Ανδρέας Μ. Κυριακόπουλος (1951-2022) Γιάρμενα

 

Έφυγε χθες Κυριακή 24.07.2022 ο Ανδρέας Κυριακόπουλος του Μεγακλή που γεννήθηκε πριν 71 χρόνια στην Γιάρμενα.

Η κηδεία του θα γίνει αύριο Τρίτη στις 10.30 στη γενέτειρα του.

Στην σύζυγό του Δέσπω, στα παιδιά του Μεγακλή, Γιάννη, στα αδέλφια του Παναγιώτη, Θεόδωρο και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια.

"Κεραυνός εν αιθρία" ήταν η είδηση του θανάτου του αγαπητού μας συντοπίτη Ανδρέα από την Φολόη.

Ο Ανδρέας σπούδασε ηλεκτρολόγος και τα πρώτα χρόνια ταξίδεψε με ποντοπόρα πλοία σε κόσμους μακρινούς όπως μας διηγείτο.

Αργότερα άνοιξε το Καφενείο στην Νοταρά, στον Πειραιά που ήταν το στέκι όλων των Γιαρμεναίων και όχι μόνον.

Ήταν παντρεμένος με την Δέσπω Μαρκοπούλου από την Γιάρμενα. Καρπός του γάμου τους τα παιδιά του, ο Μέγας και ο Γιάννης. Ευτύχησε και είδε και εγγόνια που υπεραγαπούσε.

Ήταν ενεργό μέλος του Συλλόγου Φολοητών και μέλος του ΔΣ. Επίσης είχε διατελέσει για χρόνια στην συντακτική επιτροπή του περιοδικού "Φολόη" και ιδιαίτερα στον τομέα των κοινωνικών θεμάτων.

Τελευταία όταν κατέβηκε στο χωριό μαζί με όλα, εκτελούσε και χρέη ιεροψάλτη.

Η ψυχή της Γιάρμενας ήταν ο Ανδρέας Κυριακόπουλος. Πανταχού παρόν... όσες φορές βρεθήκαμε στο χωριό του.

Γλυκομίλητος, να μας ενθαρρύνει, να μας κεράσει και να ενδιαφερθεί για όλα τα θέματα και τα προβλήματα της Ορεινής Ηλείας.

Ιδιαίτερα για την αφεντιά μας και τον συνοδοιπόρο μας Ηλία Τουτούνη εξέφραζε πάντα τα καλλίτερα και μας το έδειχνε με κάθε τρόπο.

Καλό ταξίδι φίλε Ανδρέα και να είναι ελαφρύ το χώμα της αγαπημένης σου Φολόης.

ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΑΦΙ ΣΤ’ ΑΛΩΝΙ…!

Καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

Μια από τα πιο κοπιαστικές καλοκαιρινές εργασίες της υπαίθρου, μέχρι την δεκαετία του 1980 μετά τον θέρο, ήταν και η μεταφορά των δεματιών ή λιμαριών των θερισμένων γεννημάτων από το χωράφι στο αλώνι. Θυμάμαι μικρός παιδί του δημοτικού σχολείου, ότι μετά τον θέρο άρχιζε το κουβάλημα, δηλαδή η μεταφορά των λιμαριών.

Τα δεμάτια ήσαν ορισμένου όγκου. Όταν θέριζαν τα σπαρτά τα έφτιαχναν χεριές, Την χεριά την άφηναν πίσω στο θερισμένο επάνω στις όρθιες θερισμένες αποκαλαμιές.

Ο νοικοκύρης του χωραφιού, είχε εντοπίσει που υπήρχαν αναπτυγμένα φυτά ή και άγρια σίκαλη, που αναπτυσσόταν και γινόταν ψηλότερη από τα σπαρτά και τα ξεκόλωνε (ξερίζωνε) τα έφτιαχνε μικρά δεμάτια και αφού τα μπούχιζε (κατάβρεχε) με νερό τα σκέπαζε. Αυτά μετά από λίγη ώρα λούρωναν (μαλάκωναν) και τα χρησιμοποιούσε για να δέσει τα λιμάρια. Έπιανε καμιά δωδεκαριά καλαμιές, τις χώριζε στα δύο έξι και έξι και τις έδενε μεταξύ τους από το επάνω μέρος κοντά στα στάχια τους, ένα κόμπο και έτσι μεγάλωνε το δεματικό του.

ΚΡΕΜΑΝΤΑΛΑΣ…!

Έρευνα καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

Ο κρεμανταλάς είναι ένα ξύλινο εργαλείο, από δένδρο, χωρίς πολλές παρεμβάσεις, μόνο ξεφλουδισμέο (αποφλοιωμένο). Οι τσοπάνηδες επέλεγαν το κατάλληλο δένδρο και το έκοβαν με φεγγάρι το ξεφλούδιζαν με την βοήθεια της φωτιάς και έπειτα το στερέωναν στο έδαφος.

Επέλεγαν να έχει κορμό ύψους περίπου δυόμιση με τρία μέτρα. Έσκαβαν μια τρύπα πάχους περίπου με το πάχος του κορμού βάθους περίπου μισό μέτρο και το στερέωναν με την βοήθεια υποστηλωματικών σφηνών από πέτρα ή από ξύλα.

ΣΟΥΡΤΑΡΙΑ - ΣΟΥΡΤΑΡΩΤΑ

 Καταγραφή επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης

Η μετακίνηση των κοπαδιών, από τόπο σε τόπο, παλιά γινόταν δια μέσω των παραδοσιακών αγροτικών δρόμων και μονοπατιών. Ο τρόπος μετακίνησης κυρίως για τις μεγάλες αποστάσεις, από τα χειμαδιά προς τα βουνά και αντίθετα, επιτυγχανόταν με την ανάπτυξη του κοπαδιού σε φάλαγγα κατά ζώο, δηλαδή το ένα πίσω από το άλλο κατά σειρά. Αυτή την πομπή της μετακίνησης του κοπαδιού το ένα πίσω από το άλλο σε φάλαγγα κατά ζώο, την ονόμαζαν σουρταριά ή σουρταρωτά. Η ορολογία προέρχεται από την λέξη σύρει- σούρνει = σύρεται.

Κατά την μετακίνηση του κοπαδιού, μπροστά πάντα προηγούταν δυο- τρία τσοπανόσκυλα, αμέσως πίσω ένας τσοπάνης, πιο πίσω μπροστάρης από το κοπάδι ένα κεσέμι και πίσω ακολουθούσε το κοπάδι των προβάτων. Πάλι στο τέλος της σουρταριάς (φάλαγγας), ακολουθούσε ακόμη ένας άλλος τσοπάνης, πίσω άλλα τσοπανόσκυλα και πιο πίσω τα υποζύγια ζώα φορτωμένα με διάφορα κτηνοτροφικά εργαλεία και ρουχισμό. Σε ορισμένα ενδιάμεσα σημεία της σουρταριάς, ανάλογα με το μήκος της, ακολουθούσαν τσοπάνηδες για να ελέγχουν την μετακίνηση της σουρταριάς.

ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΙΣ ΙΕΡΕΩΣ (ΚΑΚΟΤΑΡΙ)

Επί υποθάλψει ληστροφυγόδικου.

Γράφει ο εν Πύργο ανταποκριτής:

19. 8)βρίου 1905.

Δυνάμει εντάλματος της ανακριτικής αρχής συνελήφθη ο ιερεύς του χωρίου Κακοτάρι του δήμου Λαμπείας Ευστάθιος Τουτούνης κατηγορούμενος επί υποθάλψει των ληστοφυγόδικων Ματαράγκα και Παπαδάκη.

Αμφότεροι προφυλακίσθησαν οδηγηθέντες εις τας φυλακάς Δροσοπούλου.

20.10.1905

 

Απ´ το αυτί και στο δάσος…

Γράφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Διαβάζουμε στην εφημερίδα «Πατρίδα» το άρθρο:

«Ενδιαφέρον για το δάσος».

Είχαμε δει σε φωτογραφίες τον συμπατριώτη Άγγελο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα στη φετινή εκδήλωση στο Πούσι της Αχλαδινής για την απελευθέρωση του Λάλα.

Εκεί ο Άγγελος κατά την άποψή μας, δεν θα έχασε την ευκαιρία να μιλήσει στην εκπρόσωπο της κυβέρνησης για το θέμα που έχει καταναλώσει το μισό και βάλε από την ζωή του, το Δρυοδάσος Φολόης.

Εμείς που γνωρίζουμε τον Άγγελο λέμε ότι, δεν θα «καθάριζε» εύκολα μαζί του η κυρία εάν δεν επισκεπτόταν «εδώ και τώρα» το δάσος.

Διαβάστε παρακάτω το άρθρο:

«Η εκπρόσωπος της κυβέρνησης στις εκδηλώσεις στο πούσι κυρία Καλογήρου Χριστιάνα, γενική γραμματέας του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων που βρέθηκε πρόσφατα στην Ηλεία έδειξε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για το Δρυόδασος της Φολόης, ζητώντας από τον κύριο άγγελο Μαρκόπουλο να το επισκεφτεί μαζί του.

«Πολιορκία του Λάλα»: Επετειακές Εκδηλώσεις από τον «Πολιτιστικό Σύλλογο Λάλα»

 

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν οι επετειακές εκδηλώσεις για τα 201 χρόνια από τη «Πολιορκία του Λάλα» που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λάλα «Ο Άγιος Κων/νος» το Σάββατο 25 Ιουνίου.

Η εκδήλωση ξεκίνησε από το Δημοτικό Σχολείο Λάλα «Γεωργάκης Πλάπούτας» με την έπαρση της ιστορικής σημαίας των Πλαπουταίων και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου απ΄ όλους τους παραβρισκόμενους.

Ακολούθησε πομπή από τους αναβιωτές του «Σκοπευτικού Όμιλου Παραδοσιακών Όπλων Πάτρας», από το «Σύλλογο Φίλων Ιστορίας και αναβίωσης "Χαράλαμπος Βιλαέτης», καθώς και χορευτικών τμημάτων του «Αθλητικού Όμιλου Φωκάτων Κεφαλληνίας» και του «Πολιτιστικού Συλλόγου Λάλα».

Βεϊζουλάγας, Γείραν τ' απόσκια γείρανε

Το τραγούδι του Αλιάγα

Απονομή πλακέτας στον Κ. Παπαντωνόπουλο στις επετειακές εκδηλώσεις για ...