Ο δικός μας Ηλίας Τουτούνης, άμισθος σύμβουλος του Δημάρχου Ήλιδας.

Άμισθος σύμβουλος του Δημάρχου Ήλιδας Χρήστου Χριστοδουλόπουλου, ο λαογράφος συγγραφέας Ηλίας Π. Τουτούνης.

Ο Ηλίας Τουτούνης ήταν επίσης, άμισθος σύμβουλος του Δημάρχου Ήλιδας Χρήστου Χριστοδουλόπουλου και την πιο προηγούμενη δημοτική περίοδο από τις 10 Μαρτίου του 2018 έως τις 31 Αυγούστου 2019.

Ο Θοδωράκης Ζαχαρόπουλος και η Χούντα

Γράφει: Ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Ο Θοδωρής Ζαχαρόπουλος (1943) ήταν ένα χαρισματικός τύπος, ο μικρότερος γιος του Νικόλα Ζαχαρόπουλου (Ζαχαριά) και της Θεώνης από το συνοικισμό Ζαχαραίικα της κοινότητας Αντρωνίου.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ανέβηκε στην Αθήνα προκειμένου να τον διορίσει ο Στεφανόπουλος στην τότε ΟΥΛΕΝ. Ο πατέρας του ο Νικόλας ο Ζαχαριάς που ήταν κομματάρχης του Στεφανόπουλου θα μεσολαβούσε για τον διορισμό του. Ο Θεοδωράκης (έτσι τον έλεγα), πήγε μόνος του στην ιδιωτική εταιρεία ΟΥΛΕΝ, ζήτησε δουλειά, τον είδαν και τον προσέλαβαν. Ο Στεφανόπουλος όμως τον ειδοποιούσε ότι δήθεν θα τον διορίσει ενώ αυτός εργαζόταν ήδη, δηλαδή τον κορόιδευε.

Τότε ήταν που ο Θοδωράκης ήρθε σε ρίξει με τον πατέρα του για τον λόγο ότι ο Νικόλας ακολουθούσε - βοηθούσε τους ψεύτες πολιτικούς.

Σωτηρία Γ. Αβράμη (1970-2024) Σιμόπουλο

 Έφυγε από κοντά μας, σήμερα Τετάρτη 10.04.2024, η Σωτηρία Αβράμη του Γεωργίου που γεννήθηκε πριν 54 χρόνια στην Αθήνα.

Η κηδεία της θα γίνει στο Σιμόπουλο Ηλείας. Για τον χρόνο θα σας ενημερώσουμε.

Στον πατέρα της Γιώργο, στον αδελφότης Στάθη και σε όλους τους συγγενείς της, εκφράζουμε τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια!

Την Σωτηρία την γνωρίσαμε μέσα από τις επισκέψεις μας στην Αθήνα στο σπίτι της αλλά και στο Σιμόπουλο. Ήταν μια ευχάριστη και έξυπνη γυναίκα που με προθυμία και χαμόγελο μας φιλοξένησε.

Καλό σου ταξίδι Σωτηρία!

Ο πατέρας της Σωτηρίας, είναι ο κυρ Γιώργης Αβράμης που μετοίκησε (με τον πατέρα του Στάθη) από το Αντρώνι στο Σιμόπουλο όταν ήταν ακόμη δεκατεσσάρων ετών αλλά δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του, αντίθετα  διατήρησε φιλικούς και κοινωνικούς δεσμούς με το χωριό μας. Γνωρίζει άριστα την ιστορία του Αντρωνίου και έχει συμβάλλει ουσιαστικά για την καταγραφή της που θα σας παρουσιάσουμε προσεχώς. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του «Συλλόγου των εν Αθήναις Αντρωναίων» με σπουδαίο έργο, μαζί με τον Δημήτρη Χρυσανθόπουλο (Πρίμη), τον Νίκο Λαμπαδά, τον Θεοδωράκη Ζαχαρόπουλο, τον Θανάση Αβραμόπουλο του Αργύρη και άλλους…!

Θανάσης Π. Βασιλόπουλος (1965-2024) Πέρσαινα

 Έφυγε από κοντά μας σήμερα Πέμπτη στις 4.04.2024 ο αγαπητός μας συμπατριώτης Αθανάσιος Βασιλόπουλος του Παναγιώτη και της Γεωργίας που γεννήθηκε πριν 59 χρόνια στην Πέρσαινα.

Η εξόδιος ακολουθία θα γίνει αύριο Παρασκευή  στις 12:30 το μεσημέρι στην Αγία Τριάδα στην Πέρσαινα.

Στα αδέλφια του Γιώργο, Γιάννη, Ηλία, Νίκο και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια!

Ο Θανάσης ήταν ένα αξιαγάπητο παιδί στην τοπική κοινωνία που βοηθούσε όλους όσους είχαν ανάγκη.

Καλό του ταξίδι και να είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον αγκαλιάσει!

Ευχαριστούμε για την ενημέρωση τον φίλο της σελίδας Γιώργο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα!

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΩΔΕΙΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΑΜΟ…!

 Συλλογή καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

-Αγάλι- αγάλι τούμπανα, τι είναι φτωχός ο γάμος.

-Αγκυλώθηκε η νύφη στο ζυμάρι.

-Αγκυλώθηκε η νύφη στου αλευριού την θήκη.

-Ακριβό κουστούμι, φτωχός ο γαμπρός.

-Αλλού βαράνε τα βιολιά κι αλλού κοιτάει η νύφη.

-Αλλού της νύφης τα πιπέρια κι αλλού της πεθεράς.

-Αν δεν βαρέσουν τα όργανα και δεν σφαγεί ο τράγος, δεν το πιστεύει η ορφανή πως είναι δικός της ο γάμος.

-Αν δεν ματώσει το μουνί της νύφης ντουφεκιά δεν πέφτει!

-Αν δεν πλαγιάσει η νύφη ο γάμος δεν δένει.

-Αν έχει η νύφη βήχα; ρωτάτε τους γειτόνους.

-Από γενιά να ’ναι ο γαμπρός, να ’ναι φημισμένος.

-Από την χαρά της η κουνιάδα, είπε την νύφη αγελάδα.

-Ας ξαναγίνω νύφη μωρ’ πεθερά, να ιδείς πως προσκυνάνε.

-Βάσανο της πεθεράς το στόλισμα της νύφης.

-Γαμιέσαι νύφη χαίρεσαι, να σε ιδώ και στην γέννα.

-Γάμος δίχως παπά κλάφτονε!

Αγγελική Κ. Γκουντάνη 1953 -2024 Κούμανι

 Έφυγε από κοντά μας χθες Τετάρτη 3.04.2024 η Αγγελική Γκουντάνη σύζυγος Κωνσταντίνου Γκουντάνη που γεννήθηκε πριν 71 χρόνια στην Ήπειρο.

Η κηδεία της θα γίνει σήμερα Πέμπτη 15.00 στο Κούμανι.

Στα παιδιά της Ανδρέα, Νίκη, Μαρία, Γεωργία, Κατερίνα και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας.

Ο σύζυγός της έφυγε πέρυσι, στις 21.04.2023 και ο γιός της Χρήστος την Παρασκευή 12.01.2024

Οι πληροφορίες προέρχονται και από τον φίλο της σελίδας, Γιώργο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα.

Πωλείται οικία στο Αντρώνι

 «Πωλείται οικία 52 τ.μ, με 2υ/δ , μπάνιο , ενιαίο χώρο σαλόνι - κουζίνα και αποθήκη 8 τ.μ σε ξεχωριστό κτίσμα.

Πλήρως επιπλωμένη και με οικοσκευές.
Πληροφορίες στο τηλ.6974207094».

ΤΟ ΚΟΥΡΕΜΑ ΤΩΝ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΩΝ…!

 ΤΟ ΚΟΥΡΕΜΑ ΤΩΝ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΩΝ….!Μία από τις μεγαλύτερες συλλογικές εργασίες - γιορτές του τσοπάνη είναι και η κούρα (κούρεμα) των αιγο(γιδό)προβάτων που είναι άρρηκτα δεμένη με την τσοπάνικη ζωή. Αυτή η διαδικασία λέγεται «Γιορτή του τσοπάνη» ή «τσοπανοπανήγυρο», χωρίς θρησκευτικό χαραχτήρα. Είναι μια από τις πιο εντυπωσιακές γιορτές, που λαβαίνει χώρα κάθε χρόνο, στα πλαίσια της οποίας κάθε κτηνοτρόφος προσκαλεί φίλους και συγγενείς και συναδέλφους, να τον βοηθήσουν στο κοπιαστικό αλλά ωραίο έργο του κουρέματος μετά φαγητού και γλεντιού.

Καταγραφή έρευνα Ηλίας Τουτούνης

Κωλόκουρος

Το κούρεμα γίνεται σε δύο στάδια, το πρώτο λέγεται το κωλοκούρισμα ή κωλόκουρος ή και ξεβράκωμα, κατά τόπους και ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες αρχίζει από τα μέσα του Απρίλη, ενώ στις αρχές του καλοκαιριού ήτοι τον Ιούνιο, γίνεται η γενική κουρά.

Ο κωλόκουρος ή ο μικρός κούρος όπως τον λένε οι τσοπάνηδες είναι δευτερεύουσας σημασίας. Κατά το κωλοκούρισμα κουρεύουν την ουρά του ζώου και γύρω από την αυτήν, το εσωτερικά των δύο πισινών ποδιών την κοιλιά, και γύρω από το κεφάλι για διαφόρους λόγους. Πρώτον να μην επηρεάζουν τα ζώα οι πρώτες ζέστες του Μάη, δεύτερον τον Μάη επειδή υπάρχει αρκετή και ανεπτυγμένη χλωρονομή, και τα κοπάδια βόσκουν στα λιβάδια, τα χόρτα έχουν επάνω νερά ή δροσιά. Η δροσιά και η χλωρονομή επηρεάζει την υγεία των ζωντανών και τα πρόβατα «τσερλίζονται» δηλαδή η κοπριά τους βγαίνει σε μορφή διάρροιας. Το κωλοκούρισμα γίνεται για να μη λερώνονταν τα μαλλιά των προβάτων από την κοπριά τους, με αποτέλεσμα να μην δημιουργείται εστία μικροβίων και κατά το άρμεγμα να μην πέφτουν οι βρωμιές μέσα στην καρδάρα του αρμέγματος. Επίσης απώτερος σκοπός είναι ν’ απαλλάξει τα πρόβατα από τις ακαθαρσίες που κολλούσαν στο τριχωτό της κοιλιάς, και να μη λερώνονταν τα μαλλιά των προβάτων από την κοπριά τους και τέλος για να διευκολύνεται ο μάρκαλος. Κατά τον κωλόκουρο αφαιρούσαν όλα τα μικρά μαλλιά και συνεπώς έμενε το καλό και καθάριο μαλλί το λεγόμενο ποκάρι ή μποκάρι. Όταν το ζώο είχε κωλοκουρευτεί ο κούρος ήταν μια πιο εύκολη και γρήγορη εργασία.

Παναγιώτα Σωτ. Αλεξοπούλου 1937-2024

Έφυγε από κοντά μας σήμερα Κυριακή 17.03.2024, η Παναγιώτα Αλεξοπούλου - Πανούτσου, σύζυγος του Σωτήρη Αλεξόπουλου (Ρεντίφη), που γεννήθηκε, πριν 87 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία της θα γίνει την Δευτέρα 18.03 στην Ροδιά Πηνείας.

Στον σύζυγό της Σωτήρη, στα παιδιά της Γιώργο, Αθανασία, πατήρ Θεόδωρο και Άννα, στα αδέλφια της Χρήστο, Γεωργία και σε όλους τους συγγενείς της εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Η εκλιπούσα ήταν κόρη του Νικολή Πανούτσου (Μπαφιόλα) και της Μαριγώς (Νίκου Κωστόπουλου, Συφούρη).

Η Παναγιώτα είχε νοσταλγία και μεγάλη αγάπη για το Αντρώνι και τους συγχωριανούς της.

Ευχαριστούμε για την ενημέρωση την εγγονή της, Γιώτα Μπεντενίτη.

1987 ΓΑΜΟΣ ΣΤΟ ΑΝΤΡΩΝΙ

 

Ο γάμος της Παναγιώτας (Τούλας) Ανάστου και του Βασίλη Παπαντώνη στο Αντρώνι στις 3.10.1987. Το τραπέζι έγινε στο κέντρο «Ροτόντα» στον Πύργο. Κουμπάρος ήταν ο Γιώργος Παπαδόπουλος 1946-2016 (του Λαήνη). Είχαμε δείξει κάποια στιγμιότυπα πριν 15 χρόνια αλλά θεωρούμε απαραίτητο να δείξουμε όλο το βίντεο λόγω της μεγάλης συμμετοχής συμπατριωτών που κατά την εκτίμησή μας ξεπερνά το 50% των ανθρώπων του χωριού μας. Τότε ο Βασίλης διένυε την δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος του χωριού και η δημοφιλία του ήταν στο ζενίθ. Το βίντεο λόγω της μεγάλης διάρκειας ήταν χωρισμένο σε τρεις κασέτες VHS και έτσι το αφήσαμε ύστερα και από την μετατροπή του σε ψηφιακή μορφή. Στο πρώτο μέρος φαίνεται η προσέλευση του γαμπρού και των συμπεθέρων στο προαύλιο της εκκλησίας,, ακολουθεί η προσέλευση της νύφης με την συνοδεία πατινάδας από την ορχήστρα, το θρυλικό δίδυμο Λύσανδρος και Βασιλάκης Σίνος που εδώ ήταν η τελευταία τους δημόσια εμφάνιση εφόσον ύστερα από λίγο καιρό έφυγε ο Λύσανδρος. Ακόμη στο πρώτο μέρος είναι η τελετή του γάμου με τον παπά Κοσμά να πρωτοστατεί στο μυστήριο και ο χαιρετισμός που δείχνει σχεδόν όλα τα πρόσωπα που συμμετείχαν στην τελετή. Στην δεύτερη ενότητα δείχνει το τραπέζι με τους ανθρώπους που παρευρίσκονταν. Στο τρίτο μέρος δείχνει αποκλειστικά όλο το γλέντι. Το βίντεο για την εποχή του είναι άριστο και προέρχεται από επαγγελματία εικονολήπτη που δυστυχώς δεν έχουμε ακόμη το όνομά του.

Κωνσταντίνος Κ. Κότσαλης 1940-2024

Έφυγε από κοντά μας σήμερα Παρασκευή 8.03.2024, ο Κωνσταντίνος Κότσαλης (Κούλης) του +Κωνσταντίνου και της +Πολίτας που γεννήθηκε πριν 84 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του θα γίνει την Κυριακή 10.03 στις 13.00 στη γενέτειρά του.

Στα παιδιά του Νίκο, Σταύρο και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Ευχαριστούμε για την ενημέρωση τον φίλο Γεώργιο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα.

Ο Κώστας πήρε το όνομα του πατέρα του Κωνσταντίνου Κότσαλη (1911) που σκοτώθηκε στα Αλβανικό Μέτωπο, στο ύψωμα 717 Μοναστάρο- Μπέκου Ραπίτ ΝΔ Μπούμπεσι της Βορείου Ηπείρου στις 11.03.1941 σε ηλικία 30 ετών. Μητέρα του ήταν ή Πολίτα (30.12.1986, κόρη του Σίνου Χρύσανθου1881 Φακιώλη).

Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Αντρωνίου και ένα διάστημα στη Γιάρμενα. Στο γυμνάσιο πήγε στην Δίβρη και στις μεγάλες τάξεις στην Πάτρα. Τελείωσε τις σπουδές του στην Ακαδημία της Θεσσαλονίκης όπου ακολούθησε το επάγγελμα του δασκάλου. Υπηρέτησε σε διάφορα χωριά της Αχαΐας και της Ηλείας.

Παντρεύτηκε την Νίκη Τούμπλαρη (26.12.2021) από την Δίβρη και απέκτησαν τα παιδιά τους, τον Νίκο και τον Σταύρο.

Ως συνταξιούχος ο Δάσκαλος, πέρναγε τα καλοκαίρια στο χωριό και τους χειμώνες στην Πάτρα.

ΝΙΚΑΚΗΣ Ι ΣΙΝΟΣ 6 09 2009

ΤΑ ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ ΣΤΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΣ…!

Γράφει: Ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Πουλερικά ή κοτερά, στην ντοπιολαλιά μας, ονομάζουμε το σύνολο των οικόσιτων ορνιθοειδών. Τα ορνιθοειδή ο άνθρωπος από αρχαιοτάτων χρόνων τα εξημέρωσε και χρησιμοποίησε τα προϊόντα τους στην καθημερινότητά του.

Η διατήρηση και η εκτροφή των εξημερωμένων ορνιθοειδών, παρείχει στον άνθρωπο κρέας, αυγά, τα πολύτιμα πούπουλα για την γέμιση μαξιλαριών και στρωμάτων ενώ τα πούπουλα των φτερών για την κατασκευή ξεσκονιστηριών και παλαιότερα για πένα έγχορδων οργάνων, τα περιττώματα (κοτσιλιά) ως άριστο υλικό λίπανσης των φυτών και τέλος τα νύχια μερικών που επεξεργάζονται και χρησιμοποιούνται για καλλωπισμό.

Το παραδοσιακό οίκημα οικοσίτων πουλερικών λέγεται κοτέτσι (ορνιθώνας) το οποίο είναι μια μικρή ίσως και πρόχειρη κατασκευή ολίγων τετραγωνικών μέτρων, κυρίως πρόχειρο, χτισμένο με υλικά ή και σκέτο με ξύλα, καλάμια κ.λπ. Εντός ή εξωτερικά είχε μια ξύλινη σχάρα (κούρνια) υπερυψωμένη από το έδαφος, για ν’ ανεβαίνουν επάνω το βράδυ και να κουρνιάζουν (κοιμούνται). Η τοποθέτηση ή κατασκευή της σχάρας γίνεται για λόγους υγείας, να μην κοιμούνται κάτω στο δάπεδο, αλλά και επειδή οι κότες συνηθίζουν να κοτσιλίζουν κατά την νύκτα, από την σχάρα έπεφταν οι κοτσιλιές κάτω στο έδαφος.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΑΡΑΝΤΑ

 Καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

Κατά την εορτή των Αγίων Σαράντα στις 9 Μαρτίου, εκείνη την ημέρα οι παλαιότερες νοικοκυράδες έσπερναν τα βασιλικά, τις τζίνιες, τα τσετσέκια, τα γαρύφαλλα και όλα τα σπόρια των λουλουδιών, στις γλάστρες και στους μπαξέδες τους.

Επίσης τ’ ανύπαντρα κορίτσια μαζεύονταν όλα μαζί για να παρασκευάσουν τηγανίτες. Σ’ αυτή την διαδικασία έπρεπε να συμμετάσχουν όλες, και άλλη έβαζε το αλεύρι, άλλη το νερό, άλλη το αλάτι, άλλη το λάδι, άλλη την κανέλα, άλλη έπλενε το τηγάνι, άλλη έπλενε την κουτάλα, άλλη έβαζε το τηγάνι, άλλη την πυροστιά, άλλη τα ξύλα, άλλη την κουτάλα, άλλη την μασιά, άλλη τις έβγαζε, άλλη τις μέλωνε, άλλη τις σερβίριζε κ.λπ. και παρασκευάζανε 40 κομμάτια τηγανίτες. Μόλις ετοίμαζαν το ζυμάρι και ήταν έτοιμο πλέον για το τηγάνι, τότε μια – μια, με την σειρά την ώρα που τις έριχναν στο λάδι, της έδιναν κι από ένα όνομα ενός παιδιού (αγοριού) του χωριού, που μάλλον είχαν στην σκέψη τους. Αυτή η διαδικασία γινόταν πάντοτε το βράδυ. Μόλις τις τηγανίζανε, η κάθε μια έτρωγε από μία και έπειτα πήγαιναν να κοιμηθούν στα σπίτια τους. Όποιο παιδί (αγόρι) έβλεπαν στον ύπνο τους, εκείνο ήταν το τυχερό τους να το πάρουν για άνδρα τους.

Ένα άλλο που παρασκεύαζαν εκείνη την ημέρα και που ήταν για την υγεία και για φάρμακο, ήταν τα σαράντα (40) ειδών ντόπια λάχανα (χορταρικά) το περιώνυμο Σαρανταβότανο. Μάζευαν 40 διαφορετικά λάχανα από σαράντα διαφορετικά χωράφια, τα καθάριζαν τα έπλεναν και τα μαγείρευαν και τα έτρωγαν ή έπιναν το ζουμί τους, για να μην τους πιάνει πονοκέφαλος όλο τον χρόνο, και γενικά για την υγεία του οργανισμού τους.

Ο ΓΥΦΤΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΣ…!

 Συλλογή επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης

Πριν ετοιμάσω αυτή την εργασία μου, κάθισα και σκέφθηκα ότι μπορεί να στεναχωρήσω αρκετούς συμπολίτες μας και όχι μόνο αλλά μια ολόκληρη φυλή που βρίσκεται διάσπαρτη σε όλη την Ελλάδα. Το άρθρο έχει καθαρά λαογραφικό χαρακτήρα και δεν το αναρτώ για ρατσιστικούς λόγους. Για αυτό θέλω να με συγχωρέσετε όσοι νομίζετε ότι θίγεστε.

Σύμφωνα με το Μείζον Ελληνικό Λεξικό, «γύφτος» είναι ο σιδηρουργός, καθώς πολλοί τσιγγάνοι ακολουθούσαν αυτό το επάγγελμα, ενώ μεταφορικά έχει την σημασία του μελαψού, του βρομιάρη, του μικροπρεπούς και του τσιγγούνη. Άλλωστε η ίδια η τελευταία λέξη, «τσιγγούνης», δηλαδή φιλάργυρος, παράγεται από το τουρκικό «cingane», που είναι ο τσιγγάνος.

Τώρα, το γύφτος κατά την γνώμη μου παράγεται από το Αιγύπτιος – από την ίδια ρίζα προέρχεται και η αγγλική λέξη gypsy, από το Egyptian, τον κάτοικο της Αιγύπτου.

ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΥΝΑΠΑΝΤΗΜΑ…!

 Καταγραφή συλλογή Ηλίας Τουτούνης

Μερικές από τις πολλές επήρειες που εξετάζει ο άνθρωπος είναι και το κακό συναπάντημα. Συναπάντημα λέγεται η τυχαία συνάντηση με ανθρώπους ή ζώα ή κακά πνεύματα, που νομίζουν ότι τους προξενούν κακό ιδίως το πρωί. Αυτό νομίζει ότι είναι μαγικό και σίγουρα έχει κάποια αφορμή και προκαλείται ηθελημένα, ενώ κάποια συμβαίνουν τυχαία. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο ο άνθρωπος το εξετάζει και το συγκολλάει σε οτιδήποτε πάθει όταν ιδεί ή ακούσει κάτι.

Αυτοί είναι οι ρασοφόροι, οι Οβραίοι, σακάτηδες (στραβοί, κουλοί, κουτσοί, μουγκοί, ζουμποί, στραβομούτσουνοι, κακομούτσουνοι), οι γκαστρωμένες γυναίκες, άκουροι και άπλυτοι, γύφτοι, ζήτουλες, οχθροί κ.ά.

Λέγεται ότι το κακό συναπάντημα το προκαλούν κυρίως τα κακά πνεύματα, μερικοί κακεντρεχείς άνθρωποι, ορισμένα ζώα αλλά και οι κακορίζικες ήμερες και ώρες.

Ως κακά πνεύματα συγκαταλέγονται οι νεράιδες, τα αερικά, τα δαιμονικά, οι βρυκόλακες, οι αράπηδες, τα ζούδια, τα σμιρδάκια, οι τραγογένηδες, οι τρικέρατοι, τα φαντάσματα, τα καλικατζάρια κ.ά.

Ο ΚΑΦΕΣ

 Οι Τούρκοι, όπου δέον να θεωρούνται πατεράδες των νεοελλήνων, μεταξύ άλλων αγαθών και δεινών που μας κληροδότησαν είναι και ο καφές, ο περίφημος «τούρκικος καφές». Αρχικά κληρονομήσαμε και τις λέξεις: καφές, καφεντζής, ταμπής (καφετζής -γκαρσόνι), γεντέκι (εφεδρική βρύση του καράμπαπα), καράμπαπας (η κατσαρόλα που κρατούσε ζεστό νερό για τον καφέ), μπρίκι, φλιτζάνι, ντελβές (κουτί καφέ), καβουρντιστήρι, καϊμάκι, τσεσβές (το υφαντό που τοποθετούν επάνω στον δίσκο σερβιρίσματος) , θεριακλής, κά.

Η λέξη καφές μάλλον προέρχεται από το γαλλικό café, to 1611, είχε την μορφή cahoa, που δηλώνει το αφέψημα του καφέ.

Για την παρασκευή του καφέ παλαιότερα χρησιμοποιούσαν την λέξη «ψήνω», ενώ σήμερα συνηθίζεται το ρήμα «κάνω».

Ο καφές εισάγεται σε κόκκους, ψήνεται και αλέθεται, έπειτα είναι έτοιμος για την παρασκευή του παραδοσιακού τούρκικου ή ελληνικού καφέ.

Πιο παλιά τον εισήγαγαν σε κόκκους, τον ανακάτευαν με ρεβύθι ή και λίγο σιτάρι μετά τον έψηναν με το καβουρντιστήρι, τον έτριβαν με τον μύλο του καφέ και τέλος τον έψηναν στο μπρίκι. Ο καλλίτερος καφές ψηνόταν στην χόβολη.

ΤΙΜΩΡΙΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΑΠΟ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ…!

Καταγραφή επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης

Το λειτούργημα του δασκάλου -για εμένα- είναι ίδιο με αυτό του καλλιτέχνη, μόνο που το αντικείμενό του δεν είναι μια εξωτερική αισθητική ή ακουστική διαμόρφωση, αλλά η διάπλαση της ψυχικής εικόνας του μαθητή.

Ο δάσκαλος που έχει άμεση επαφή με το κάθε παιδί, γνωρίζει τις ιδιαιτερότητές, τις ανάγκες, τον χαρακτήρα του και μπορεί να το στηρίξει και να το διαμορφώσει κατάλληλα. Κανείς άλλος εξ αποστάσεως δεν μπορεί να προτείνει κανόνες και μεθόδους διδασκαλίας. Αυτό μπορεί να το επιτύχει μόνον η δημιουργική φαντασία του δασκάλου και ασφαλώς μπορεί να τον οδηγήσει σε σωστές ενέργειες. Ο δάσκαλος πρέπει λοιπόν να νιώθει ελεύθερος στην εκτέλεση της αποστολής του.

1983, Ο Γάμος μου...!

 

Ο Γάμος της Ρόζας Σαββέλλη και του Κώστα Παπαντωνόπουλου το Σάββατο 14.05.1983.

Το κρεβάτι, ο χορός στο ταψί του γαμπρού από τους Μυτιληνιούς συμπεθέρους και κουμπάρους, η προετοιμασία της νύφης, ο γάμος στην Αγία Τριάδα στο Αεροδρόμιο Ελληνικού, το τραπέζι στο κέντρο "Κάτι άλλο" στους Τράχωνες και το γλέντι με δύο κλαπατσίμπανα και μπόλικο κέφι κράτησε ως τις 10 το πρωί. Κουμπάρος ήταν ο τότε νεαρός Κώσττας Κωνσταντέλος.

Το βαγένι με το πεντάχρονο κρασί που καταναλώθηκε το είχε βάλει ο παππούλη μου ο Πλέγκας λίγο πριν πεθάνει στις 28.11.1978. Τα σφαχτά και τα τυριά ήταν από το κοπάδι του πατέρα μου. Σχεδόν όλο το βράδυ, χάρι στο πεντάχρονο νέκταρ, ο δρόμος μπροστά στο κέντρο είχε κλείσει διότι χόρευαν δυό ζυγές.

Το βίντεο είναι εντελώς ερασιτεχνικό με επίσης ερασιτέχνες εικονολήπτες, προσέφερε η αγαπητή φίλη Βάσω Κωνσταντέλου.

Ύστερα από 40 και πλέον χρόνια τέτοια κειμήλια δεν πρέπει να χάνονται αλλά να μοιράζονται απλόχερα στους απογόνους.

Λεμονιά Κωστοπούλου 1934-2024 Σπαρτουλιά Αντρωνίου

Έφυγε από κοντά μας σήμερα Κυριακή 25.02.2024 η Λεμονιά Κωστοπούλου, σύζυγος Ιωάννη (Καλομοίρη) που γεννήθηκε πριν 90 χρόνια στο Αντρώνι.

Η εξόδιος ακολουθία θα γίνει την Δευτέρα στις 13.00 στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο στην Σπαρτουλιά και η ταφή της στο κοιμητήριο Αντρωνίου.

Στον σύζυγό της Γιάννη, στα παιδιά της Γεώργιο, Καλομοίρα, Νικολίτσα και σε όλους τους συγγενείς της εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας.

Η Λεμονιά ήταν δραστήρια, καλοσυνάτη και φιλόξενη γυναίκα. Ήταν η μικρότερη από τα πέντε παιδιά του Νικολάου (1889 -1958) και της Γιαννούλας Τούμπλαρη από το Αντρώνι. Το σπίτι τους ήταν εκεί που βρίσκεται σήμερα η πλατεία του χωριού.

Την σελίδα ενημέρωσε ο φίλος Γιώργος Μαρκόπουλος από τη Γιάρμενα.

Ουρανία Ι. Κότσαλη 1942-2024

Έφυγε από κοντά μας το Σάββατο 17.02.2024, η Ουρανία Κότσαλη – Αβραμοπούλου, σύζυγος Ιωάννη (Γιαγκούλα) που γεννήθηκε πριν 82 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία της έγινε την Κυριακή στην Αμαλιάδα.

Στον σύζυγό της Ιωάννη, στα παιδιά της Ελένη, Όλγα, Νικόλαο και σε όλους τους συγγενείς της εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Ευχαριστούμε για την ενημέρωση τον φίλο Γεώργιο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα.

Το 40 ήμερο μνημόσυνο της θα γίνει στις 24 Μαρτίου στον Άγιο Νεκτάριο στην Αμαλιάδα.

2019 ΑΘΛΟΠΑΙΔΙΕΣ ΣΤΟ ΑΝΤΡΩΝΙ

Αθλοπαιδιές στο χωριό μας: Tuesday, ‎13 ‎August ‎2019 Μια από τις «όμορφες» δραστηριότητες για τα τσορομπίλια που διοργανώνει ο σύλλογος του χωριού μας τα τελευταία χρόνια. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες των παιδιών όπως είναι η ζωγραφική, το θεατρικό, η αναζήτηση του «κρυμμένου θησαυρού» κλπ, δίνεται η δυνατότητα να γνωριστούν περισσότερο τα ντόπια παιδιά με αυτά των πόλεων που επισκέπτονται το χωριό τα καλοκαίρια και έτσι να αναπτύξουν φιλίες. Οι φιλίες αποτελούν ένα από τα πιο όμορφα συναισθήματα που μπορεί να αναπτύξουν τα παιδιά ώστε να συνδεθούν με ισχυρούς διαπροσωπικούς δεσμούς για όλη τους τη ζωή. Έχουμε κι άλλες τέτοιες καταγραφές και προκειμένου να χαθούν θα προτιμήσουμε να τις ανεβάσουμε για να τις μοιραστούν τα παιδιά και να θυμούνται και αυτές τις δραστηριότητές τους. Καταγραφή παρουσίαση: Κώστας Παπαντωνόπουλος

Σωτήρης Α. Αβραμόπουλος 1950-2024

Έφυγε από κοντά μας σήμερα το ξημέρωμα της Πέμπτης 22.02.2024, ο Σωτήρης Αβραμόπουλος του +Αργυρίου (Καφύρα) και της ₊Σταυρούλας που γεννήθηκε πριν 74 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του θα γίνει αύριο Παρασκευή στις 11.00 στη γενέτειρά του.

Στην σύζυγό του Ευγενία, στον γιό του Αργύρη, στην κόρη του Σταυρούλα και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Ευχαριστούμε για την ενημέρωση τον φίλο Γεώργιο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα.

Ήταν το δεύτερο παιδί του μπάρμπα Αργύρη Αβραμόπουλο. το πρώτο ήταν ο Θανάσης που έφυγε το 2017.

Ο Σωτήρης παντρεύτηκε στις 22.06.1975 την Ευγενία (Σία) Μπακάλη και απέκτησαν δύο τσούπες και ένα παιδί. Την Ανδριάννα που έφυγε τον Απρίλιο του 2003, την Σταυρούλα και τον Αργύρη.

Είχαμε αναρτήσει βίντεο με τις προετοιμασίες του γάμου τους που μας είχε εμπιστευτεί ο ο συμπατριώτης μας Κων/νος Συλάιδος και έχουμε έτοιμο τον γάμο τους που λόγω της απώλειας του Σωτήρη θα το αφήσουμε για αργότερα.  

 

 

Γεώργιος Ι. Σίνος (1931 - 2024)

Έφυγε από κοντά μας την Πέμπτη 15.02.2024 ο Γεώργιος Σίνος του Ιωάννη (Σινόγιαννη) και της Αφροδίτης που γεννήθηκε πριν 93 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του έγινε σήμερα 17.02.2024 στις 10.00 στο Κοιμητήριο Γλυφάδας.

Στις κόρες του Αφροδίτη, Παναγιώτα, στον αδελφό του Νικόλαο και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.

Με τον Γιώργο Σίνο είχαμε μιλήσεις πριν τρία περίπου χρόνια. Μας είχε πει ότι τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας του «Συλλόγου των εν Αθήναις Αντρωναίων» μάζί με τον Νίκο Λαμπαδά είχε εργαστεί για την εγγραφή νέων μελών.

Το 1970 έφυγε για το Σύδνεϋ της Αυστραλίας όπου συμμετείχε εκεί σε πενταμελή ορχήστρα. Πήγαιναν και έπαιζαν ακόμη, στην Μελβούρνη και στην Καμπέρα. Τους έβλεπαν στις εφημερίδες και τους έπαιρναν σε γάμους, σε διάφορες γιορτές και γλέντια (η ορχήστρα είχε κλαρίνο, βιολί, ακορντεόν κλπ). Το βιολί όπως μας είπε, ήταν η ψυχή του και δεν το άφησε ως το τέλος.

Μαζί με την σύντροφό του απέκτησαν τα δυό κορίτσια τους την Αφροδίτη (Φρίντα) και την Παναγιώτα (Μπέτι).

Ύστερα από 30 χρόνια στην Αυστραλία, γύρισε το 2001 στην Αθήνα, στην Άνω Γλυφάδα όπου διέμεινε με την οικογένειά του.

Καλό του ταξίδι!

 

Νίκος Σ. Καρύδης 1937 - 2024

Έφυγε από κοντά μας το βράδυ της Παρασκευής 16.02.2024 ο Νίκος Καρύδης, πρωτότοκος γιός του Σταύρου και της Ροδοθέας που γεννήθηκε πριν 87 χρόνια στην Ερεσό Μυτιλήνης.

Μετά τον πόλεμο, το 1955, μετοίκησε με την οικογένειά του για το San Paolo Βραζιλίας.

Τα πρώτα χρόνια ήταν πάρα πολύ δύσκολα όταν πουλούσε με τον αδελφό του ζαρζαβατικά στις λαϊκές.

Κατόπιν η οικογένειά του άνοιξε εστιατόριο στο Bras (Σάο Πάολο) και στην συνέχεια ασχολήθηκε με βιοτεχνία ενδυμάτων όπως όλοι σχεδόν οι Μυτιληνιοί στην Βραζιλία που τους κατεύθυνε προς τα εκεί ο πατέρας του, Σταύρος Καρύδης.

Παντρεύτηκε την Άννα Αχλιόπιτα όπου καρπός του γάμου τους τα τρία παιδιά του ο Σταύρος, ο Γιάννης και η Ρόζα.

Έκανε μεγάλη προκοπή εκεί στα ξένα, δυναμικός επιχειρηματίας με φάρμα και τετρακόσιους εργαζομένους στην Braganca Paulista της Βραζιλίας.

Aαποκατέστησε τα παιδιά του και επέστρεψε στην Αθήνα πριν 12 χρόνια αλλά τα καλοκαίρια τα περνούσε στον αγαπημένο του τόπο, την Ερεσό.

Ήταν ένας ωραίος τύπος, γλεντζές που ήξερε να ζει, άνθρωπος της παρέας με μπόλικο χιούμορ που θα λείψει σε εμάς, στους φίλους και συγχωριανούς του.

Ο θείος Νίκος ήταν ο κοντινός μου άνθρωπος (θείος της συζύγου μου) που εκτός των άλλων με βοήθησε στις δύσκολες στιγμές μου.

Γνωριστήκαμε το 80 και από τότε μαζί. Μαζί και στην Ερεσό το τελευταίο του καλοκαίρι.

Έφυγε πλήρης από όλες τις απόψεις, γεμάτος με τις καλύτερες αναμνήσεις. Δεν πέρασε από αυτή την ζωή έτσι…! Όπου κι αν εμφανιζόταν, άφηνε το θετικό αποτύπωμά του.

Θερμά συλλυπητήρια στην σύζυγό του Άννα, στα παιδιά του Σταύρο, Γιαννέλη, Ρόζα, στα αδέλφια του Γιάννη, Δέσποινα σε όλους τους συγγενείς και τους Ερεσιώτες συμπατριώτες του.

Καλό σου ταξίδι Μπάρμπα!

Η κηδεία του θα γίνει την Παρασκευή 23.02.2024 στις 11.00 στον Άγιο Γεώργιο Αργυρούπολης (Λ. Αλίμου) και η ταφή στο  Δημοτικό Κοιμητήριος Αργυρούπολης.

ΤΟ ΔΟΚΑΝΟ….!

Καταγραφή συλλογή Ηλίας Τουτούνης

 

Στα πολύ παλιά χρόνια, όλα τα βουνά γύρω από το χωριό καλύπτονταν από δάση. Υπήρχαν αρκετές πηγές και πολύ κυνήγι. Ο κόσμος ήταν φτωχός και τα πουλιά, οι λαγοί, τα αγριοκούνελα, τα αγριογούρουνα κάλυπταν ένα μέρος των αναγκών τους ως προς την διατροφή τους, ενώ κυνηγούσαν άλλα για τις γούνες όπως κουνάβια, βίδρες και τέλος έπρεπε να εξολοθρεύει και τα επιβλαβή για αυτόν ζούδια (άγρια ζώα), όπως νυφίτσες, αλεπούδες, ασβούς, λύκους, τσακάλια, αγριογούρουνα κ.ά.

Επειδή τότε δεν υπήρχαν όπλα ο άνθρωπος εφεύρε άλλους τρόπους, για να συλληφθούν τ’ άγρια ζώα. Μεταξύ των άλλων που ανακάλυψε το ανθρώπινο μυαλό για να τα καταφέρει, ένα εξ αυτών ήταν και το δόκανο.

Ο δόκανος ή το δόκανο ήταν μεταλλικές παγίδες θηραμάτων για τη σύλληψη ή και θανάτωση ζώων και πτηνών. Αποτελείται από δύο μεταλλικά οδοντωτά ελάσματα (σιαγόνες), ενωμένες στις άκρες. Αυτές υποστηρίζονται από άλλο ένα έλασμα κάθετο προς αυτές σε σχήμα οξείας γωνίας που ωθεί τις σιαγώνες να κλείνουν απότομα με την άσκησης πίεσης με ελατήριο και οι δαγκάνες δαγκώνουν (συλλαμβάνουν) το ζώο συνήθως από το πόδι ή και από το κεφάλι. Για την όπλιση υπάρχει άλλο ένα εργαλείο η σκαντάλη (σκανδάλη) όπου εκεί στερεώνεται το δόλωμα και ο χειριστής το οπλίζει, ώστε με την παραμικρή επαφή με το θήραμα ν’ απαγκιστρώνεται η σκαντάλη και να απελευθερώνει τις δαγκάνες που κλείνουν αστραπιαία με μεγάλη δύναμη και παγιδεύουν ή θανατώνουν το θήραμα. Τέλος στην άκρη του ελάσματος υπάρχει προσαρμοσμένη μια αλυσίδα όπου αυτή χρησιμοποιείται για να δένουν το δόκανο από σταθερά σημεία για να μην το παρασέρνουν τα θηράματα μετά την παγίδευσή τους. Η εν λόγω αλυσίδα, άλλοτε είναι ψιλή και άλλοτε χονδρή, ανάλογα με το δόκανο που είναι προσαρμοσμένη, το δε μήκος της περίπου στο ένα μέτρο.

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΑ….!

Γράφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Από αρχαιοτάτων χρόνων και διαχρονικά ο άνθρωπος πέραν από την ενδυμασία και την υπόδησή του φέρει μαζί του ακόμη και άλλα αντικείμενα, για την προφύλαξη του από το κρύο, τον αέρα, την βροχή, τον ήλιο, για την ασφάλειά του, τον καλλωπισμό του, την υγιεινή του κ.λ.π.

-Για να απασχολούνται χρησιμοποιούσαν και έφεραν μαζί τους κομπολόγια, ή κάποια αλυσίδα, ένα ειδικό ιμάντα, ή μια αρμαθιά κλειδιά, μεταξύ αυτών βλέπουμε και κομπολόγια που είχαν μόνο δύο μεγάλες χάντρες. Επίσης έχουμε συναντήσει πολλούς τσοπάνηδες να μην αποχωρίζονται την φλογέρα τους.

ΤΟ ΑΧΟΥΡΙ…!

Συλλογή, καταγραφή, επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης

Αχούρι λέγεται ο χώρος δίπλα στο σπίτι ή στο ισόγειό του όπου εκεί διέμεναν τα υποζύγια (άλογα-γαϊδούρια- μουλάρια ίσως και βόδια), για να μην τα κλέψουν ή γιατί είχαν τις στάνες μακριά από το χωριό.

Η ονομασία αχούρι προέρχεται από την λέξη αχυρών δηλαδή αχυρώνας, χώρος όπου αποθηκεύεται το άχυρο. Αρχικά λεγόταν αχύριος (εννοείται χώρος) > αχύριον.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι προέρχεται από την τουρκική λέξη «ahir». Αυτό είναι λάθος όσοι το ετυμολογούν. Νομίζω ότι οι Τούρκοι το υιοθέτησαν από τους Βυζαντινούς. Και αυτό το στηρίζω διότι οι Τούρκοι πριν κατακτήσουν το Βυζάντιο, ήσαν νομαδικός λαός και δεν είχαν μόνιμα οικήματα για τους εαυτούς τους, πόσο μάλλον για τα υποζύγια τους.

Τα περισσότερα σπίτια είχαν μια εσωτερική καταπακτή ή καταρράκτη με απλή ξύλινη σκάλα για να κατεβαίνουν οι ιδιοκτήτες την νύκτα στο αχούρι, να το ελέγχουν σε περίπτωση γέννας, ή όταν άκουγαν κάποιο περίεργο θόρυβο, ακόμη τα αχούρια τα αμπάρωναν από μέσα για ασφάλεια από τους ζωοκλέφτες και τους αλογοσούρτες.

Σήμερα ονομάζουμε αχούρι τον ακατάστατο ή ατακτοποίητο χώρο, όπως αυλή, δωμάτιο, αποθήκη, κ.λπ. Συνήθως ακούγεται και η φράση: «Πως μέσα ζεις σ’ αυτό το αχούρι».

Χρησιμοποιούμε όμως και το «Σ’ αχούρι γεννήθηκες» Ο στάβλος είναι συνώνυμη λέξη με το αχούρι.

Η ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΚΟΠΑΔΙΩΝ ΑΠΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΧΕΙΜΑΔΙΑ…!

Έρευνα καταγραφή επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης

«Άντε να ’ρθει τ’ Αγιωργιού να βγω την τσίμα του βουνού!»

Έτσι έλεγαν οι γεροτσοπαναραίοι, που δεν άντεχαν τον κάμπο και την υγρασία. Περίμεναν πότε θα έλθει του Αγιογιωργιού να μετακινηθούνε με τα κοπάδια τους στα πατρικά βουνά. Αυτή ήταν η καθοριστική ημερομηνία αναχώρησης των μετακινουμένων τσοπαναραίων από τα χειμαδιά. Αυτή η αναγκαστική μετακίνηση των κοπαδιών πότε στα ορεινά και πότε στα πεδινά ανάλογα με την εποχή, γινόταν προκειμένου να εξασφαλίσουν τις κατάλληλες συνθήκες για τη διαβίωσή τους, τον ήπιο καιρό και την αφθονία τροφής, επειδή ήταν πολλά και μεγάλα τα κοπάδια, και ήταν αδύνατη η εκτροφή τους σε έναν τόπο.

Δύο είναι οι σημαντικές ημερομηνίες για τους μετακινούμενους τσοπαναραίους η πρώτη του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου που εορτάζει στις 26 Οκτωβρίου, όπου μετά την εορτή κατέβαιναν στα χειμαδιά και η δεύτερη του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου (κινητή εορτή), όπου ανέβαιναν πάλι στα βουνά για να ξεκαλοκαιριάσουν.

Ο ΧΕΡΟΜΥΛΟΣ…!

Καταγραφή συλλογή επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης

Ο χερόμυλος ή αλευρολίθαρο είναι ο οικιακός χειροκίνητος αλευρόμυλος όπου, μέχρι την προβιομηχανική περίοδο, άλεθαν σιτηρά για την παραγωγή αλεύρων. Η ονομασία του προήλθε από τις δύο σύνθετες λέξεις (χέρι & μύλος). Ο μύλος αυτός είναι κατασκευασμένος από ελαφρόπετρα για να μην είναι βαρύς, να μετακινείται εύκολα και να είναι ευκολόχρηστος. Είναι ένα αρχαίο οικιακό σκεύος και οι πρόγονοί μας το έλεγαν χειρομύλη, χειρομύλιον, και ήταν ένας μικρός, κυκλικο-επίπεδος, χειροκίνητος μύλος άλεσης και η γυναίκα που τον δούλευε λεγόταν αλέστρα.

Αυτό το χειροκίνητο εργαλείο αποτελούταν από δύο ανεξάρτητα λιθάρια που μοιάζουν σαν τροχοί. Βασικά τα λιθάρια είχαν πάχος περίπου 10-12 εκατοστά του μέτρου και η ακτίνα του χερόμυλου περίπου από 25 έως 30 εκατοστά. Υπήρχαν δύο ειδών μυλόπετρες οι άξεχτες ή αστεφάνωτες και οι στεφανωμένες ή ζωναριασμένες. Οι ζωναριασμένες εξωτερικά του γύρου του τροχού ήταν καλυμμένες μ’ ένα μεταλλικό στεφάνι-ζωστήρα, για να μην τσακίζονται στις άκρες.

Η τοποθέτηση του στεφανιού γινόταν με τον εξής τρόπο. Εφόσον πελέκαγαν τα λιθάρια και του έδιναν την τελική τους μορφή, τότε κατασκεύαζαν και το στεφάνι, του οποίου η περίμετρος ήταν ελάχιστα χιλιοστά μεγαλύτερο από την περιφέρεια του λιθαριού. Τότε για να μπει (φορεθεί) γύρω και να στερεωθεί καλά, ζέσταιναν το στεφάνι στην φωτιά και αυτό διαστελλόταν. Μόλις είχε πυρακτωθεί για τα καλά, το περνούσαν γύρω από το λιθάρι και μόλις πάγωνε συστελλόταν και έσφιγγε γύρω- γύρω από το λιθάρι και δεν έβγαινε.

ΣΑΡΑΝΤΟΛΟΓΙΟ

Γράφει: ο Κώστας  Παπαντωνόπουλος

Σήμερα, που οι αριθμοί παίζουν πρωτεύοντα ρόλο και μάλιστα περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, ένα μεγάλο διάστημα της ημέρα μας ξοδεύεται με τους αριθμούς, τους λογαριασμούς και τ’ ανάλογα μετρήματα. Μερικά νούμερα από αυτά, κατά μία έννοια θεωρούνται προνομιούχα, έχουν αποτυπωθεί μέσα στο μυαλό μας και συνεχώς μνημονεύονται και αντιπροσωπεύουν πέρα από τους πολλούς λογαριασμούς και διάφορα γλωσσικά ιδιώματα της καθημερινότητας, όπως εκφράσεις, προλήψεις, παροιμίες, κατάρες, δημοτικά τραγούδια, θρύλους, παραδόσεις κ.λπ.

Ένας από αυτούς, ο αριθμός σαράντα (40), θεωρείται ιερός (όπως και το τρία ή το επτά). Μάλιστα σε όλους τους πολιτισμούς σε όλα, τα μήκη και πλάτη της γης ο αριθμός σαράντα, έχει έναν ιδιαίτερο μεταφυσικό και μαγικό ρόλο. Για τους μυστικοπαθείς, φαίνεται πως κάποια μυστηριακή δύναμη καλύπτεται με την βοήθεια του αριθμού αυτού. Και γι’ αυτό, στην θρησκεία μας, συνεχώς αντιμετωπίζουμε τη σαρανταήμερο νηστεία, τις σαράντα μέρες μετά τις οποίες η λεχώνα πάει στην εκκλησία, το μνημόσυνο στις σαράντα μέρες^[1], τα σαρανταλείτουργα^[2] κ.λπ. Και λόγω της ιερότητας που εκφράζει ο αριθμός σαράντα, ο λαός μας όπως φαίνεται πρέπει να τον άντλησε κυρίως από την θρησκεία και συν τον χρόνο, τον χρησιμοποίησε σύμφωνα με τις ανάγκες και τις ταγές της καθημερινότητας.

Προλήψεις, Γιατροσόφια και Δεισιδαιμονίες:

ΒΑΓΕΝΑΔΕΣ… ΒΑΡΕΛΟΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΒΑΓΕΝΙΑ ΤΟΥΣ…!

Έρευνα καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

Ένα από τα επαγγέλματα που ανθούσαν μέχρι πριν πενήντα χρόνια περίπου ήταν αυτό του βαρελά ή βαγενά. Η τέχνη ήταν πασίγνωστή σε όλη την Ελλάδα, στον τόπο μας περίφημα βαρελάδικα υπήρχαν στο χωριό Κλεινδιά της Ωλένης αλλά και σε άλλα χωριά μειωμένης φήμης. Αυτοί κατασκεύαζαν κρασοβάρελα ή βαγένια, τυροβάρελα, κάδες, λαδοβάρελα ή λαδούσες, νεροβάρελα, βουτσέλες ή βουτσιά, μπακράτσες, τρομπόλες (κάδες βούτυρου), καδούλια ή μαστέλλες (κάδους για διαφόρων διαστάσεων και χωρητικότητας για προϊόντα, αλευροθήκες, βαγένια νερόμυλων, κάρτα (πινάκια) για το μέτρημα δημητριακών και άλλων ξηρών καρπών, βούτες, γλάστρες κ.ά.

Υπήρχαν και περιπλανώμενοι βαγενάδες που περιφέρονταν από χωριό σε χωριό κατασκευάζοντας ή επιδιορθώνοντας τα βαγένια και τα άλλα είδη του βαγενοποιού. Αυτοί οι πλανόδιοι βαγενάδες λέγονταν γκιούσηδες.

Τα βαρέλια ήταν δρύινα για κρασί και άλλα ποτά και από οξιά για το τυρί από κέδρο, έλατο ή πεύκο ή μουριά. Για νερό ποτέ δεν κατασκεύαζαν δρύινα, διότι το νερό μέσα στο δρύινο μαυρίζει.

Το βαρέλι αποτελείται από τις δούγες που είναι ξύλινες σανίδες καμπυλωτές, το φουντί που είναι ο πάτος των βαγενιών και τα στεφάνια.

Άγγελος Χ. Μπαντούνας 1956 – 2024

Έφυγε από κοντά μας σήμερα Κυριακή 21.01.2024, ο αγαπητός μας συμπατριώτης Άγγελος Μπαντούνας του Τραυλοχρύσανθου που γεννήθηκε πριν 68 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του θα γίνει την Δευτέρα 22.01.2024 στις 10.00,  στον Ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην Ομβρυά και η ταφή στον Άγιο Μηνά του Β΄ Κοιμητηρίου στην Λεύκα Πατρών.

Στην σύζυγό του Αναστασία. στα παιδιά του Νίκο, Βάσω, Άννα, Αθανάσιο, στα αδέλφια του Πολυξένη, Νικολή (Σαλέα), Θανάση, Αργύρη και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Ο Άγγελος εργαζόταν ως τραυματιοφορέας στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών και είχε εξυπηρετήσει αρκετούς συμπατριώτες μας.

 

ΤΟ ΚΛΩΤΣΗΜΑ ΤΩΝ ΑΛΟΓΩΝ - ΜΟΥΛΑΡΙΩΝ ΚΑΙ ΓΑΪΔΟΥΡΙΩΝ…!

Γραφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Τα πιο επικίνδυνα χούια (ελαττώματα) που είχαν τ’ άλογα, τα γαϊδούρια και τα μουλάρια ήταν το πρόγκηγμα και το κλώτσημα που ως το πιο επικίνδυνο εξ αυτών θεωρείται το μουλάρι (ημίονος).

Μια λαϊκή μας παροιμία λέει: «Να σε φυλάει ο Θεός από τα μπροστινά του καλογέρου και από τα πισινά μουλαριού!». Οι πιο επικίνδυνες κλωτσιές που έριχναν ήταν αυτές με τα πισινά πόδια τους. Μπορούσαν να κλωτσήσουν απροειδοποίητα «στα καλά καθούμενα» και πολλές φορές όταν ήταν σε πλήρη χαλάρωση.

Η ταυτόχρονη κλωτσιά με τα δύο πισινά πόδια όταν ζύγωνε κάποιος το ζώο από πίσω, ήταν πολύ επικίνδυνη ιδίως για μικρά παιδιά που ανάλογα με το ύψος τους τα κτυπούσαν στο κεφάλι ή στην κοιλιακή χώρα.

Το ζώο που κλωτσούσε στην τοπική διάλεκτο έλεγαν «τσινάει» ή είναι «τσινιάρικο».

Οι άνθρωποι που είχαν τέτοια ζώα είχαν «γευθεί» τις κλωτσιές τους, άλλοι μ’ ελαφρά κτυπήματα, τραυματισμούς, κατάγματα οστών και άλλοι έμειναν ανάπηροι ή και θανατώθηκαν.

Αικατερίνη Λιάπη (Γκουρογιαννιά) 1922-2024

 Έφυγε από κοντά μας σήμερα 13.01.2024 η Αικατερίνη  Λιάπη, σύζυγος +Ιωάννη  (Γκουρόγιαννη)  που γεννήθηκε πριν 102 χρόνια στο Κούμανι.

Η κηδεία της θα γίνει αύριο Κυριακή 14.01.2024 στις 15:30, στο Αντρώνι.

Στα παιδιά της Γιώργη, Δημήτρη, Μαρία, Βασίλη, Διαμαντή και σε όλους τους συγγενείς της εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Η θειά Αικατερίνη γεννήθηκε στις 13.05.1922 στο Κούμανι και ήλθε νύφη στο χωριό μας. Ήταν κόρη του Ιωάννη Παπαγιάννη και της Μαρίας από το Κούμανι.

Από τις 14.00 της Κυριακής θα βρίσκεται στο σπίτι της στο χωριό.

Ευχαριστούμε τον εγγονό της Φώτη Λαμπρόπουλο για την ενημέρωση.

Το πρώτο βίνεο καταγράφηκε το Σάββατο, ‎5 ‎Σεπτεμβρίου ‎2009, ‏‎6:03:56 μμ

Το δεύτερο με την θειά Γκουρογιαννιά και την νύφη της Δημήτρω, καταγράφηκε στις εκλογές του 2010, ‎Κυριακή, ‎7 ‎Νοεμβρίου ‎2010, ‏‎4:48:22 μμ

Χρήστος Γκουντάνης (1983-2024) Κούμανι

 Έφυγε από κοντά μας χθες Παρασκευή 12.01.2024 ο Χρήστος Γκουντάνης του Κωνσταντίνου που γεννήθηκε πριν 41 χρόνια στο Κούμανι.

Η κηδεία του θα γίνει αύριο Κυριακή 14.01.2024 στο Κούμανι.

Στην μάνα του Αγγελική, στα αδέλφια του Ανδρέα, Νίκη, Μαρία, Γεωργία, Κατερίνα και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας.

Ο πατέρας του έφυγε πέρυσι, στις 21.04.2023

Οι πληροφορίες προέρχονται και από τον φίλο της σελίδας, Γιώργο Μαρκόπουλο από την Γιάρμενα.

ΠΑΤΙΝΑΔΑ ΓΑΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΡΥΛΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΤΩΝ ΣΙΝΑΙΩΝ

Λύσανδρος Σίνος κλαρίνο και Βασιλάκης Σίνος βιολί.

Είναι δύο εκτελέσεις, η πρώτη στην αρχή, ίσως να είναι και η τελευταία φορά που έπαιξαν μαζί!

ΥΦΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΓΑΛΕΙΟ…!

 

Επιμέλεια καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΛΛΙΟΥ
Το μαλλί ανέκαθεν ήταν η κυριότερη ύλη για την ύφανση του ρουχισμού. Για να φθάσει στην διαδικασία της ύφανσης, η επεξεργασία του μαλλιού ήταν χρονοβόρα και επίπονη. Άρχιζε από το βράσιμο σε καζάνια με καθαρό νερό να φύγει ο πίνος, κρύωμα και χτύπημα με τον κόπανο, συνέχεια ξέβγαλμα στο νερό, στέγνωμα στον ήλιο, ξάνοιγμα, λανάρισμα (ξάσιμο στα λανάρια).
Έπειτα ακολουθούσε το γνέσιμο, για το οποίο χρησιμοποιούν τη ρόκα ή το αδράχτι, όπου τυλίγεται η έτοιμη κλωστή και το σφοντύλι που δίνει βάρος στο αδράχτι και δυναμώνει την περιστροφική κίνηση. Στην Πηνεία έγνεθαν χωρίς σφοντύλι αλλά με σχέτη την δρούγα όπου την περίφερε η γνέστρα με το ένα της χέρι για να στρίβει το μαλλί.

Νικολίτσα Παν. Κατσαντώνη 1972–2023 Πανόπουλο

 Έφυγε από κοντά μας χθες, Κυριακή  31.12.2023 η Νικολίτσα Παν. Κατσαντώνη, σύζυγος Γεωργίου που γεννήθηκε πριν 51 χρόνια στο  Πανόπουλο.

Η κηδεία της θα γίνει αύριο Τρίτη, 2.01.2024 στις 14.00 στο Κοιμητήριο του Κόκκινου Μύλου.

Στον σύζυγό της Γιώργο, στα δύο κορίτσια της, στον αδελφό της Θανάση  και σε όλους τους συγγενείς της εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας.

Ο θάνατός της προήλθε από ανακοπή.

Bachelor στο Αντρώνι πριν 50 χρόνια

Σκεφτήκαμε πολύ αν θα έπρεπε να προβάλουμε το παραπάνω βίντεο. Μέσα όμως αποθανατίζει πολλούς ανθρώπους από το χωριό μας που έχουν φύγει πριν πολλά χρόνια, όπως η Πανωραία (Θεοδόσαινα), η Βασιλική Αβράμη, η Ουρανία Λαμπαδά, ο Γιαννάκης Γ. Μπαντούνας (1914) που δεν είχαμε ούτε φωτογραφία τους.

Ο Γιώργης Κότσαλης (1950) του Κώτσου, ο Ζήρος Κων/νος Ιωάννης (1944), ο Τσάγκας, ο Κώστας Κωστόπουλος1934 του Τασάνη που και εδώ δεν είχαμε φωτογραφία, ο μπάρμα Αργύρης Αβραμόπουλος και η σύζυγός του Σταυρούλα, ο Νίκος Ζήρος ο Πρεφέστας, ο Λάμπης Μπίκος του Κωστούλια με τα αστεία του και άλλοι.

Τους τότε έφηβους, τον Δημοσθένη 1954 του Καραμαλή που εδώ είναι 17 χρόνων και τον Κώστα Πανούτσο 1955 του Σπανού 16 χρόνων που δεν έχουμε δικαίωμα να στερήσουμε από τα παιδιά τους να τους καμαρώσουν νέους.

Το βίντεο είναι από την σειρά που παραχώρησε στο χωριό μας ο Κωνσταντίνος Συλάιδος.

Είναι με κάμερα super 8, βουβό και την μουσική την προσθέσαμε εμείς.

Κώστας Παπαντωνόπουλος www.antroni.gr