Παρουσία εκπροσώπων αρχών και φορέων που εμπλέκονται με το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών , άρχισε την Πέμπτη το πρωί στις εγκαταστάσεις της Δ.Ο.Α. στην Αρχαία Ολυμπία το δυήμερο συνέδριο που διοργανώνει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ως συντονιστής εταίρος (Lead Partner) στο Διαπεριφερειακό Πρόγραμμα του INTERREG IVC με το έργο με τίτλο “PRoMPt” – “Δυναμική Αντιμετώπιση Καταστροφικών Πυρκαγιών: Ανάλυση σε βάθος Μηχανισμών Ετοιμότητας και Αποτελεσματικότητας”.
Οι εργασίες του συνεδρίου άρχισαν με τους χαιρετισμούς από τον Σεβαστότατο Μητροπολίτη Ηλείας και Ωλένης κκ Γερμανό, τον αντιπεριφερειάρχη Ηλείας Χαράλαμπο Καφύρα , τον δήμαρχο Αρχαίας Ολυμπίας Θύμιο Κοτζιά , τον δασάρχη Πύργου Διονύσιο Θωμόπουλο κτλ.
Η Ολυμπία ευρωπαϊκό κέντρο εθελοντικού κινήματος
Στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Θύμιος Κοτζιάς αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους στην Ολυμπία κάνοντας πρόταση προς το συνέδριο τόνισε τα εξής:
«Για να μη γίνουν τα όνειρα εφιάλτες, για να ανταποκριθούμε στις σημερινές προκλήσεις και στα όλο και πιο σύνθετα προβλήματα της εποχής μας είναι επιτακτική πλέον ανάγκη μαζί με τους πολίτες να κρατήσουμε αναμμένη την φλόγα σε μια εποχή που τα πάντα φαίνεται να καταρρέουν. Χρειάζονται σύγχρονη προσέγγιση, νέα πολιτική κουλτούρα, νέοι φορείς για να αναπτυχθούν καινοτόμες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση αυτών των σύνθετων προβλημάτων και οι πολίτες να συμμετέχουν, και να συνδιαμορφώνουν
Με αυτές τις σκέψεις χαιρετίζω το αξιόλογο συνέδριό σας και κάνω μια πρόταση που εύχομαι να εισακουσθεί και σε κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα να γίνει και πραγματικότητα
Η Αρχαία Ολυμπία να γίνει ευρωπαϊκό κέντρο Εθελοντισμού, υποδοχής, φιλοξενίας και εκπαίδευσης εθελοντών.
Η Ολυμπία έχει αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα και την ακτινοβολία να γίνει έδρα του ευρωπαϊκού εθελοντικού κινήματος, ως γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων, ως θεματοφύλακας των αξιών του Ολυμπισμού και της άμεσης και διαχρονικής σχέσης με το σύγχρονο Ολυμπιακό και εθελοντικό κίνημα.»
Αναφερθείς στα ζητήματα πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών αλλά και στα της μεγάλης καταστροφής που υπέστη ο νομός από τις φωτιές του 2007 ο δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας τόνισε ακόμα :
«Η εφιαλτική ανάμνηση του καλοκαιριού του 2007 γίνεται ακόμη πιο έντονη εάν σκεφτούμε ότι οι φυσικές περιοχές που επλήγησαν, προστατεύονται με ειδικό καθεστώς από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία: Ταΰγετος και Πάρνωνας, φαράγγι Νέδας, δάσος Καϊάφα, δάση της Εύβοιας, Πάρνηθα, Γράμμος, Πρέσπα, φαράγγι του Βουραϊκού, Πιέρια Όρη, Πήλιο και Πίνδος και η Αρχαία Ολυμπία.
Αυτό που πρέπει πλέον να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι οι μεγάλες καταστροφές δεν έχουν μονοδιάστατες αιτίες. Η έκταση της καταστροφής που προκλήθηκε το 2007 οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων που τείνει να πάρει μόνιμες διαστάσεις:
Θα αναφέρω συνοπτικά:
- Η αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος. Αυτό που λέμε καθημερινά με απλοϊκό τρόπο «έχουμε γίνει Αφρική» γίνεται όλο και περισσότερο γεγονός. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά γενικότερα στη Ν. Ευρώπη επικρατούν πρωτόγνωρες καιρικές συνθήκες: μείωση βροχοπτώσεων, αύξηση των ημερών χωρίς βροχή, παρατεταμένοι, επαναλαμβανόμενοι καύσωνες, πιο εύφλεκτα δάση.
- η χρόνια αντιδασική πολιτική του ελληνικού κράτους.
Δυστυχώς ακόμη και σήμερα αντιμετωπίζουμε οποιαδήποτε πηγή πρασίνου ως «διαφυγόν κέρδος» και άρα ως χαμένη ευκαιρία για ανοικοδόμηση, εμπορευματοποίηση και ικανοποίηση πελατειακών σχέσεων.
- ο αμετανόητος συγκεντρωτισμός.
Σε κάθε περίπτωση πυρκαγιάς αποδεικνύεται τουλάχιστον αναποτελεσματική η μεταφορά της πρόληψης και της έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών από το τοπικό επίπεδο σε κεντρικούς μηχανισμούς, που εμφανίζουν έλλειψη προετοιμασίας και κατάλληλης οργάνωσης.
Αυτό που πρέπει πλέον να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι οι μεγάλες καταστροφές δεν έχουν μονοδιάστατες αιτίες. Η έκταση της καταστροφής που προκλήθηκε το 2007 οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων που τείνει να πάρει μόνιμες διαστάσεις:
Θα αναφέρω συνοπτικά:
- Η αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος. Αυτό που λέμε καθημερινά με απλοϊκό τρόπο «έχουμε γίνει Αφρική» γίνεται όλο και περισσότερο γεγονός. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά γενικότερα στη Ν. Ευρώπη επικρατούν πρωτόγνωρες καιρικές συνθήκες: μείωση βροχοπτώσεων, αύξηση των ημερών χωρίς βροχή, παρατεταμένοι, επαναλαμβανόμενοι καύσωνες, πιο εύφλεκτα δάση.
- η χρόνια αντιδασική πολιτική του ελληνικού κράτους.
Δυστυχώς ακόμη και σήμερα αντιμετωπίζουμε οποιαδήποτε πηγή πρασίνου ως «διαφυγόν κέρδος» και άρα ως χαμένη ευκαιρία για ανοικοδόμηση, εμπορευματοποίηση και ικανοποίηση πελατειακών σχέσεων.
- ο αμετανόητος συγκεντρωτισμός.
Σε κάθε περίπτωση πυρκαγιάς αποδεικνύεται τουλάχιστον αναποτελεσματική η μεταφορά της πρόληψης και της έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών από το τοπικό επίπεδο σε κεντρικούς μηχανισμούς, που εμφανίζουν έλλειψη προετοιμασίας και κατάλληλης οργάνωσης.
- η έλλειψη στιβαρής οικολογικής συνείδησης.
Η απουσία συστηματικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης καθώς και κατάλληλης εκπαίδευσης των πολιτών οδηγεί σε μια αντιφατική κοινωνία που ενώ δηλώνει περιβαλλοντικά ευαίσθητη, πρακτικά επιδεικνύει οικολογικό αμοραλισμό όταν πρόκειται να επωφεληθεί προσωπικά από μια φυσική καταστροφή. Πόσοι από εμάς δεν θα θέλανε ένα εξοχικό στην καρδιά τους δάσους ή στην άκρη μιας παραλίας; Πόσοι έλληνες πολίτες αρνούνται την ευκαιρία να στήσουν ένα αυθαίρετο κοντά στη φύση; Πόσοι λαμβάνουν τα μέτρα τους όταν καίνε τα σκουπίδια τους;
- η ανυπαρξία επιστημονικά τεκμηριωμένης πολιτικής για τη βιώσιμη διαχείρισης του δάσους και των φυσικών περιοχών. Επιτρέψτε μου να φέρω ένα παράδειγμα χωρίς να διεκδικώ σε καμία περίπτωση το ρόλο της ειδικού: Αναρωτιέμαι για πόσο διάστημα ακόμη θα ακολουθούμε πρακτικές αναδάσωσης με πεύκα όταν αυτό έχει αποδειχτεί όχι ο εύκολος δρόμος που πιστεύουμε, αλλά ο εύκολος δρόμος προς την ολοκληρωτική καταστροφή σε περίπτωση πυρκαγιάς. Πότε θα λάβουμε σοβαρά υπόψη τη δασοπονική επιστήμη που μας πληροφορεί ότι υπάρχουν πολλά δασικά είδη τα οποία είναι προσαρμοσμένα στο περιβάλλον και εμποδίζουν την εξάπλωση των θερινών πυρκαγιών (π.χ. βελανιδιά);
Για να αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια και ευθύνη τους παράγοντες που προανέφερα δεν χρειάζεται απλά «αγάπη προς τη φύση», που πιστεύω ότι όλοι διαθέτουμε αρκετή. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα των πυρκαγιών όπως κάθε άλλο περιβαλλοντικό ζήτημα είναι πάνω από όλα θέμα πολιτικό.
Είναι θέμα πολιτικής και κοινωνικής βούλησης να μπούμε σε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης. Με άλλα λόγια η προστασία των δασών και της φύσης προϋποθέτει να ξεπεράσουμε το επίπεδο της ρητορικής συμφωνίας και να μπούμε σε ένα στάδιο σύγκρουσης με παγιωμένες αντιλήψεις και συμφέροντα που εμποδίζουν την ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών με περιβαλλοντική ευαισθησία.
- Ο κρατικός σχεδιασμός είναι ανεπαρκής και χρειάζεται πλήρη αναμόρφωση και επανασύνταξη.
- Οι χρηματοδοτήσεις προς του ΟΤΑ είναι πολύ μικρές και δεν φτάνουν ούτε για τα βασικά προβλήματα που είναι αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουν. Απαιτείται σημαντική αύξηση της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης στις αρμόδιες για την πρόληψη και καταστολή των πυρκαγιών αρχές.
- Οι χρηματοδοτήσεις προς του ΟΤΑ είναι πολύ μικρές και δεν φτάνουν ούτε για τα βασικά προβλήματα που είναι αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουν. Απαιτείται σημαντική αύξηση της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης στις αρμόδιες για την πρόληψη και καταστολή των πυρκαγιών αρχές.
- Το ζήτημα αρμοδιοτήτων δεν ξεκαθαρίζει σε ότι αφορά την διάνοιξη των δασικών δρόμων και την ανάληψη ευθυνών που τους αναλογούν από τα δασαρχεία.
- Ο εκσυγχρονισμός και η δημιουργία νέου αξιόπιστου στόλου επίγειων και εναέριων μέσων είναι πια αναγκαίος
- Γραφειοκρατικά αλλά και θεσμικά προβλήματα εμποδίζουν το έργο των εθελοντών και καθυστερούν τις προμήθειες σε μέσα και υλικά. Η στήριξη του εθελοντικού κινήματος είναι κομβικό σημείο στην μάχη εναντίον των πυρκαγιών.
- Η πρόληψη πρέπει να γίνει ο άξονας κάθε πολιτικής παρέμβασης.
Η ολιγωρία, η απραξία, η έλλειψη συντονισμού και η μικροκομματική αντίληψη της κεντρικής διοίκησης αποτελούν τη μόνιμη απειλή για τα δάση της χώρας. Εάν δεν γίνουν ο κοινός στόχος μας τότε θα πενθούμε και πάλι το επόμενο και κάθε καλοκαίρι από εδώ και πέρα.
- Ο εκσυγχρονισμός και η δημιουργία νέου αξιόπιστου στόλου επίγειων και εναέριων μέσων είναι πια αναγκαίος
- Γραφειοκρατικά αλλά και θεσμικά προβλήματα εμποδίζουν το έργο των εθελοντών και καθυστερούν τις προμήθειες σε μέσα και υλικά. Η στήριξη του εθελοντικού κινήματος είναι κομβικό σημείο στην μάχη εναντίον των πυρκαγιών.
- Η πρόληψη πρέπει να γίνει ο άξονας κάθε πολιτικής παρέμβασης.
Η ολιγωρία, η απραξία, η έλλειψη συντονισμού και η μικροκομματική αντίληψη της κεντρικής διοίκησης αποτελούν τη μόνιμη απειλή για τα δάση της χώρας. Εάν δεν γίνουν ο κοινός στόχος μας τότε θα πενθούμε και πάλι το επόμενο και κάθε καλοκαίρι από εδώ και πέρα.
Η τεχνολογία που έχει κάνει τεράστια άλματα προόδου ειδικά την τελευταία δεκαετία, μπορεί να προσδώσει σημαντικά συστατικά στη δύσκολη προσπάθεια τοπικών, κρατικών και διεθνών οργανισμών για αποτελεσματική διαχείριση και προστασία των δασών. Ενα σύστημα πρόληψης και διαχείρισης κινδύνου δασικών πυρκαγιών, αποτελούμενο από εξοπλισμό, λογισμικό, εξειδικευμένες υπηρεσίες και χαρτογραφικά δεδομένα, μπορεί να παρέχει την πληροφοριακή υποστήριξη που χρειάζεται για την αντιμετώπιση και διαχείριση του κινδύνου των δασικών πυρκαγιών σε όλα τα στάδια του φαινομένου, δίνοντας έτσι ένα σημαντικό εφόδιο στους αρμόδιους φορείς για ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία του δασικού πλούτου τους.
Στόχος να λειτουργήσει ως σύστημα λήψης αποφάσεων αναφορικά με το κομμάτι των πυρκαγιών, καλύπτοντας ολοκληρωμένα όλα τα στάδια του φαινομένου, δηλαδή: α) διαχείριση, β) προστασία, γ) πρόβλεψη πυρκαγιών, δ) έγκαιρη ενημέρωση φορέων και πολιτών, ε) διαχείριση πυρκαγιών, στ) εκτίμηση ζημιών και ζ) αποκατάσταση.».
Γ. Μαρκόπουλος
Γ. Μαρκόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου