο Κωνσταντής να μη μου τον πικράνης,
μόν' στρώσ' του γιόμα να γευτή και δείπνο να δειπνήση,
κι' άπλωσε μεσ' 'ς την τσέπη μου και πάρε το κλειδί μου,
και βγάλ' τον αρραβώνα του και τα χαρίσματα του,
και δώσ ' του τα του Κωσταντή, αλλού ν' αρραβωνίση,
ωσάν κ' εγώ παντρεύομαι, παίρνω το Χάρο άντρα."
Κι' ο Κωσταντής επρόβαλε 'ς τους κάμπους καβαλλάρης,
με δεκαπέντε φλάμπουρα, μ' εννιά ζυγιαίς παιχνίδια,
με τετρακόσιους άρχοντες, πεζούς καβαλλαραίους.
Βλέπει μεγάλη σύναξη, οπού ναι μαζωμένοι.
"Για χαμηλώστε, φλάμπουρα, πάψετε σεις, παιχνίδια,
γιατί σταυρός επρόβαλε απ' το πεθερικό μου,
για πεθερός μου πέθανε, για πεθερά μου ‘χάθη,
για απ' τα γυναικαδέρφια μου κανένα νεσκοτώθη."
Και τάλογό του εβάρεσε 'ς του πεθερού να πάγη.
Αυτού σιμά, αυτού κοντά βαστούσε μοναστήρι.
Βρίσκει τον πρωτομάστορη κ' έκανε το κιβοΰρι.
'"Να ζήσης, πρωτομάστορη τίνος είν' το κιβοΰρι;
-Είναι τανέμου, του καπνού και της ανεμοζάλης.
-Για πέ μου, πρωτομάστορη, καθόλου μη μου κρύψεις.
-Ποιος έχει γλώσσα να σ' το πη, στόμα να σου μιλήσει.
Τούτ' η φωτιά που σ' άναψε, ποιος θε να σου τη σβήσει;
Η Ευγενούλα απέθανε νη πολυαγαπημένη.
-Να ζήσης, πρωτομάστορη, κάμε το πιο μεγάλο.
Νά ναι πλατύ, νά ναι μακρύ, νά ναι για δυο νομάτους."
Βιτσιά βαρεί ταλόγου του, 'ς του πεθερού του πάει.
Βρίσκει παπάδες πόψελναν, μοιρολογίστραις κλαίουν.
"Μεριά σταθήτε, ψάλτηδες, μεριά, μοιρολογίστραις!"
Χρυσό μαντήλι σήκωσε την είδε πεθαμένη.
Σκύφτει, φιλεί γλυκά γλυκά, γλυκά την αγκαλιάζει,
χρυσό μαχαίρι νέβγαλε ναπ' αργυρό θηκάρι,
ψηλά ψηλά το σήκωσε και 'ς την καρδιά το χώνει.
Εκεί που θάψανε το νιο φύτρωσε κυπαρίσσι,
κ' εκεί που θάψανε τη νια εβήκε καλαμιώνα.
Λυγογυρίζει η καλαμιά, σκύφτει το κυπαρίσσι.
Κ' ένα πουλί κελάδαε, 'ς άλλο πουλί ξηγειώνταν.
"Για δες τα τα κακόμοιρα, τα πολυαγαπημένα!
δε φιλήθηκαν ζωντανά, φιλειούνται πεθαμένα."

Ο κορνιζοκαθρέφτης και η μπόλια

Μια εικόνα χίλιες και όχι μόνο λέξεις, αλλά αρκετές σελίδες θα μπορούσαμε να γράψουμε με αυτά τα σεμνά και όμορφα κορίτσια που ίσως να είναι και τα πρώτα που αντίκρυσαμε στη ζωή μας.
Αγνοούσαμε τότε ποιες ήταν οι ωραίες κυρίες ζωγραφισμένες στον κορνιζοκαθρέφτη. Κάποιοι λέγανε πως ήταν οι κόρες της Αγίας Σοφίας, η Ελπίδα, η Αγάπη και η Πίστη.
Άλλοι πάλι ότι ήταν οι τρεις Χάριτες, οι θεές της γοητείας, της ομορφιάς, της φύσης, της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της γονιμότητας.
 Ως Χάριτες αναφέρονται ακόμη και η Αγλαΐα η νεότερη, η Ευφροσύνη και η Θάλεια, αλλά ορισμένες φορές αναφέρονται και άλλες, όπως οι Αυξώ, η Χάρις, η Ηγεμόνη, η Φαένα και η Πασιθέα.
Μια γλυκιά καλημέρα που μας υποδεχόταν  σε κάθε είσοδο, σε κάθε σπίτι, τα δικά μας τα χρόνια, τα φτωχικά, τα όμορφα χρόνια!
Ο γνωστός σε όλους μας κορνιζοκαθρέφτης που κοσμούσε σχεδόν όλα τα σπίτια του χωριού μας, όπου η κάθε νοικοκυρά κρέμαγε την χρυσοκέντητη πετσέτα της. Στον καθρέφτη έγραφε καλημέρα, αλλά δεν είχε καμία σημασία για τις νοικοκυρές τι έγραφε, αφού σχεδόν καμία δεν γνώριζε ανάγνωση.
Η κορνίζα εκεί ακούνητη τόσα χρόνια, να βλέπει τις χαρές και τις λύπες, να ακούει τους καημούς του σπιτιού, να προυπαντίζει τους επισκέπτες και να γνωρίζει όλα τα νέα του χωριού.
Η κρεμασμένη κεντητή πετσέτα συμβολίζει και αυτή μια άλλη εποχή, με την κάθε νέα νοικοκυρά να δουλεύει ακατάπαυστα.
Το κέντημα είναι γλέντημα,
η ρόκα είναι συριάνι,
κι αυτός ο δόλιος αργαλειός
είναι σκλαβιά μεγάλη.
 Το κέντημα εδώ στην πετσέτα, μας παρουσιάζει μια πρωινή εικόνα στη φύση με ένα ζευγάρι τσαλαπετεινούς να στέκονται πάνω στο κλαράκι, όπου το αρσενικό με το ερωτικό κελάηδισμά του καλεί το θηλυκό για να τραγουδήσουν μαζί και να υποδεχτούν την καινούρια μέρα. 
Έντονοι οι χρωματικοί τόνοι με όλα τα χρώματα της ίριδας, συντελούσαν  στη δημιουργία εύθυμης διάθεσης σε όλα τα μέλη της οικογένειας.
Πόσες και πόσες αναμνήσεις ήλθαν στο μυαλό μας μόλις αντικρίσαμε αυτή την εικόνα με την πετσέτα, με την κορνίζα και την καλημέρα, αφού ύστερα μας μίλαγαν και δεν ακούγαμε. Ήταν εκεί κολλημένο  το μυαλό και γλίστραγε γλυκά στις τόσες…αναμνήσεις.
Ο κορνιζοκαθρέφτης με την πετσετοθήκη, υπήρχε σε πολλές παραλλαγές ως προς στο θέμα και ήταν απαραίτητο κομμάτι στις προίκες. Αναφέρεται εξάλλου σε αρκετά προικοσύμφωνα. Τον κρεμούσαν στην είσοδο, στη σάλα αλλά και στην κρεβατοκάμαρα.

Διονύσιος (Νιόνιος) Παπαδόπουλος 1945-2018

Έφυγε χθες Τετάρτη 31.10.2018 ο Διονύσιος  Παπαδόπουλος του Κοσμά (Παπαδόγιαννη) και της Ελβίρας (κόρη του Γιατρού) που γεννήθηκε πριν 73 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του έγινε σήμερα  Πέμπτη στο Αγρίνιο

Στην σύζυγό του Διαμάντω, στα παιδιά του Κοσμά, Φώτη, στις αδελφές του Άννα, Θεώνη και σε όλους τους συγγενείς του, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Ο Νιόνιος του Κοσμά έτσι τον αποκαλούσαν στο χωριό μας, ήταν ένας ευχάριστος τύπος κοινωνικός με αστείρευτο χιούμορ.  Ήταν ισχυρή προσωπικότητα και όσο ζούσαν οι γονείς του ερχόταν ταχτικά στο χωριό μας.

Τον συναντήσαμε πριν δύο τρία χρόνια στην πλατεία αλλά δεν μας δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε. Δούλευε στη ΔΕΗ όπου και από εκεί συνταξιοδοτήθηκε.

Ευχαριστούμε την Ελίνα Θεοτοκάτου για τις φωτογραφίες. Η Ελίνα είναι κόρη της Παπαδοπούλου Άννας του Κοσμά (Παπαδόγιαννη).             

Αντρώνι: Την πινίξατε την εικόνα των Αγίων Αναργύρων;

Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες Αργύρηδες του χωριού μας και σε όλου του κόσμου.
Μας ήλθαν μπονόρα, τρία τέσσερα μηνύματα με ευχές για καλό μήνα και χρόνια πολλά για το χωριό μας που γιορτάζει. 
Το μυαλό καθαρό όπως ήταν πρωί-πρωί πήρε τόσες στροφές το άτιμο για να μας βασανίσει και η καρδιά μας άρχισε να χτυπά σαν κομπρεσέρ.
Το τι θυμηθήκαμε δεν φαντάζεστε! Μην πάει το μυαλό μακριά, εκεί γύρω από την γιορτή, δίπλα από το σπίτι μας, στο νεκροταφείο, στους Αγίους Αναργύρους.
Ακούστε χωριανοί και κυρίως εσείς οι οσφυοκάμπτες με τις μακρυσταυρίες που φτάνουν ως τα πατώματα. Ξέρω τι λέω, από κάτι τέτοια γεννιούνται λαμόγια.
Ψάχνουμε λοιπόν την παλιά εικόνα των Αγίων Αναργύρων, αυτή τη μεγάλη που κατέβαινε στην πλατεία σαν και σήμερα, να την φωτογραφήσουμε.
Είχαμε διαβάσει τότε, ένα ιστορικό που είχε γράψει ο αείμνηστος φίλος μας Θανάσης Α. Αβραμόπουλος.
Αναφερόταν σε ένα σπάνια αξιοθέατο 400 ως 1000 χρόνων περίπου. Δεν είχε εκτιμηθεί η αξία της.
Ρωτάμε από δω, από κει, παντού, παπάδες, επιτρόπους, καντηλανάφτες, και άλλους σοβαρούς ανθρώπους, όλοι την ήξεραν αλλά κανένας δεν γνώριζε την τύχη της.
Άλλοι έλεγαν είναι στον Άγιο Κωνσταντίνο, άλλοι στους Αγίους Αναργύρους και κάποιοι άλλοι σε πληρωμένη θυρίδα για να μην κλαπεί.
Χωριανοί, η εικόνα πέταξε όπως πέταγε και η εικόνα της Παναγιάς των Νοτενών από το Βελημάχη στη Νοτενά.