Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2019

Παναγιώτης Παπαντώνης του Βασιλείου (Γλάρου) 1959-2019


Έφυγε την Πέμπτη 26.12.2019 ο Παναγιώτης Παπαντώνης του Βασιλείου (Γλάρου) και της Κατίνας που γεννήθηκε στο Αντρώνι πριν 60 χρόνια.
Η κηδεία του θα γίνει αύριο Σάββατο στις 14.00 στη γενέτειρά του.
Στη σύζυγό του Ελένη στο γιό του Βασίλη, στα αδέλφια του Μαρία, Νίκο, Γεωργία, Βάσω και σε όλους τους συγγενείς του εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας.
Ο Παναγιώτης ήταν παιδί πολυμελούς οικογένειας που έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς όταν ήταν ακόμη τσορομπίλη. Ο πατέρας του Βασίλης πέθανε το 1962 σε ηλικία 57 ετών όταν ο Παναγιώτης ήταν τριών χρόνων. Η μάνα του η Κατίνα δεν μπόρεσε να ξεπεράσει την πίεση της οικογένειας και έφυγε στα 37 της όταν ο Παναγιώτης ήταν 8 Χρόνων. Την κύρια ευθύνη για το μεγάλωμα των ορφανών, ανέλαβε τότε ο μεγαλύτερος αδελφός τους ο αείμνηστος Γιώργης.
Ο Παναγιώτης γύρισε και εγκαταστάθηκε στο χωριό μας εξασκώντας το επάγγελμα του υδραυλικού αλλά έκανε και άλλες δουλειές. Κάποιο διάστημα δούλεψε και στον πρώην δήμο Λασιώνος.
Ο πατέρας του ήταν ο Βασίλης (1905-1962) γιός του Γεωργίου και της Γεωργίας Παπαντώνη. Παππούς του Βασίλη ήταν ο Μιχαήλ γι’ αυτό και ο Παναγιώτης είχε το παρατσούκλι Μιχαλάκης.  
Η μάνα του η Κατίνα (1930 - 1967), ήταν κόρη της Μαρίας του Λυκοτόμαρου από το Καλιμάνι που χήρεψε 19 χρονών από τον Παναγιώτη Πανούτσο (1888). Κατόπιν, παντρεύτηκε τον Γιώργο Δημόπουλο (Ντουμάμης) από τη Γιάρμενα. Παιδιά τους ήταν:  1) Η Κατίνα που παντρεύτηκε τον Βασίλη Παπαντώνη (Γλάρο). 2) Η Φολόη που παντρεύτηκε στην Μποκοβίνα τον Παπαχρυσανθάκη (Μούστο). 3) Η Ροϊδούλα (γιαγιά της γνωστής μας Ρόης) παντρεύτηκε στη Γιάρμενα τον Νίκο Αντωνόπουλο (αγροφύλακα). 4) Ο Χρήστος παντρεύτηκε στη Γιάρμενα την Θανάσω και 5) η Ντίνα έμεινε ελεύθερη.

Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2019

Απάντηση του «Ωλονού» στο μήνυμα εκδίκησης των λαθροϋλοτόμων.



ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ               21η  Δεκεμβρίου  2019
ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ              Αριθ.Πρωτ.:117
ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ - ΦΟΛΟΗΣ  O «ΩΛΟΝΟΣ»

Θέμα: Απάντηση του «Ωλονού» στο μήνυμα εκδίκησης των λαθροϋλοτόμων.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ο  Σύλλογος Προστασίας της Φύσης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ερυμάνθου - Φολόης «Ωλονός» είχε βγει με έγραφα του στις 23  Απριλίου 2019 να επαινέσει τη στάση του Δασαρχείο Πύργου διότι ύστερα από εντατικές και αποτελεσματικές περιπολίες εντός και εκτός του δρυοδάσους είχε καταφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα ως προς την λαθροϋλοτομία.

Το ίδιο έγγραφο υπέγραφαν και οι:
 1. Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος Φολόης Αρχαίας Ολυμπίας και 2. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λάλα "ο Άγιος Κωνσταντίνος". 

Όλες αυτές οι ενέργειες «στρίμωξαν» τους λαθροϋλοτόμους και πριν λίγες μέρες έκαναν μια ανόητη κίνηση απελπισίας ώστε να κόψουν – «ξαπλώσουν»  τέσσερα πανέμορφα δένδρα σε δασική έκταση στην οδό Πύργου - Δίβρης κοντά στην διασταύρωση προς Φολόη (Γιάρμενα).

Πρόκειται για σκοτεινούς εγκληματίες που έκοψαν την περίφραξη και άφησαν στην άκρη του δρόμου τους κομμένους κορμούς ως μήνυμα εκδίκησης προς το δασαρχείο αλλά και σε όλους εμάς που αγαπάμε και έχουμε ως σκοπό μας την προστασία του δάσους.

Οι αδίστακτοι κακοποιοί με την πράξη τους, δυσφημούν και καταδικάζουν πρώτα το χωριό τους αλλά και κατ’ επέκταση όλα τα χωριά του δρυοδάσους Φολόης. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν επενδύσει την ζωή τους στο δάσος με μαγαζιά, ξενώνες, εστιατόρια και άλλοι τόσοι που περιμένουν να ξεκαθαρίσει η κατάσταση ώστε να δημιουργήσουν και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του οροπεδίου.

Έχουμε υποχρέωση να αντιδράσουμε άμεσα ώστε να απομονώσουμε αυτά τα κακοποιά στοιχεία που θεωρούν το δρυοδάσος κτήμα τους. Πρέπει να καταλάβουμε όλοι και ιδιαίτερα οι τοπικές κοινωνίες ότι με την σιωπή μας επιτρέπουμε στα σκοτεινά κυκλώματα να «αλωνίζουν» στην Κάπελη.

Παράλληλα με την ανάγκη καταδίκης του απαράδεκτου και προκλητικού γεγονότος, βρίσκουμε καλή ιδέα την άποψη του δασάρχη να παραμείνουν εκεί τα κομμένα δένδρα, σαν μνημείο, να μην μετακινηθούν και να μπουν οι κατάλληλες πινακίδες ώστε να τα βλέπουν όλοι και οι περαστικοί και έτσι να αυξηθεί περισσότερο η αγανάκτηση των μόνιμων κατοίκων.

Επίσης να μπουν επιπλέον πινακίδες με φωτογραφίες των κομμένων δένδρων και να έχουν μόνιμη θέση ως έγκλημα κατά του δάσους, στο Φωτογραφικό Μουσείο Φολόης στη Γιάρμενα, στο Περιβαλλοντικό Μουσείο Φολόης στη διασταύρωση Κούμανι, και σε αφίσες κατά της λαθροϋλοτομίας σε πλατείες και εισόδους των χωριών.

Τέλος, να ξεκινήσει καμπάνια ενημέρωσης των κατοίκων και στα όμορα με το δάσος σχολεία, με έντυπα, ομιλίες, συζητήσεις για την ευαισθητοποίηση των μαθητών που κάποιοι θα είναι και συγγενείς των λαθροϋλοτόμων.

Ο Πρόεδρος                                                  ΤΟ Δ.Σ.
Παπαντωνόπουλος Κώστας         Μαρκόπουλος Ι. (Ταμπουρόγιαννης) 
6977223610                                     Μπιλάλης Κώστας
                                                       Τσούλου Θάλεια
                                                       Αθανασόπουλος Ανδρέας
                                                       Μαρτζάκλης Θοδωρής
                                                       Καραμέρος Τάσος

Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου 2019

ΣΤ’ ΑΡΧΟΝΤΙΚΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ

Επιμέλεια καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

ΖΩΑ ΚΑΙ ΣΤΑΝΟΤΟΠΙΑ (ποιμνιοστάσια)
Μια μικρή προσπάθεια για μια περιληπτική ξενάγηση στα παραδοσιακά στανοτόπια των γιδοπροβάτων, για να θυμηθούμε εμείς που κάπως τα ζήσαμε και για να μαθαίνουν οι νέοι, που και πως ήταν οι στάβλοι και για την διαβίωση των κτηνοτρόφων μαζί με τα κοπάδια τους.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑΣ
Λέγεται ότι οι παλαιοί τσοπάνηδες όταν έπιαναν ένα τόπο με τα ζωντανά τους, τα άφηναν να διαλέξουν τον τόπο που θα κοιμηθούν το βράδυ. Τα γιδοπρόβατα φαίνεται να έχουν κάποιες αισθήσεις παρά πάνω από τον άνθρωπο και επιλέγουν το σημείο που θα κοιμούνται. Το καταράχι είναι σημείο πάντα είναι το ψηλότερο μέρος του τόπου, ή προσήλιο και ευάερο. Επίσης το μέρος που διαλέγουν να έχει περισσότερο οξυγόνο. Στο μέρος που κοιμόντουσαν τα πρόβατα, εκεί κατασκεύαζαν το κατάλυμά τους ή και το σπίτι τους και οι τσοπάνηδες. Επίσης παλαιοί τσοπάνηδες μου ανέφεραν ότι εκεί που κοιμόντουσαν τα πρόβατα ή τα γίδια, εκεί έβαζαν ανθρώπους που είχαν αναπνευστικά προβλήματα και κοιμόντουσαν στο μέσον του κοπαδιού. Έλεγαν ότι με το αναχάραγμα (μηρυκασμό της τροφής) κατά την νύκτα, οι ανάσες των γιδοπροβάτων ωφελούσαν τον άρρωστο, και έπειτα από λίγες ημέρες, πάντα κατά την παράδοση, θεραπευόταν.

Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2019

Μεγάλο γλέντι πριν 10 χρόνια στο Αντρώνι


Ήταν 19 Αύγουστου του 2009 στην πλατεία όπου ο σύλλογος διοργάνωσε μεγάλο γλέντι.
Το βίντεο αυτό έμεινε πίσω όχι γιατί ξεχάστηκε αλλά ύστερα από ένα περίπου μήνα, την Τρίτη 29.09.2009 πέθανε ο Γιάννης Συλάιδος που θα τον δείτε εδώ να συμμετέχει μαζί με την οικογένειά του και την μάνα του.
Φαίνονται πολλά πρόσωπα, όλες οι «μάρκες» αλλά κάποιοι μας συγκίνησαν περισσότερο, πρόσωπα που μας άφησαν, μας έφυγαν μακριά και είπαμε να μοιραστούμε αυτές τις αναμνήσεις.

Ήταν όλοι εκεί, γαμπροί, νιφάδες, αρραβωνιασμένοι παντρεμένοι, χωρισμένοι, έφηβοι που σήμερα είναι ενήλικες και με μωρά. Ήταν εκεί και Πανοπουλαίοι (τότε ερχόντουσαν), Κερτιζαίοι, Κακοταραίοι, Δερβιναίοι κ.α.
Η ορχήστρα ήταν σχετικά καλή με τον Σπύρο Πανταζόπουλο και δυό δικούς μας, τον τραγουδιστή των δημοτικών τραγουδιών Δημήτρη Ντελέγκο (η μάνα του, του Κορμπακόγιαννη) και στο μπουζούκι τον Θοδωρή Μπαντούνα, γιο του Δημήτρη του Θάνου, εγγόνι του Θοδωρή του Τσούνη.
Όποιος γνωρίζει - θυμάται τα ονόματα και των άλλων συντελεστών να μας τα «σφυρίξει» ώστε να τα αναφέρουμε, και της τσουπούλας που τραγούδησε τόσο όμορφα και με κέφι.
Μαζί μας, εκείνες της ημέρες ήταν και ένας επαγγελματίας κάμεραμαν και σκηνοθέτης, ο Μιχάλης Μαρκάκης, ένας ωραίος τύπος από την Κρήτη όπου παρέα καταγράφαμε (δυό τρεις μέρες) ανθρώπους και κτήρια στο Αντρώνι, τους μύλους στο ποτάμι μέχρι τον Παλιό-μύλο και το δρυοδάσος. Όλο αυτό το υλικό, μας το παραχώρησε όταν ξαναβρεθήκαμε στην Αθήνα. Την κασέτα από το γλέντι την έδωσε (αγόρασαν) το ίδιο βράδυ και έφυγε στην Αμερική. Παράκληση, αν μας ιδούν αυτοί που την κατέχουν να μας επιστρέψουν ένα αντίγραφο για το αρχείο μας που θα είναι και αρχείο του χωριού μας.



«Μία είναι η ουσία…»
Στο πρώτο βίντεο είναι ο Λεωνίδας που λέει: «Κάποτε ήμουνα πουλί…»
Τα άλλα δύο βίντεο είναι από απρόοπτο γλέντι εκεί στην πλατεία, στου Βάιου.
Και μια φωτογραφία του Λεωνίδα με την δάδα και την Ακριβή Κανελλοπούλου στα Ολύμπια. Μας την είχε στείλει η Ακριβή το ‎2012.
Κώστας Παπαντωνόπουλος, Δεκέμβρης 2019


Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2019

Μιχαήλ Χρύσανθου Σισίνης


Ο Μιχαήλ Σισίνης ήταν γιος του κοτζάμπαση της επαρχίας Γαστούνης, Γεωργίου Σισίνη. Γεννήθηκε το 1801 στην Γαστούνη Ηλείας, που ήταν έδρα της Επαρχίας. Στα μικρά του χρόνια έζησε ήρεμα με οικονομική άνεση. Μεγάλωσε σε οικογενειακό περιβάλλον, που το αποτελούσαν σπουδαγμένοι και καλλιεργημένοι πνευματικά άνθρωποι. Ο παππούς του και οι τρεις αδελφοί του πατέρα του είχαν σπουδάσει Ιατρική στην Ιταλία. Έτσι, ο μικρός Μιχαήλ, πριν ακόμη φοιτήσει σε σχολείο είχε μάθει από το οικογενειακό του περιβάλλον πολλά και ωφέλιμα πράγματα. Την προσχολική του εκπαίδευση τη είχε αναλάβει ο θείος του ιατρός Νικόλαος Σισίνης, ο οποίος του έμαθε και τα πρώτα του γράμματα. Φοίτησε μαζί με τον αδελφό του Χρύσανθο στα σχολεία της Γαστούνης και για ένα χρόνο στο μοναστήρι του Ομπλού της Πάτρας. Για την τελειοποίηση των σπουδών του, στάλθηκε από τον πατέρα του στην Ζάκυνθο. Εκεί μεταξύ άλλων σπούδασε ζωγραφική, μουσική και ξένες γλώσσες. Έμαθε να ομιλεί άπταιστα την γαλλική και ιταλική γλώσσα.

Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2019

«ΜΗΝ ΑΡΧΙΣΕΙΣ ΤΗΝ ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ»:ΓΙΑ ΑΝΤΡΩΝΙ

Γυμνάσιο Σιμόπουλου (Βιβλίο) 1973-74

 ΑΘΗΝΑ - ΜΗΤΗΡ ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΟΥ ΜΙΚΤΟΥ ΕΞΑΤΑΞΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ 1973-74 
(ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ)

"Αθηνά - Μήτηρ" ονόμασαν το πόνημά τους οι μαθητές και οι καθηγητές στο εξατάξιο Γυμνάσιο Σιμόπουλου που το εξέδωσαν με σκοπό όπως λέγουν στο εισαγωγικό σημείωμα, να φέρουν σε πνευματική επαφή το σχολείο και τους λειτουργούς του με το ευρύτερο κοινό.
Ήθελαν λένε, να σχηματίσουν άποψη οι γονείς και οι κηδεμόνες των μαθητών αλλά και οι άλλοι πολίτες με το έργο που επιμελείτο στο σχολείο τους.

Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019

Τουρκοκούμανι



«Αριθμός 5973
Το Εκτελεστικόν
Προς τον Γενναιότατον στρατηγόν και αρχηγόν του στρατοπέδου Νεζερών Δημήτριον Πλαπούταν
Η Διοίκησις έλαβε σήμερον βεβαίας πληροφορίας ότι οι αντάρται Ανδρέας Ζαΐμης, Ανδρέας Λόντος και Νικήτας Σταματελόπουλος επάτησεν το έδαφος της Πελοποννήσου και ευρίσκονται εις χωρίον του Λάλα λεγόμενον Τουρκοκούμανι.
Δεν είναι αμφιβολία ότι ο σκοπός του ερχομού τους είναι να ταράξουν την κοινήν ησυχίαν και ευταξίαν, την οποίαν με τόσας θυσίαςτο έθνος εκέρδισε.
Διατάσσεσαι λοιπόν να συλλάβης τους ειρημένους, όπου κι αν ευρίσκονται και αμέσως να τους διευθύνης ασφαλώς εις την Διοίκησιν. Περί τούτου διετάχθη και ο στρατηγός Τούσιας Ζέρβας και συνεννοήσου.
Τη 8 Απριλίου 1825 Ναύπλιον
Ο αντιπρόεδρος Γκίκας Μπότσαρης
Αναγν. Σπηλιωτάκης, Κων. Μαυρομιχάλης».

ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ, Αγησίλαος Τσέλαλης, σελ. 384, Αθήναι 1962

Το παραπάνω έγγραφο το έστειλε το πρωί ο κολέγας μου ο Τουτούνης.
Κάτι θα ετοιμάζει φαίνεται για τα 200 χρόνια και έχει πέσει με τα "μούτρα" στο διάβασμα.

Επίσης μου συνέστησε να κάνω test DNA καθότι γνωρίζει ότι ο μισός και από τα δύο σόγια των γονέων μου είμαι Κουμαναίος.

Κώστας Παπαντωνόπουλος

Πηγή: www.antroni.gr 

Βασιλική Αναγνοπούλου – Ντίνου (1934-2019) Ντιναίικα

Η εικόνα ίσως περιέχει: 1 άτομο, χαμογελάει, γυαλιάΈφυγε το Σάββατο 16.11.2019 η Βάσω Αναγνοπούλου – Ντίνου που γεννήθηκε πριν 85 χρόνια στα Ντιναίικα Κακοταρίου.
Η κηδεία της γίνεται τώρα 14.00 στο Πανόπουλο.
Στον συζυγό της τον μπάρμπα Κώστα στα παιδιά της Χρυσούλα, Ευφροσύνη, Μιχάλη, Διονυσία και σε όλους τους συγγενείς της και στους φίλους Ντιναίους τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια.
Η θειά Βάσω ήταν ένας υπέροχος, έξυπνος και καλλιεργημένος άνθρωπος. Την γνώρισα πριν πολλά χρόνια στα Ντιναίικα εκεί στον φίλο μου τον Διονύση.
Όταν ανέβαινα στο βουνό είτε με τον Βασίλη είτε με τον Αλέκο είτε μόνος μου και ήταν το σπίτι της ανοιχτό, ξεπέζευα πάντα να την επισκεφτώ και να χαρώ την παρέα της.
Έχω αρκετές καταγραφές της θειάς Βάσως αλλά μου έχει εμπιστευτεί και ποιήματά της που ελπίζω να προκάνω να σας τα δείξω.
Το παρακάτω βίντεο που επισυνάπτω, είναι από τον 1ο   Διαγωνισμό δημοτικού τραγουδιού που διοργάνωσε ο δήμος Λασιώνος, στο χώρο δασικής αναψυχής του δρυοδάσους Φολόης, στις 7 Αυγούστου 2009.
Η θειά Βάσω είπε το τραγουδάκι:«Για σου χαρά σου Κιουταχή…» και θα την δείτε προς το τέλος του βίντεο για δύο περίπου λεπτά: 8:02 / 9:44. Όταν κατέβηκε τότε από το πάλκο θυμάμαι την συνεχάρη και μου απάντησε: «δεν το τραγούδησα καλά Κώστα μου, σάστισα από τον πολύ κόσμο».

Κώστας Παπαντωνόπουλος


Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2019

Oύτε για πρόσφυγες δεν κάνουν τα χωριά μας

Η εικόνα ίσως περιέχει: ουρανός, βουνό, υπαίθριες δραστηριότητες και φύση
«Ωρέ…, ούτε για πρόσφυγες δεν κάνουν τα χωριά μας»!

Έτσι μου είπε σήμερα ένας κολέγας που μέχρι χθες έσκουζε, ανησυχούσε μη του κλέψουν οι πρόσφυγες τα παλιό κάθικα.

Άγρια μέρη, τόποι σκληροί, εγκατάλειψης που ούτε οι βασανισμένοι της Μόριας δεν δέχονται.

Το grant test έγινε, ούτε στο Πορετσό κάθονται ούτε στη Δίβρη.
Κατάλαβες φίλε, ότι εδώ είναι πολύ χειρότερα από τη Μόρια; εδώ στα βουνά μας, στην Ορεινή Ηλεία.



Οι δικοί μας είναι οι πρόσφυγες που θέλουν θέρμανση από τον Τρυγητή ως τον Μάη όπου οι άγριοι χειμώνες τους κλείνουν μέσα και κινδυνεύουν να ψοφήσουν από την πείνα οι ίδιοι και τα λιγοστά πράματά τους.

Εδώ βρίσκονται, περήφανοι, αδιαμαρτύρητοι και αν δεν αφυπνιστούν σύντομα οι πατριωτικές ΜΚΟ και οι κυβερνώντες (όλων των βαθμίδων), τα χωριά μας θα αδειάσαν από ανθρώπους, τα σπίτια θα μείνουν έρημα να στέκουν σαν φαντάσματα και η μητέρα φύση θα τα «πνίξει» όπως το περιβόλι μου στην Στέρνα.

Κώστας Παπαντωνόπουλος
Σχόλια στο facebook

Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019

Αντρώνι, Τρούπιο Λιθάρι

Η εικόνα ίσως περιέχει: ουρανός, δέντρο, φυτό, υπαίθριες δραστηριότητες και φύσηΤρούπιο Λιθάρι: Ένα βράχος αρκετών κυβικών μέτρων στο Αντρώνι.
Βρίσκεται ανατολικά της πλατείας σχεδόν μέσα στο χωριό, στην αρχή που σχηματίζεται το φαράγγι Αντρωνίου, κάτω από το πέτρινο αλώνι του Πλιέγκα.
Αξιοθέατο σε ειδυλλιακό τοπίο για τολμηρούς όπου στο βάθος και νότια ανατολικά διαγράφεται το ποτάμι, ο ομηρικός ποταμός Σελλήεις (Πηνειακός Λάδωνας).
Τόσοι και τόσοι θρύλοι υπάρχουν για το Τρούπιο λιθάρι, ιστορίες, μάχες και φονικά που κάποια στιγμή στο μέλλον θα παρουσιάσουμε.
Το μοντέλο (για να μην ψάχνεστε), είναι ο κολλητός μου από το Αίγιο, ο Φάνης ο Μανεσιώτης που τον έχω «παντρευτεί» από τα δέκα πέντε μου.
Η εικόνα ίσως περιέχει: φαγητόΤρούπιο Λιθάρι: Το στοιχειό όπως το σκάλισε η φύση! φωτο:2009
 

Θεοδώρα Θεοδωροπούλου 1969 – 2019 Πανόπουλο

Έφυγε χθες Τετάρτη 6.11.2019 η Θεοδώρα Θεοδωροπούλου του Νικολάου (Σούτα) που γεννήθηκε στο Πανόπουλο πριν 50 χρόνια.

Η κηδεία έγινε τώρα το μεσημέρι στο Πανόπουλο

Στους γονείς της Νικόλαο και Ευφροσύνη στα αδέλφια της Ασημίνα, Πηνελόπη, Δημοσθένη, Κωνσταντίνο, Αθανάσιο και σε όλους τους συγγενείς της εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.

Ο Πατέρας της ο Νίκος Σούτας ήλθε σώγαμπρος από το Μπουρντάνου στον Δημοσθένη Κανελλόπουλο (Ζεματούρα). Το 2016 έχασε τον γιό του Θεόδωρο από την ίδια ασθένεια που όλοι φαντάζεστε.


Η πληροφόρηση προέρχεται από τον γνωστό φίλο μας, Γιώργο Μαρκόπουλο.

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2019

Ελευθερία (Ρία) Παναγοπούλου 1958-2019


Έσβησε το χαμόγελο της Ρίας την αυγή της Τρίτης 22.10.2019Είναι κόρη του αείμνηστου Λύσανδρου Παναγόπουλου (Μπουλουγούρη) και της Ελένης (κόρη του Ν. Σίνου). Αδέλφια της είναι ο Νικόλας που ζει στην Αυστραλία, ο Κώστας, η Μάγδα και η Βάσω.

Έφυγε από τούτον τον κόσμο όπως ήσυχα και σιωπηλά έζησε, ελεύθερη σαν το όνομά της χωρίς φανφάρες, ράσα και καλυμμαύκια.Ένα ανοικτό μυαλό με ήθος, ευγένειά, νηφαλιότητα, σπινθηροβόλα σκέψη, ελευθερία έκφρασης και δράσης που σε αποδεχόταν και σε υπερασπιζόταν ακόμα κι αν δεν συμφωνούσε μαζί σου.

Θρήνος για τον σύζυγό της Μανώλη, τους συγγενείς της αλλά και εμάς τους συγχωριανούς της μας βύθισε στο πένθος. Έφυγε να ανταμώσει τον Γιώργο, το άλλο στερνοπούλι του Μπουλουγούρη που τόσο αγαπούσε.

Στην Αθήνα που ήλθε, έμεινε στο Παγκράτι. Εκεί συνήθως την βλέπαμε αλλά και στην Καισαριανή με τις αγαπημένες της ξαδέλφες, την Λεμονιά και την Πόπη. Αξίζει εδώ να μνημονεύσουμε, ότι στα πρώτα χρόνια στην πρωτεύουσα, κατεβήκαμε και οι τέσσερις από τα Ιλίσια στο Παγκράτι λόγω και της τότε ανύπαρκτης συγκοινωνίας με το διαβολεμένο μηχανάκι (Samurai 750), τετρακάβαλο στη μία ρόδα.

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2019

Βιβλία από τον Νίκο Λαμπαδά για την Βιβλιοθήκη Αντρωνίου

Στην κυριακάτικη βόλτα μας το πρωί βρεθήκαμε στα Ιλίσια, στην συνοικία που μετοίκησαν οι πρώτοι Αντρωναίοι όταν πρώτο ήλθαν στην Αθήνα. Ύστερα έρχονται τα Νέα Λιόσια το σημερινό Ίλιον και έπονται και άλλες συνοικίες.
Στο Καφενείο, εκεί στα Ιλίσια, βρήκαμε τους αγαπητούς φίλους και συμπατριώτες μας τον κυρ Νίκο Λαμπαδά και τον Νικολό Συλάιδο. Καλαμπουρίσαμε, κουβεντιάσαμε κιόλας για θέματα κυρίως γύρω από το χωριό και τους ανθρώπους του.
Στο τέλος ο κυρ Νίκος μας φόρτωσε τέσσερα δέματα με βιβλία με την βοήθεια του Νικολού (μας είχε φορτώσει και αυτός στην προηγούμενη επισκεψη), τους ευχαριστούμε και τους δυο εκ μέρους όλων των συμπατριωτών και ευχόμαστε να ακολουθήσουν κι οι νεότεροι το παράδειγμά τους.
Τους τίτλους των βιβλίων τους βλέπετε στις φωτογραφίες και επιπλέον πήραμε την Εγκυκλοπαίδεια «Υγεία» (10 τόμοι) και τριάντα παλιά τεύχη του ιστορικού περιοδικού, «Δίβρη».

Κώστας Παπαντωνόπουλος 3.11.2019


Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2019

Στα σώματα που κείτονται στην αυλή της Χειμάρρας και ένας Κουμαναίος

Δεν είναι φρέσκο αυτό το νέο, κάμποσα χρόνια φύλαγε στα αρχεία μου. Ήθελα να το εξαντλήσω να βρω όλους τους  Βουρλουμαίους, να τους ρωτήσω γι΄αυτόν τον ήρωα..
Στα χρόνια που πέρασαν αμέτρητοι ήταν οι τίτλοι που γράφτηκαν για την γυναίκα φύλακα των έξι άταφων Ελλήνων στρατιωτών που σκοτώθηκαν στο Έπος του ’40.
Ερμιόνη (Μ)Πρίγκου λέγεται, «η Μάνα των Πεσόντων» που κράτησε το Ιερό μυστικό» για τόσα χρόνια.
Έξι νοματαίοι θαμμένοι στην αυλή της στη Χειμάρρα και τους τιμάει κάθε μέρα.
Ήταν οκτάχρονη παιδούλα η Ερμιόνη όταν βοήθησε τους γονείς της να θάψουν τα άψυχα σώματα των παληκαριών που έπεσαν στις επιχειρήσεις κατά των Ιταλών.
Ο πατέρας της περιέθαλπε τους Έλληνες μαχητές στο σπίτι του κα μάλιστα ήταν και οδηγός τους. Σε μια επίθεση με εχθρικό όλμο, σκοτώθηκαν έξι στρατιώτες που ήταν μέσα στο χαράκωμα.
Τα ονόματα των παλικαριών που βρίσκονται θαμμένα στο κτήμα της κυρά Ερμιόνης είναι : Δημήτριος Σελάς (καταγωγή από Αρχαίες Κλεωνές Κορινθίας), Νικόλαος Βουρλούμης (Κουμάνι Ηλείας), Σταύρος Καντάς (Μελλίκια Λευκίμης Κέρκυρας), Παναγιώτης Αλογογιάννης (Καμάρι Κορινθίας), Ανδρέας Προβατάς (Αγραφούς Κέρκυρας) και Ματθαίος Λαγός (Πόρο Τροιζηνίας).
Η μάνα της, κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα άναβε κρυφά κεριά στους τάφους γιατί οι Αλβανοί του Χότζα καιροφυλακτούσαν και στις εθνικές γιορτές μοιρολογούσε και έκλαιγε τα παιδιά σαν να ήταν δικά της.
Με την πτώση του καθεστώτος και γύρω στο 1990, η Ερμιόνη Μπρίγκου αρχίζει να αναζητεί τους συγγενείς των νεκρών στρατιωτών, ενώ η Νεολαία της «Ομόνοιας» στη Χειμμάρα , του κόμματος της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, έφτιαξε έναν λιτό μνημείο προς τιμή των πεσόντων. Το όνομα του Κουμαναίου μαχητή δεν βρίσκεται στα ονομάτα του μνημείου, τα περισυνέλεξαν οι συγγενείς του.
Για όλες αυτές τις ενέργειες της οικογένειας της και της ίδιας, η πολιτεία την τίμησε και το 2014 όταν ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας της έδωσε Τιμητικό Δίπλωμα.
Κώστας Παπαντωνόπουλος 28.10.2019
Υγ. Τον περασμένο Αύγουστο η Θειά Μαρία Θωμά (του Τσατσαρέλη) μου εξέφρασε παράπονο, ότι, η κοντόφθαλμη πολιτεία δεν ενδιαφέρθηκε να έλθουν τα οστά του πατέρα της, Πανούτσου(1910) Γεωργίου του Νικολάου, στρατιώτη, που σκοτώθηκε σε ηλικία 30 ετών, στο ύψωμα 1220 ανατολικά της Κλεισούρας της Βορείου Ηπείρου, στις 23.12.1940 .

Πηγές: www.antroni.gr
Φωτο: https://kanaliena.gr



Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2019

Γιαννούλα Μπαλάσκα - Παπαδοπούλου 1937-2019

Έφυγε την Τρίτη 22.10.2019 η Ιωάννα Μπαλάσκα – Παπαδοπούλου που γεννήθηκε στο Αντρώνι πριν 82 χρόνια.
Η κηδεία της έγινε την Τετάρτη στην Αθήνα.
Στον σύζυγό της Χρήστο, στα παιδιά της Αθηνά, Κατερίνα, στα αδέλφια της Χρύσανθο, Αθηνά, Μαρία, Ηλία και σε όλους τους συγγενείς της, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.
Η Γιαννούλα γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό μας, ήταν κόρη του παπα Κοσμά Παπαδόπουλου και της Αικατερίνης Τούμπλαρη. Παντρεύτηκε τον Χρήστο Μπαλάσκα από το γειτονικό μας χωριό Κλινδιά, ταξιτζή στο επάγγελμα. Καρπός του γάμου τους ήταν οι τσούπες τους Αθηνά και Κατερίνα. Μάθαμε από συγγενή της, ότι η Γιαννούλα είχε μια χρόνια περιπέτεια με την υγεία της που την ταλαιπώρησε χρόνια. Καλό της ταξίδι και ας είναι ελαφρύ το χώμα που την σκεπάζει.
Ο παπά Κοσμάς (1909) και η παπαδιά του, η Αικατερίνη Τούμπλαρη

Σαφή πληροφόρηση του δυσάρεστου αγγέλματος δεν είχαμε. Μεμονωμένα κάποιες συγκεχυμένες πληροφορίες από τον γνωστό Γιώργο της Γιάρμενας και τον Αλέκο Συλάιδο.

Πηγή:www.antroni.gr 2019  
K. Παπαντωνόπουλος 


Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019

Γάμος στη Γιάρμενα πριν 31 χρόνια

Γάμος στη Γιάρμενα στις 29. 10. 1988 του Τάκη Κυριακόπουλου και της Νίκης Μπενέτση πριν 31 χρόνια.
Ο Χρήστος (Τάκης) Κυριακόπουλος γεννήθηκε το 1952 στη Φολόη (Γιάρμενα) και πέθανε στις 15 Οκτωβρίου 2011
Για 20 χρόνια (1982-2002), ασχολήθηκε με τα κοινά στη Φολόη. Τέσσερα χρόνια διετέλεσε πρόεδρος της κοινότητας Φολόης, τέσσερα χρόνια τοπικός πρόεδρος του δήμου Φολόης και τα υπόλοιπα ως κοινοτικός σύμβουλος.
Τα παρακάτω 5 βίντεο (άγνωστου εικονολήπτη) μας τα εμπιστεύτηκε πριν δέκα χρόνια ο συνοδοιπόρος μας στον σύλλογο «Ωλονός», Ανδρέας Χρονόπουλος για τον σύλλογο Φολοητών «ο Κένταυρος».
Τα ανεβάσαμε τότε τα βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα αλλά έκτοτε χάθηκαν. Είναι περίπου 9 έως 10 λεπτά το καθένα διότι τότε δεν επιτρεπόταν το ανέβασμα βίντεο διάρκειας πάνω από 10 λεπτά.
Στο Πρώτο (1) βίντεο είναι η προετοιμασία του γάμου. Στο δεύτερο (2) η τελετή στην εκκλησία, στο τρίτο (3) η συνέχεια της τελετήςστην εκκλησία και η μετάβαση στο τραπέζι, στο τέταρτο (4) βίντεο είναι το τραγούδι στο τραπέζι με τραγούδια της τάβλας από τον αξέχαστο Γιώργο Δανίκα (Τζή) και το πέμπτο (5) το γλέντι του γάμου.




Κώστας Παπαντωνόπουλος www.antroni.gr

Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019

ΤΟ ΠΑΡΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΠΝΟΥ ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΟΡΕΙΝΗ ΗΛΕΙΑ!

Καταγραφή Ηλίας Τουτούνης
Μια ζωή την έβγαλα να είμαι ζαλιά κάπου 60 οκάδες φόρτο, μέσα στην νύχτα, στο κρύο, στο χιόνι, σε κακοτοπιές, να έχω και του διαβόλου το κουμπί μη με τσακώσουνε και με μπουζουριάσουνε μέσα στα παλιοσίδερα...!
….Μια φορά, είχανε φερμένο ένα τσακαλιάρη νωματάρχη σκυλί, παλιοτόμαρο, λόγιαζε ότι τάχατις θα γίνει στρατηγός και δεν μας άφηνε σε χλωρό κλαρί και τότενες τα πράματα ζορίσανε. Τότενες είχαμε ένα λάγιο κεσέμι του κολέγα μου του Σπύρου, που το είχε αναθρέψει από την γέννα το έπαιζε με δαύτο και το είχε καμωμένο μάστορα, ίδιος άνθρωπος νόγαγε, μόνο μιλιά δεν έβγανε. Τότενες κανονίσαμε να κάνουμε μια γκέλα, για να περάσουμε τον καπινό από τ’ αποσπάσματα. Διαλέγαμε τον καιρό να μην είναι βροχερός, γιατί άμα βρεχότανε το πράμα, άναβε και χάλαγε, αλλά και βάραινε και άντε να το κουβαλήσεις ζαλιά. Πήραμε τραβιώντας το κεσέμι, να μην πονηριαστούνε στα χωριά που περνάγαμε, ότι τάχατις να το πάμε τάμα στους Αγιό – Θόδωρους στο Σωποτό, αλλά κωλώσαμε και στρίψαμε ντουγρού στην Μορόχοβα. Το Λεχούρι και το Λιβάρτζι, έβγανε ένα μπασμά καλό καπινό, αλλά σκεβόμαστε και τον έρμο τον δρόμο. Εκεί πήγαμε στο σπίτι του κολέγα μας, που μας περίμενε, κάτσαμε, ξαποστάσαμε, φάγαμε βραστό, ήπιαμε και μια σταλιά κρασί να στανιάρουμε και μετά, αφού στρίψαμε τσιγάρα από το πράμα που θ’ αγοράζαμε για δοκιμή, το σακιάσαμε. Ο κολέγας έφερε και το καντάρι του το ζυγιάσαμε, κάναμε λογαριασμό, τόνε πλερώσαμε ντούκου και μόλις άρχισε να χαλουπώνει, ζαλωθήκαμε και φύγαμε. Το καπινό τόνε βάναμε μέσα στο ματαράτσι με σειρά και τον πατικώναμε καλά και στρωτά, για να χωρέσει μπόλικο. Στο γιόμισμα δεν δέναμε την μούση του, αλλά το ράβαμε με σπάγκο και μια σακοράφα, ανάρια - ανάρια για να μην παγαίνει ο χώρος στράφι και το ματαράτσι γινότανε παστάλι. Ευτούνα τα ματαράτσια που ’χαμε, χωράγανε ταμάμ εξήντα οκάδες. Ήθελε μαστοριά το πατίκωμα και ευτούνος, ο κολέγας μας στην Μορόχωβα, ήτανε μάνα ντεξής, σου το ’φκιανε ταμάμ μπαούλο. Κάπου - κάπου τήραγε πως και πώς να μας την κάνει, έβανε απόξω – απόξω το καλό για μόστρα και μέσα στην βουρλιά είχε τρουπωμένα και σαράπια πατόφυλλα, που ήσαντε μπίτι τούρκος. Μου ξίνιζε λίγο στην αρχή, αλλά δεν πάει στον διάβολο ευτούνα έχει το εμπόριο, και εγώ με την αράδα μου έτρωγα τους άλλους και έτσι δεν με τόσο κακοφαινότανε.

Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2019

ΚΟΥΜΠΑΡΙΑ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ


Άρθρο του Ηλία Τουτούνη, συγγραφέα - λαογράφου

Κουμπαριά
Η λέξη «κουμπαριά» προέρχεται από την ιταλική λέξη «compare» που σημαίνει έμπιστος φίλος. Εμείς κουμπαριά λέμε την συγγένεια που προκύπτει από την βάπτιση ή από το στεφάνωμα. Είναι το είδος συγγενικής σχέσης που δημιουργείται μεταξύ του κουμπάρου και της οικογένειας εκείνου που παντρεύτηκε ή βαφτίστηκε από αυτόν. Τοιουτοτρόπως ο όρος κουμπαριάζω, σημαίνει συνδέομαι συγγενικά με κάποιον μέσω της κουμπαριάς.

Με την απόφαση κάποιος να είναι μάρτυρας (νουνός) της βάπτισης του νεοφώτιστου παιδιού και μάρτυρας της συνένωσης του ζευγαριού, συνυπογράφει μια σχέση ζωής μαζί τους. Κατά το μυστήριο του γάμου, ο ιερέας προσφέρει στη νύφη και στο γαμπρό να πιούνε κρασί από το ίδιο ποτήρι. Όσο κρασί απομείνει στο ποτήρι, πρέπει να το πιει ο κουμπάρος κι η κουμπάρα. Κατά την τελετή του γάμου ο κουμπάρος και η κουμπάρα αλλάζουν πρώτα τα δαχτυλίδια, τρεις φορές και μετά τα στέφανα, επίσης τρεις φορές.
Νονός στα βαφτίσια του πρώτου παιδιού γινόταν, -όπως συνηθίζεται ακόμα-, ο κουμπάρος που πάντρεψε το ζευγάρι και μετά φίλοι ή συγγενείς. O κουμπάρος είχε τον πρώτο λόγο για την ονοματοδοσία του παιδιού, κυρίως όμως συνεννοείτο με την οικογένεια. Άλλες φορές πάλι, -αν είχαν ήδη βγει τα ονόματα των παππούδων-, έδινε το δικό του όνομα, ή κάποιο άλλο της αρεσκείας του. Ο κουμπάρος -ο νονός- κατά το μυστήριο της βάπτισης επαλείφει όλο το κορμί του παιδιού, που βαπτίζεται, με λάδι, γ ι’ αυτό στον τόπο μας έλεγαν: «Αυτό –η το έχω λαδωμένο ή λαδώσει», λέξεις που σήμερα έχουν σχεδόν εκλείψει.

Ο Νονός -νά, είναι επίσημος μάρτυρας που πιστοποιεί το βάπτισμα ενός παιδιού και στη συνέχεια βοηθάει στην κατήχησή του, καθώς και στον δια βίου πνευματικό σχηματισμό του. Στο παρελθόν, ο ρόλος είχε ορισμένες θρησκευτικές ευθύνες. Συνήθως οι νονοί είναι και οι κουμπάροι. Εάν οι νονοί βαπτίσουν αγόρι τότε ονομάζεται βαπτιστικός ή βαπτιστιμιός ή βαφτιστήρι και το κορίτσι βαπτισμιά ή βαπτιστήρα.
Παλιά, τα βαφτίσια ενός παιδιού, δεν ήσαν τόσο δαπανηρά, όπως συμβαίνει σήμερα και γι’ αυτό τον λόγο έπιαναν αρκετές κουμπαριές. Μέχρι τα τέλη του προηγούμενου αιώνα, οι οικογένειες αποκτούσαν πολλά παιδιά και η κουμπαριά, στις κλειστές κοινωνίες, αναπτυσσόταν με γοργούς ρυθμούς. Έπαιρναν, όπως έλεγαν, μια μπουκάλα λάδι και λάδωναν (βάπτιζαν) το παιδί, και το έβαζαν στον δρόμο του Θεού.

Πελατειακές κουμπαριές
Οι δυσκολίες της φτωχής και στερημένης ζωής, η αβεβαιότητα για το αύριο στις μικρές αυτές κοινότητες, οδήγησε σε διάφορες τακτικές και στρατηγικές επιβίωσης για μια διευρυμένη ας πούμε οικογενειακή σχέση όπως οι κουμπαριές, η γειτονική σχέση, η αλληλοβοήθεια μεταξύ συγγενών, αλλά και η ξέλαση μεταξύ συγχωριανών.

Αλλά πώς να επιβιώσει ο λαός σε τόσο μακρές περιόδους αβεβαιότητας χωρίς ανθρώπινες σχέσεις, χωρίς οικογένεια, κουμπάρο ή μπάρμπα; Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι κουμπαριές γλύτωσαν κόσμο και κοσμάκη κατά τον εμφύλιο, αλλά και μετά, από βέβαιο θάνατο.

Η κουμπαριά πολλές φορές συνάπτονταν μεταξύ των ενδιαφερομένων για αισθηματικούς λόγους αλλά και για διαφόρους άλλους λόγους που απέβλεπαν κυρίως σε πελατειακή σχέση.

Αυτή η πελατειακή σχέση, αποδεδειγμένα δεν είχε την χροιά του απλού και αγαθού μυστηρίου, αλλά προέκυπτε και απέβλεπε, μετά από την σκέψη, για μελλοντικές πελατειακές σχέσεις.

Κουμπαριές έκαναν πολλοί πολιτικοί, οι οποίοι βάπτιζαν παιδιά στην εκλογική τους περιφέρεια, με απώτερο σκοπό να τους σιγουρέψουν για παντοτινούς ψηφοφόρους των.

Οι ληστές και οι κλέφτες και γενικά οι παράνομοι, βάπτιζαν αρκετά παιδιά και στεφάνωναν ζευγάρια για να τους έχουν ως πληροφοριοδότες σε κάθε χωριό, αλλά και μια πόρτα ανοικτή, όπως έλεγαν. Επίσης κουμπαριά έκαναν οι επαγγελματίες χαρτοπαίχτες, οι προξενητάδες, οι σερμπέσηδες, και γενικά οι πλανόδιοι έμποροι. Ακόμη πολλοί έπιαναν κουμπαριά με την εκτελεστική και δικαστική εξουσία, κυρίως με τα όργανα της εξουσίας στ’ απομονωμένα χωριά, αλλά και με δημόσιους υπαλλήλους στις πόλεις και στα κεφαλοχώρια.

Κουμπαριά έπιαναν και υπάλληλοι με προϊστάμενους, με συναδέλφους, και με ανθρώπους κλειδιά. Κουμπαριά επιζητούσαν αρκετοί με πλουσίους, με σκοπό την οικονομική βοήθεια και για συνεταιριστικούς σκοπούς. Επίσης μέρος ανθρώπων έκαναν κουμπαριές με σημαίνοντα πρόσωπα όχι μόνον για προσωπικό κέρδος, αλλά για προσωπική επίδειξη σχέσεων και γνωριμιών. Έχουμε ακόμη και περιπτώσεις με κατασκόπους εχθρών, που έπιασαν κουμπαριά με τον αντίπαλο, με απώτερο σκοπό να τον βλάψουν στο μέλλον.

Όμως πιανόταν και κουμπαριά για ερωτικούς λόγους. Πολλά παραδείγματα έχουμε στην καθημερινότητα όπου κουμπάροι, μεταξύ των δύο φύλλων, έχουν συνάψει ερωτικές σχέσεις. Γνωστή είναι και η λαϊκή μας φράση: «Ο κουμπάρος την κουμπάρα, δυο φορές την εβδομάδα…»

Κουμπαριά έπιαναν και εργάτες με τους εργοδότες τους, για να έχουν συνεχή εργασία και την εύνοια των αφεντικών των. Τέτοια παραδείγματα βρίσκουμε στα αγροτικά επαγγέλματα, όπου εργάτες από τα ορεινά μέρη έπιαναν κουμπαριά με τους ιδιοκτήτες μεγάλων καλλιεργητικών εκτάσεων (ελιές, σιτηρά, σταφίδες κ.λπ.) στους κάμπους, ώστε να προτιμούνται στις χειρονακτικές εργασίες. Αυτό ωφελούσε και τον κτηματία εργοδότη, διότι είχε εξασφάλιζε εργάτες και είχε και έμπιστους ανθρώπους ενδιάμεσα στους εργάτες τους.

Κουμπαριά παρατηρήθηκε και μεταξύ αρχηγών κρατών, βασιλέων, πρωθυπουργών, αξιωματούχων, σημαινόντων προσώπων και στρατιωτικών, κάτι που συμβαίνει και στις ημέρες μας, όπως Ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, πάντρεψε την κόρη, του τότε πρωθυπουργού της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επί πολλά χρόνια, ακόμη και σήμερα επιβουλεύεται την εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας.

Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’60, οι μετακινήσεις γίνονταν είτε με τα ζώα, είτε με τα πόδια. Σε μακρινές, αλλά και σε κοντινές, αποστάσεις ο διαβάτης χρειαζόταν να διανυκτερεύσει κάπου, καθόσον δεν προλάμβανε να επιστρέψει στην έδρα του. Θα έμενε σε κάποιο γνωστό ή συγγενή, σε χάνι ή ακόμα και θα διανυκτέρευε στο ύπαιθρο. Για τον λόγο αυτό, πολλοί τζαμπάζηδες ή γυρολόγοι, έπιαναν κουμπαριές σε όλα τα χωριά.
Σε ένα δημοτικό μας τραγούδι, που αναφέρεται στην κουμπαριά, αναφέρει:
«…Θε να βαφτίσω ένα παιδί,
να βάλω το όνομά μου,
να το ’χω ο μαύρος γύρισμα…».

Οι γύφτοι κυρίως οι τζαμπάζηδες και οι τεχνίτες όπως σιδηρουργοί, καλαθοποιοί, γανωματήδες, χαρτορίχτρες, μάγισσες κ.ά., δεν προσφωνούσαν ονόματα των συναλλασσομένων, αλλά χρησιμοποιούσαν συνέχεια τον όρο «Κουμπάρε –ρα».
Παράγωγες και σύνθετες λέξεις: κουμπάρος -α, παρακούμπαρος -ρα, κουμπαριάζω, κουμπαράκος, κουμπαράκι, κουμπαρούλης, κουμπαροπούλα, κουμπαρίτσα, κουμπαρέματα, κουμπαρομπερδέματα, κουμπαρολογάου = ψάχνω για κουμπάρο, κ.ά.

Αποκούμπαρος λέγεται αυτός που αποκηρύττεται, τον κουμπάρο του για κάποιο σοβαρότατο λόγο και διαλύουν (σπάζουν) την κουμπαριά. Παλιά σπάζανε (χαλούσαν) ή διέλυαν την κουμπαριά, όταν είχαν προκύψει μεταξύ των κουμπάρων ή συγγενών προσώπων εγκλήματα, προδοσίες, ερωτικές συνάψεις κ.λπ. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις η αληθινή και αλώβητη κουμπαριά έχει γίνει μοχλός, πραγματικής φιλίας που υπερβαίνει ακόμη και τον πρώτο βαθμό συγγένειας και αλληλεγγύης, μεταξύ των κουμπάρων. Επίσης έχουμε περιπτώσεις όπου κουμπάροι λαδώθηκαν και πρόδωσαν τους κουμπάρους τους.

Ο ληστής Γεώργιος Λαγκαδινός ή Ζώρας, ήταν λήσταρχος στην Πηνεία και στην ευρύτερη περιοχή Ηλείας, Αρκαδίας και Αχαΐας. Σκοτώθηκε στις 17-1-1936 σ’ ενέδρα που του έστησαν, μετά από προδοσία ενός κουμπάρου του. Τον είχε καλέσει στο σπίτι του και του έκανε τραπέζι, ενώ είχε συνεννοηθεί με τους χωροφύλακες να τον συλλάβουν. Ο Ζώρας προσπάθησε να ξεφύγει πυροβολώντας, του ανταπέδωσαν τους πυροβολισμούς και τον σκότωσαν.

Ο Ζώρας είχε δώσει στον κουμπάρο του τα λεφτά και όλο του το βιός του, ώστε να τον υποθάλπει, όσο ήταν καταζητούμενος και να του παρέχει σπίτι και τροφή. Αυτός όμως τον πρόδωσε, για να πάρει τα χρήματα μαζί με αυτά της επικήρυξης.
Λέγεται ακόμη ότι ο κουμπάρος του, τον πρόδωσε διότι ο Ζώρας είχε ερωτικές περιπτύξεις με την γυναίκα του, αλλά και να καρπωθεί το κομπόδεμά του.

Η δημοτική μας μούσα δεν άφησε ασχολίαστη την κουμπαριά:
(ΚΟΥΜΠΑΡΟΙ ΦΑΓΑΝ)
«Κουμπάροι φάγαν τον Γιαννιά,
κουμπάροι και τον Ζαχαριά».

ΤΟΥ ΚΟΥΜΠΑΡΟΥ
- Κ’ εσύ, κουμπάρε μου καλέ, τους κλέφτες μην προδώκης,
γιατί θε να ’ρθει ο καιρός ένα λόγο να δώκεις.
- Κουμπάρος με επρόδωκε, κουμπάρος πήρε γρόσια.
- Κουμπάρε, σε καλή μεριά, να φκιάσεις κι άλλα τόσα.
- Κουμπάρε, το λάδι που σου ’βαλα, φωτιά και να σε κάψει
και να σ’ αξιώσει ο Θεός, αγάς να σε κρεμάσει.

(ΑΝΑΡΙΑ – ΑΝΑΡΙΑ ΤΑ ’ΡΙΧΝΑΝ)
Ανάρια-ανάρια τα ’ριχναν οι κλέφτες τα ντουφέκια
κι αναχωρεί ο Μάγειρας από τη συντροφιά του.
Πάει στου Πύργου τα χωριά, πάει στην Κουκουβίτσα,
πάει να βαφτίσει δυο παιδιά, να κάνει δυο κουμπάρους,
για να ’χει ο μαύρος γύρισμα, για να ’χει αποκούμπι.

Παροιμίες που αναφέρονται στην κουμπαριά:
Αλί στην κουμπαριά, που έπεσε στην πουτανιά!
Ας είν’ καλά τα γυφταριά, που τιμάνε την κουμπαριά!
Αυτός έπιασε τον Διάβολο κουμπάρο!
Η αλεπού η κουμπαρίτσα, δεν μας άφησε ούτε κότα, ούτε φωλίτσα.
Κάμε στου Λάλα κουμπαριά, στου Κούκουρα συμπεθεριά.
Κουμπάρε πρώτα την χαϊδεύουνε και μετά την καβαλάνε!
Κουμπάρα από αλαργινό χωριό, και συμπεθέρα από την γειτονιά σου!
Στα ξένα ο άντρας δέρνεται, στο κρεβάτι ο κουμπάρος γδένεται!
Στέγνωσε το λάδι, ξεχάστηκε η κουμπαριά!
Συμπεθεριά και κουμπαριά τον πρώτο χρόνο αγάπη.  
Συμπεθέρια και κουμπάρια, γίνανε μαλλιά κουβάρια!
Συμπεθέροι και κουμπάροι, τον πρώτο χρόνο έχουν τη χάρη
Τα ’θελε ο κωλαράκος της και έφαγε ο κουμπαράκος της.
Τον καημό της κουμπάρας, ο κουμπάρος μόνο τον ξέρει.
Φάε κουμπάρε ελιές, καλό είν’ και το χαβιάρι.
Χίλιοι κουμπάροι, μια κουμπάρα καλά δεν την κάνουν!
Χύθηκε η μαγειριά μας πάει η κουμπαριά μας.




Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 2019

Παναγιώτης Τόλιος 1933 - 2019


Έφυγε την Τετάρτη 28.08.2019 ο Παναγιώτης Τόλιος του Νικολάου και της Κωνσταντίνας  που γεννήθηκε πριν 86 χρόνια στο Αντρώνι.

Η κηδεία του έγινε στη Θεσσαλονίκη.

Στην σύζυγό του Πολυτίμη, στα παιδιά του Νικόλαο, Κωνσταντίνα και σε όλους τους συγγενείς του, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας.

Η οικογένεια Τόλιου προέρχεται από γειτονικό μας χωριό Κούμανι. Ο πατέρας του Παναγιώτη ήλθε στο Αντρώνι σώγαμπρος. Τον είχα δει δυο τρεις φορές πριν αρκετά χρόνια στο εξοχικό τους στην Χαλκιδική. Στην Θεσσαλονίκη τους «τράβηξε» όλους η αδελφή του η Βγένω που πήγε πρώτη.

Κώστας Παπαντωνόπουλος Τρυγητής 2019

Υγ. Λυπάμαι πάλι, διότι ενώ βρισκόμουν στο Αντρώνι το διάστημα που έφυγε ο Παναγιώτης Τόλιος, δεν άκουσα απολύτως τίποτα. Με ενημέρωσε η ξαδέλφη μου η Λεμονιά Ζαχαροπούλου, τσούπα του μπάρμπα μου του Μπολιάρη (Μπούκη).

Δήμητρα Κότσαλη του Ιωάννη (Ζαΐμη) 1920-2019

Έφυγε στις 13 Αυγούστου 2019 η Δήμητρα Κότσαλη σύζυγος του Γιάννη (Ζαΐμη) που γεννήθηκε πριν 99 χρόνια στο Αίγιο Αχαΐας. 
Στα παιδιά τους Δημήτρη και Αφροδίτη και σε όλους τους συγγενείς της τα θερμά μας συλλυπητήρια.
Συνάντησα την θειά Δήμητρα τον Αύγουστο του 2008 στο σπίτι της στην Θεσσαλονίκη. Ζούσε τότε και ο σύζυγός της ο +Γιάννης (1917-2009). Τους επισκέφθηκα μαζί με τον Δημητράκη Ζαχαρόπουλο του Πάνου που ζει και αυτός στη Θεσσαλονίκη.
Μας δέχτηκαν τότε με συγκίνηση και μόλις κατάλαβε η θειά Δήμητρα ποιος είμαι, μου έφερε όλα τα ιστορικά που είχα γράψει ως τότε για το Αντρώνι. Της τα είχαν εκτυπώσει τα παιδιά της από τη σελίδα στο ίντερνετ.
Μου εκμυστηρεύτηκε, ότι, όταν νοσταλγούσε το Αντρώνι, διάβαζε και κοίταζε τις φωτογραφίες από το χωριό της όπως το αποκαλούσε. Δεν είχα ξαναδεί άνθρωπο να αγαπάει τόσο το χωριό μας και να μιλάει με τέτοια νοσταλγία για το Αντρώνι ενώ δεν κατάγεται από εκεί.
Ήταν ένα υπέροχο και αγαπημένο ζευγάρι με τον αείμνηστο μπάρμπα Γιάννη όπως θα δείτε και στο βίντεο που σας παραθέτω. Σπανίζουν τέτοιοι άνθρωποι και χάρηκα που με δέχτηκαν, τους γνώρισα και μου μίλησαν για τη ζωή τους και το χωριό μας.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα της Θεσσαλονίκης που τους αγκαλιάζει.

Παρασκευή 16 Αυγούστου 2019

«ΔΙΒΡΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ» το Σάββατο 17 Αυγούστου 2019


Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Διβριωτών Αθήνας σας προσκαλεί στον καθιερωμένο ετήσιο «ΔΙΒΡΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ» που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 17 Αυγούστου 2019, και ώρα 21:00μ.μ., στο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΙΒΡΗΣ με πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος                                                                 Η Γεν. Γραμματέας
Διομήδης Τόλιος                                                              Αμπατζή Νίκη