Γυμνάσιο Σιμόπουλου (Βιβλίο) 1973-74

 ΑΘΗΝΑ - ΜΗΤΗΡ ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΟΥ ΜΙΚΤΟΥ ΕΞΑΤΑΞΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ 1973-74 
(ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ)

"Αθηνά - Μήτηρ" ονόμασαν το πόνημά τους οι μαθητές και οι καθηγητές στο εξατάξιο Γυμνάσιο Σιμόπουλου που το εξέδωσαν με σκοπό όπως λέγουν στο εισαγωγικό σημείωμα, να φέρουν σε πνευματική επαφή το σχολείο και τους λειτουργούς του με το ευρύτερο κοινό.

Ήθελαν λένε, να σχηματίσουν άποψη οι γονείς και οι κηδεμόνες των μαθητών αλλά και οι άλλοι πολίτες με το έργο που επιμελείτο στο σχολείο τους.

Γνώριζαν από τότε, ότι με τη δημοσίευση των «Χρονικών» του Σχολείου τους και τις εργασίες των μαθητών τους, ότι αφήνουν παρακαταθήκη σε μας να γνωρίσουμε την ιστορία της επαρχίας τους.

Δεν θα κρίνουμε σήμερα τα άλλα…, που αναφέρονται στο εισαγωγικό σημείωμα γιατί τότε..., το σχολικό έτος 1973 - 74 ήταν ακόμη δικτατορία και δικαιολογεί κάποιες θεοκρατικές και αντικομουνιστικές κορώνες.

Το σημείωμα έχει μέσα από όλα. Φωτογραφίες πολλές από τους μαθητές, καθηγητές, γιορτές, τοπία, προσευχές διάφορες, και όλο σχεδόν το ιστορικό για το Σιμόπουλο αλλά και ευρύτερα.

Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά στο «'Ελληνικό Σχoλεiov 'Εφύρας» (ή σxoλαρxείo) με στοιχεία για τα σχολικά έτη 1924-25, 1925-6, 1926-27, 1927-28 και 1928-29 όπου και καταργήθηκε. Τον επόμενο χρόνο, 1929-30 λειτούργησε ως ημιγυμνάσιο με δύο τάξεις ως τις 12.10.1932 όπου με διάταγμα καταργήθηκε. Ύστερα όμως από πιέσεις των κατοίκων ανεκλήθη η κατάργηση με την «841» τηλεφωνική διαταγή.

Λειτούργησε και το 1932-33 με μία τάξη και τρεις μόνον μαθητές. Ελλείψει όμως μαθητών διακόπηκε έκτοτε η λειτουργία του και το 1946 παραδόθηκε το αρχείο του σχολείου της Εφύρας, στο Γυμνάσιο Αμαλιάδας.

Από το έτος 1932 και για 30 χρόνια έως το έτος 1962 δεν λειτούργησε κανένα Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης στην Πηνεία και όσοι μαθητές συνέχισαν υποχρεούντο να μεταβούν στην Αμαλιάδα. Μια τέτοια περίπτωση είναι του χωριανού μας κυρ Γιώργη Αβράμη που έμενε στο Σιμόπουλο.

Το κενό κάλυψε πολύ αργά, το έτος 1962 το Ιδιωτικό Γυμνάσιο «ΕΥΘΥΜΙΟΥ» στην Εφύρα.

Το 1964 ιδρύεται επιτέλους το Κρατικό Τριτάξιο Γυμνάσιο στο Σιμόπουλο όπου αναφέρονται στοιχεία καθηγητών και μαθητών για όλα τα έτη ως την ίδρυση του ΕΞΑΤΑΞΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ με το Β. Διάταγμα της 10^η Ιουλίου 1972 για να λειτουργήσει το σχολικό έτος 1972-73 και το 1974 που γράφτηκε το παρόν πόνημα.

Υπάρχει μεγάλη αναφορά στο AP∆EYTΙKON ΦPAΓMA T0Υ ΠHNEΙOY που άλλαξε όλη την περιοχή της Πηνείας. Παραθέτουν όλες τις μελέτες και τα στοιχεία, τις εταιρίες που ενεπλάκησαν στο έργο, για τα χωριά Mπαλή, Ξεvιές, Νταoύτι καi Σoύλι αλλά και για τον οικισμό Καλυβάκια που τα κατάπιε η λίμνη.

Εξαιρετική είναι η αναφορά και στο δημοτικό τραγούδι με τραγούδια της επανάστασης του 1821, για την Μικρασιατική καταστροφή ακόμη και για τον εμφύλιο.

Επίσης βρίσκουμε εδώ τα μοιρολόγια, τους λαογραφικούς θησαυρούς της Πηνείας όπως λένε:

Eυτoύ δεv γίvovται χαρές, ταβούλια δεν βαρούνε

Ευτού συν δυό δεν περπατούν συν τρεις δεν κουβεντιάζουν.

Ένας – ένας και μοναχός μακρύτερα από τον άλλον.

Toυ χάρου η µάvvα φώvαξε, τoυ χάρου η µάννα λέει:

Mαζέψτε vιές τoυς άvδρες σας, µαvvάδες τα παιδιά σας

κι' ο γυιός µoυ έχει µια χαρά, παντρέβει το παιδί του

καi παίρvει vιoύς για το χορό, γέρους για το τραπέζι

και παίρνει και µμικρά παιδιά να παίζουν να γελάνε.

"Πoυλάκι πήγε κι' έκατσε στο χέρι τα’ αλετριού τoυ

ανθρώπινη έβγαλε φωνή του ζευγολάτη λέει:

Ρε δόλιε τι παιδεύεσαι, δεν σώνεις να θερίσης.

-'Αv τόξερα πoυλάκι µoυ πως τ' όλεγες στ' αλήθεια

Θαλάπoλύσω τάλoγα, Θα τσάκιζα τ' αλέτρι

για να γλεντήσω τi ζωή αυτή που µ' απoµέvει.

Ένα από τα ουσιαστικότερα μέρη του πονήματος είναι η δύναμη του σχολείου, οι μαθητές και οι καθηγητές του σχολικού έτους 1973-74

Βλέπουμε όλες τις τάξεις αναλυτικά εκ των οποίων αντιγράψαμε εδώ τις τρεις τελευταίες. Αναφέρεται στα Χρονικά, στις δραστηριότητες του σχολείου, τις εθνικές γιορτές και τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Γράφει επί λέξει ότι, «Διακρίθηκαν επί επιμελεία και χρηστότητι οι κάτωθι μαθητές». Ακόμη, (αν και δεν συμφωνούμε) υπάρχει πίνακας των πρωτευσάντων με τη βαθμολογία που έλαβαν. Εδώ βλέπουμε τον συμμαθητή και φίλο μας από το Γυμνάσιο της Δίβρης, τον Γιάννη Ντινόπουλο με βαθμολογία: Λίαν καλώς 16 και 1/13 .

Τέλος, εξηγείτε αναλυτικά ότι ο τίτλος του πονήματος προέρχεται από την ελληνική μυθολογία και συγκεκριμένα από την θεά Αθηνά που βοήθησε την Πηνεία.

Κλείνουν, με ευχαριστίες σε όσους βοήθησαν για την έκδοση του δελτίου τους και με την ελπίδα να συνεχιστεί και τα επόμενα έτη αλλά όπως γίνεται συνήθως και με τα όσα γνωρίζουμε εκεί έμειναν και αυτοί, στο ένα και μοναδικό χρονικό.

Ως το 1972 δεν υπήρχε εξατάξιο σχολείο ή λύκειο στην Ορεινή Ηλεία και τα λιγοστά παιδιά που συνέχισαν τις σπουδές τους εξαναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στις πόλεις και οι γονείς να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.

Μεγάλη ανάσα στην εκπαίδευση των παιδιών της περιοχής μας, έδωσαν τα ορφανοτροφεία - οικοτροφεία της εκκλησίας όπως της Δίβρης στην κάτω Μονή που λειτούργησε το 1970 από τα πρώτα στην Ηλεία, το Αρρένων Αγ. Νικολάου Σπάτα, το Θηλέων Πύργου «Η Αγ. Φιλοθέη» και το Αρρένων. Φραγκαβίλλας Αμαλιάδας. Όλα τα ιδρύματα έχουν την υπογραφή του τότε Μητροπολίτη Αθανασίου (Ηλίας Βασιλόπουλος 1968-1981).

Δεν θα παραλείψουμε να ευχαριστήσουμε θερμά εδώ τον Μητροπολίτη Ηλείας για την ευαισθησία του να μας τηλεφωνήσει αμέσως όταν ζητήσαμε στατιστικά φοιτησάντων μαθητών σε ιδρύματα της εκκλησίας με καταγωγή την Ορεινή Ηλεία που οφείλουν τις σπουδές τους στα παραπάνω ιδρύματα.

Επίσης, σε κάθε αναφορά μας σε σχολεία στην Ορεινή Ηλεία, έχουμε ιερή υποχρέωση να μνημονεύουμε έναν νέο «φωτισμένο» δάσκαλο που είχε αναλάβει (πριν την λειτουργία του οικοτροφείου της Δίβρης) να ταΐζει δύο τρεις ντουζίνες φτωχόπαιδα μαζί και την αφεντιά μας. Να μας συμπαθάει, γνωρίζουμε, ότι δεν επιθυμεί καμία αναφορά για το παραπάνω ζήτημα αλλά είναι το ελάχιστο που δυνάμεθα να ανταποδώσουμε στον δάσκαλό μας μαζί με την αγάπη και την εκτίμησή μας.

Αφήσαμε τελευταία την λεπτομερή αναφορά του πονήματος με 4 σελίδες για την Δίβρη από την φιλόλογο Σοφία Μηλιτσοπούλου. Αναφέρεται στην EΛΗΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΙBPΗΣ που λειτούργησε από το 1827 με έξοδα των κατοίκων.

Αναλύει ορισμένα σημεία από το εξαίσιο και συγκινητικό κείμενο του πρώτου δασκάλου της «Ελληνικής Σχολής Δίβρης», ιερομονάχου Αγαπίου, που έστειλε προς τον Επίτροπο Ήλιδας στις 27 Δεκεμβρίου 1830 για το πρώτο Σχολείο της Ηλείας.

Το κείμενο της αναφοράς του Ιερομόναχου το οποίο είχαμε εκμαιεύσει από το περιοδικό «Δίβρη» με τίτλο «Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΗΣ ΔΙΒΡΗΣ» όπου μαζί με άλλα και ένα απόσπασμα σε φύλλο εφημερίδας την 2α  Μαρτίου 1975 με τίτλο «ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ» (Ανέκδοτα έγραφα) από τον Παναγιώτη Χαραλαμπόπουλου, καθηγητή θεολόγου. Γ.Α.Κ. Υπουργείον Παιδείας Φ. 34. Ο καθηγητής αποκρυπτογραφεί το κείμενο του Ιερομόναχου αλλά η εφημερίδα είναι διπλωμένη και δεν εμφανίζεται ολόκληρο.

Εμείς πήραμε εδώ και τα δύο κείμενα των καθηγητών, μαζί με τις επεξηγήσεις της καθηγήτριας και ευελπιστούμε ότι θα  έχουμε όλη την "ουσία" της επιστολής:    

Λεπτομέρειες περί του σχολείου του γράφει εις αναφορά του προς τον Επίτροπον Ήλιδας ο από της ιδρύσεως του Διευθυντής και διδάσκαλος Αγάπιος 'lερομόναχος υπό ημερομηνία 27 Δεκεμβρίου 1830. Εις την αναφορά του αυτήν δια της οποίας δηλοί ότι θέλει να αποχωρήσει από το σχολείο, μεταξύ των άλλων γράφει ο διδ. Αγάπιος:

«Προς την Σεβαστήν Επιτροπείαν της Επαρχίας Ήλιδας.

Η Θεοφρούτητος δεσπoτεiα του Γέvoυς µας, η ούσα ότι μάλιστα επαινετή παρά θεού και ανθρώπων εκ των θεαρέστων αυτής πράξεων, εις υπερβολήν πάσχει δια να αποδιώξει την αμάθεια από το Γένος και συσταίνει εν παντί τόπω της δεσποτείας της ιερά καταστήματα».

Η Θεοφρούτητος δεσπoτεiα[1] του γέvoυς µας πάσχε να αποδιώξει την αμάθειαν… κα συσταίνει εν παντί τόπω… 'Ιερά καταστήματα[2].

«Όθεν λαβών καγώ ο ευτελής διδάσκαλος Δίβρης μια επιστολήν της Σεβαστής Επιτροπείας διαλαμβάνουσαν περί του εδώσε ιερού καταστήματος, περί ου ποιώ την απάντησιν προς ά με διαττάτει.

Η ποσότης των μαθητών της Σχολής Δίβρης είναι πέντε προς τους τεσσεράκοντας, ανοίξεως γελώσης [3] έξωθεν και έσωθεν, επέκεινα των εξήκοντα άπαντες άρρενες, η Σχολή Ελληνική κατά το παρόν, αλλ’ ουχί αλληλοδιδακτική[4]».

Τον αριθμόν των μαθητών αναβιβάζει εις 60, από μικράς ηλικίας μέχρι πέραν των 60 ετών. Είναι – γράφει – άπαντες άρρενες η δε σχολή 'Ελληνική αλλ' ουχί αλληλοδιδακτική.

«Διαιρούνται δε εις κλάσεις τρεις﮲ η μεν πρώτη μαθητεύεται εκ…»

Μας πληροφορεί επίσης, ότι η σχολή είχε τρεις τάξεις και ότι τα μαθήματα γίνονται και πρωί και απόγευμα. «…Το πρωί λαμβάνουν το καθ’ αυτό μάθημα και αι τρεις τάξεις, μετά το γεύμα γυμνάζονται το τεχνολογικόν και ανάγνωσιν… 'Η B' τάξις εξακολουθεί ανάγνωσιν… εις τον Άσωπον και η Α' θεματογραφεί και άρχισε και συντακτικόν… Eiσίν και τινές ασχολούμενοι εις το γραφείν και αριθμείν τα της αριθμητικής πάθη».

'Eλάχιστοι λοιπόν μαθηταί έδειχναν συμπάθεια διά τα μαθηματικά από την εποχήν εκείνην. 'Αλλά και σήμερα ακόμη, δια τους πολλούς μαθητάς, τα μαθηματικά ήταν μεγάλος μπελάς… Εστενοχωρείτο ο διδάσκαλος Αγάπιος και διά την ελλιπή φοίτηση των μαθητών, οι οποίοι διέκοπτον τα μαθήματα δια να εργαστούν προς συντήρησιν της οικογενείας των. Πιο πολύ όμως εστεναχωρείτο δια τους απουσιάζοντας αδικαιολογήτως. Για τους σκασιάρχες όπως τους λέγομεν σήμερα. Περί αυτών έγραφε ο διδάσκαλος: «Εκ των μαθητών άλλοι μεν εργοχειρούν δύο και τρεις μήνας και αύθις επιστρέφουσι εν τη σχολή, άλλοι δε επιμένουσι (σ.σ. δηλ. συνεχίζουν φοίτησιν) αλλά και αυτοί ελλείπουσι (σ.σ. σημειώνουν απουσίας) μη ειδότες οι τούτων πατέρες την της Παιδείας γλυκύτητα».

Από την επίδοσιν των μαθητών δεν έμεινε ικανοποιημένος ο διδάσκαλος ιδίως κατά το δεύτερον έτος. Κατά τον πρώτον – λέγει – έδειξαν κάποιαν επιμέλειαν. Και δικαιολογεί κάπως την κατάστασιν διότι μεταξύ των μαθητών ήσαν και υπερήλικες. Γράφει επ’ αυτού: «…Εκ των δύο ετών εικάζω, ότι εν έτος έκαιναν τον αυχένα εις τον κλοιόν της παιδείας οι μαθηταί, τον δε άλλον, είκη εδαπάνησαν. Όμως μ’ όλο τούτο φαίνονται ολίγον ευδόκιμο και το περιπλέον ένιοι είναι και παρήλικες.»

Ο μισθός του διδασκάλου κατεβάλλετο από εισφοράν όλων των κατοίκων. Ανήρχετο εις 400 φοίνικας[5] το έτος και 300 φ. διά τρόφιμα. Και παραπονείται ο διδ. ότι δεν καταβάλλεται ο μισθός του εγκαίρως. Εξομολογείται δε ότι δεν έχει τυχερά. Δεν του δίδει κανείς ιδιαιτέραν αμοιβήν ή σοβαρόν… το δώρον, αλλά ασήμαντα δώρα και χωριάτικα. Γράφει επ’ αυτού: «Η συμφωνία του μισθού μου είναι με το κοινόν, αλλ’ ουχί με τους πατέρας των μαθητών και επί Θεώ μάρτυρι, απ’ ουδενός δεν έλαβον ένα λεπτόν μήτε των έξωθεν μήτε των έσωθεν, εκτός τινός προαιρετικού δώρου και το αυτό πενιχρόν και βλάχικον». Τις οίδεν εις τι συνίσταντο τα προς τον διδ. βλάχικα[6]…δώρα!

«Η του μισθού μου ποσότης είναι φοίνικες τετρακόσιοι και των… τριακόσιοι. Εκ τούτων εξακολουθώ τα συστατικά της ζωής μου και τα περιττά και ουδέν έτι προς εμέ κέρδος λείπεται, ότι είναι μοι πάντα αινετά[7]».

Με απογοήτευση ομιλεί διά την κατάστασιν του σχολικού κτιρίου. «Έχουν κτισθεί μόνον οι τοίχοι και κατασκευασθή η μισή στέγη, δια δαπάνες του κυρίου Χρήστου Στ. και ένεκα τούτου…οι παίδες εκ της ακαλλοπιστίας και εκ του υπερβολικού κρύου ριγώσι».

«Η κατάστασις τούτου του ιερού κατστήματος…. Δεν είναι δυνατόν να περιγραφή μόνον το τοίχος ανωρθώθη και κατά λοιπά είναι πάντη ακαλλόπιστον, άχρηστον, έσωθεν και έξωθεν, άστεγοι το ήμισυ. Δια πολλών όμως πόνων του κυρίου Χρήστου, όστις κοντά εις τα άλλα του βάρη προθύμως ηκολούθησε και εις τον απαρτισμόν του τοιούτου θεοσδότου έργου…»

Σε τοιαύτα κτήρια εμάθαιναν τότε γράμματα οι Ελληνόπαιδες. Έτσι ξεκίνησε η Ελληνική Παιδεία. Σήμερα όμως με τα μοντέρνα και τέλεια σχολικά κτίρια δεν ριγώσι οι μαθηταί, αλλά οι καθηγηταί από τα χονδροειδή σφάλματα πολλών μαθητών[8].

Και τελειώνει την αναφοράν του ο διδάσκαλος γράφων: «Και μένω με όλην την βαθυτάτην υπόληψιν τη Κ. Ζ. Δεκεμβρίου 1830 Εκ Μεγάλης Δίβρης, όλος προς Θεόν ευτής».

Ο Δ(ιδάσκαλος) Αγάπιος Ιερομόναχος.

Κώστας Παπαντωνόπουλος Δεκέμβρης 2019

Υγ. Στην τελευταία επίσκεψή μου στην Ηλεία βρέθηκα για ένα εικοσιτετράωρο με τον διαχρονικό φίλο μου Ηλία Τουτούνη.

Μαζί με πολλά βιβλία που μου έδειξε, έφερε και το παραπάνω. Το ξεφύλλισα στα γρήγορα και όταν είδα μέσα τόσα γνωστά μου ονόματα άρχισα να φωτογραφίζω. Μην κουράζεσαι, μου σύστησε ο κολέγας μου, το βιβλίο είναι για σένα.

Μέσα ήταν αγόρια και κορίτσια στο σύνολο 365 παιδιά, μαζί και οι συμμαθητές μου από την Δίβρη: Ψυxoγιός Η. Νικόλαος, Ντινόπoυλoς B. 'lωάvvης, Mπαντoύνα Λ. Περσεφόνη, Zαχαρόπoυλoς Π. Θεόδωρος,

Οι συγχωριανοί μου, Παvαγόπoυλoς Ν. lώαννης, Παvoύτσος B. "Αγγελoς, Πανoύτσος B. Aργύριος, Κωστόπoυλος Σ. ∆ιοvύσιος, Συλάιδος Γ. 'Αργύριος, ο αξέχαστος φίλος Παvαγόπoυλoς Λ. Γεώργιoς και η αδελφή του Παvαγoπoύλoυ Λ. 'Eλευθερiα που ήξερα ότι είναι στα τελευταία της και ήθελα πολύ να το δει αλλά για τέσσερες μέρες δεν πρόκανα, μου έφυγε.

Στα ονόματα βεβαίως είναι και ο φίλος μου, ο Τoυτoύvης Π. 'Ηλεiας.

Η ορθογραφία στα ονόματα είναι «παλαιική» όπως λέει και ο Βάιος ο Αντρωναίος. Κράτησα ακόμη κάποιες δασείες – περισπωμένες για "το μάτι" και τα όμορφα ονοματάκια, Ηλιoστάλακτη, 'Αστρινιά, Eυαvθία.

Από την βιασύνη μου να ανεβάσω το βιβλίο εδώ, στην ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ HTML5 FlipBook ξέχασα 2-3 σελίδες τις οποίες θα προσθέσω εδώ.

TΑΞΙΣ ∆' (57" άρρ. 30, θηλ. 27).

1. I) 'Αθαvασoπούλoυ Π. Αικατερίνη, 2) 'Αλεξόπoυλoς Π. 'Αναστάσιος, 3) 'Αλεξόπoυλος Θ. Κωv/νος, 4) 'Αλεξoπούλoυ Γ. 'Αλεξάvδρα, 5) 'Αλεξοπoύλoυ B. 'Ελέvη, 6) 'Αλµπάvης Θ. Παναγιώτης,7) 'Αλµπάvης 'Iω. Παvαγιώτης, 8) 'Αναγνωστoπoύλoυ Φ. Bασιλική, 9) 'Αvδρικoπoύλου Γ. Eυαvθία, 10) 'Αντωνόπoυλoς 'l. Παvαγιώτης, 11) 'Απooτoλoπoύλoυ Α. Παναγιώτα, 12) 'Αριoτoπoύλoυ Γ. 'Αγγελική, l3) Αυγεριvoπoύλoυ Α. Bασιλική, l4) Αυγερινoπoύλoυ Ν. Νiκη, l5) Bασιλακοπoύλoυ Σπ. 'Eλένη, Ι6) Bαoιλικoπoύλoυ Ν. Μαρία, l7) Bελισσάρη K. Πoλυxρovία, l8) Γαζέτα Γ. Σταµατoύλα, Ι9) Γεωργόπoυλoς E. 'Απόστoλoc, 20)Γεωργoπoύλoυ K. Eυγενία, 2l) ∆άρμας B. Νικόλαoς, 22) ∆ηµητρόπoυλoς Σ. Eυστάθιος, 23) ∆ούµας Γ. Νικόλαος 24) Kαλλιντέρη X. Νίκη, 25) Kαvελλή Γ. Παναγούλα, 26) Kαράµπελας Θ, Γεώγιοc, 27) Kατεργάρης Η. Κωv/νος, 28) Kαυκάς Α. 'lωαννηc, 29) Kαυκάς ∆. Βασίλειος, 30) Καυκά Π. Πηvελόπη, 31) Kovτoγιάvvη Χ. 'Αθηvά, 32) Λιακoπoύλoυ Ν. 'Eλέvη, 33) Moυστής Παρ. Παναγιώτης, 34) Mπαλτίκας B. 'lωανvης, 35) Mπάρκoυλας ∆. Pήγας 36) Μπεκρής Γ. Χñστος, 37) Μττoγιoπoύλoυ Σ. Bασιλική, 38) Μπoτζολής ∆ Ανδρέας 39) Μπoύµπαλη 'Αγγ. 'Ηλιoστάλακτη 40) Mπουvτoυβής Bασiλειoς, 4l) Mπoύρoυ Ν. 'Αγγελική, 42) Νικoλακόπoυλoς K. Γεώργιος, 43) Νικoλόπoυλoς Γ. Kωv/νος, 44) Νικoλoπoύλoυ Γ. Eυγεviα, 45) Νικoλoπoύλoυ X. Σoφία, 46) Nτoάς Γ. "Αγγελoς, 47) Παvαγιωτόπoυλoς Α. Kων/νος, 48) Παπαδoπoύλoυ Ν. 'Eλένη, 49) Πετρόπoυλoς Π. 'lωάvνης, 50) Σκoυρñς Ν. Φίλιππoς, 5l) Σπυρόπoυλoς Σπ. ∆ηµήτριος, 52) Σταθoπoύλoυ ∆. Δήμητρα, 53) Σταυθoπoύλoυ Γ. 'Eλέvη, 54) Toυτoύvης l. 'ΑΘαvάσιος, 55) Tσάκωvας Θ. ∆ηµήτριος, 56) Tσόκας Κ. Νικόλαος, 57) Xαραλαµπόπoυλoς ∆. Eυστάθιος.
   

TΑΞlΣ E'

1. l) 'Αλεξόπoυλoς Π. 'Αvδρέας, 2) 'Αvδριoπoύλoυ M. Νίκη, 3) 'Απooτoλoπoύλου Γ. 'Eλένη, 4) Αυγεριvoπoύλoυ Α. 'Αθανασiα, 5) Bασιλικόπoυλος Γ. Θεόδωρος, 6) Γαλάvη B. Γεωργία, 7) Γεωργoπoούλoυ Η. 'Αλεξάνδρα, 8) Γιανvακόπoυλoς K. Γεώργιος, 9) Γιάνvαρη B. Γιαvvoύλα, 10) ∆αviκας X. 'Αθαvάσιος, 11) Kαράµπελα Θ. Αiκατερivη, l2) Κoρµπάκης Eυγ. Kωv/νος, l3) Kωoτoπύρoυ Σ. Πελαγiα, Ι4) Λεωvιδόπoυλος B. Θεόδωρος, l5) Λιακoπoύλου Χ. 'Hλιooτάλακτη, 16) Moυσxής Γ. Περικλής 17) Mπαντoύνα Λ. Περσεφόνη, l8) Mπoύζης Γ. 'Αvδρέας, 19) Παvoύτσoς B. "Αγγελoς, 20) Παπαγεωργioυ Α. Xρñστος, 2l) Παυλόπoυλoς Σ. Κωv/νoςς, 22) Σαφαρñ Κ. Ευφροσύνη, 23) Σκoυρñ Π. Κυριακoύλα, 24) Tσάτσαρης Α. Φώτιoς, 25) Tσιρώνης Ι. Νικόλαoς, 26) Toύλoυ Γ. Παvαγιώτα, 27) Xαβαριώτη Γ. Kων/να, 28) Xριστόπoυλoς Σ. 'Αριoτoτέλης, 29) Σoυγλέρη ∆. 'Eλέvη, 30) Λαδέα X. 'Ασπασία.

TΑΞlΣ ΣT', (27)

1. l) 'Αγγελόπουλος ∆. Χαράλαμπος, 2) 'Αναγvωoτoπoύλoυ ∆. Γεωργία, 3) 'Ανδριoπoύλoυ M. 'lωάvvα, 4) Γεωργακόπoυλoς K. Bασiλειoς, 5) Γιαvvόπoυλoς Α. Παvαγιότης, 6) ∆άρµας ∆. Νικόλαoς, 7) Zαχαρόπoυλoς Π. Θεόδωρος, 8) Kαvελλoπoύλoυ Π. Αικατερίνη, 9) Kανελλoπoύλoυ Π. 'Αστρινιά, l0) Kαρακωvσταvτής l. ∆ηµήτριoς, 11) Λιακoπoύλoυ Χ. 'Eλέvη, l2) Mπαλκάµoυ Ν. 'Ασπασiα, 13) Mπoτζoλής ∆. 'lωάvvης, 14) Ντέλη - Φωτoπoύλoυ ∆. 'Eλέvη, l5) Ντινόπoυλoς B. 'lωάvvης, l6) Παvαγιωτόπoυλoς ∆. 'Eπαµεινώνδας, 17) Παvαγόπoυλoς Λ. Γεώργιoς, 18) Παvαγόπoυλoς Ν. lώαννης, 19) Παvαγoύλη K. Bάσω, 20) Pηγoπoύλoυ Χ. ∆ήµητρα, 2l) Σωτηρόπoυλoς Σ. ∆ιovύσιoc, 22) Tαάµης Σ. Γεώργιος, 23) Tσούλου Γ. Eiρήvη, 24) Φελέσκoυρος X. Kωvσταvτίvoς, 25) Xόκκιας Κ. 'Αvδρέας, 26) Χριστοπούλου Σ. Ζωή, 27) Ψυxoγιός Η. Νικόλαος.
   

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Δεσποτεία ἡ: ἡ εξουσία του κυρίου ἐπί των δούλων, ἢ ἡ σχέση του δεσπότου προς τους δούλους

[2] 'Ιερά καταστήματα: σχολεία

[3] Ανοίξεως γελώσης: από μικράς ηλικίας

[4] Το αλληλοδιδακτικό ισοδυναμεί με το δημοτικό. Λέγεται έτσι διότι ελλείψει δασκάλων οι πρωτεύοντες μαθητές δίδασκαν τους άλλους.

[5] Ο φοίνικας ή φοίνιξ ήταν η πρώτη χρηματική μονάδα που χρησιμοποίησε το κράτος της σύγχρονης Ελλάδας. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1828 με 1 φοίνικα να υποδιαιρείται σε 100 λεπτά, και αποτέλεσε τη βασική νομισματική μονάδα. Καθορίσθηκε από την Δ' Εθνοσυνέλευση (στο Άργος). Το όνομα του προέρχεται από το μυθικό πουλί Φοίνικα και συμβολίζει την αναγέννηση της Ελλάδας, το σύμβολο που αποτελεί και τον θυρεό της Φιλικής Εταιρείας.

[6] Βλάχικα θα εννοεί τα τοπικά προϊόντα, φρούτα, τυρί, κρέας που θα είχαν εκεί οι γονείς των μαθητών.

[7] Αινετά: με αινετό τρόπο, φυσιολογικά, ως της θείας δυνάμεως δηλωτικά - και θαυμάσια

[8] Μας τα χαλάει εδώ λίγο η κυρία καθηγήτρια, κατηγορεί τους μαθητές της και ξεχνάει τα δικά της.